Câu hỏi tự luận địa lí 7 cánh diều Bài 1: Vị trí địa lí, đặc điểm tự nhiên châu Âu

BÀI 1: VỊ TRÍ ĐỊA LÍ, PHẠM VI VÀ ĐẶC ĐIỂM TỰ NHIÊN CHÂU ÂU

(16 câu)

1. Nhận biết (3 câu)

Câu 1: Nêu vị trí địa lí của châu Âu?

Trả lời:

Châu Âu nằm ở phía tây của lục địa Á – Âu, kéo dài từ khoảng 36°B đến 71°B với ba mặt giáp biển và đại dương, ngăn cách với châu Á bởi dãy núi U-ran.

Câu 2: Trình bày hình dạng, kích thước của châu Âu?

Trả lời:

Châu Âu có diện tích trên 10 triệu km², chiếm khoảng 6,8% diện tích đất liền của Trái Đất. Lãnh thổ châu Âu trông tựa như một bán đảo lớn của lục địa Á – Âu kéo dài về phía tây nam. Đường bờ biển bị cắt xẻ mạnh, tạo thành nhiều bán đảo, biển và vịnh biển ăn sâu vào đất liền, làm cho lãnh thổ châu lục có hình dạng lồi lõm phức tạp.

Câu 3: Trình bày đặc điểm sông ngòi của châu Âu?

Trả lời:

Sông ngòi châu Âu có lượng nước dồi dào, chế độ nước rất phức tạp do được cung cấp nước từ nhiều nguồn: mua, tuyết tan, băng hà núi cao,... Hệ thống kênh đào ở châu Âu rất phát triển, nhờ đó giao thông đường sông thuận lợi.

2. Thông hiểu (6 câu)

Câu 1: Trình bày đặc điểm đới khí hậu cực và cận cực của châu Âu?

Trả lời:

Đói khí hậu cực và cận cực chiếm một dải hẹp ở Bắc Âu. Trong đới khí hậu này, mặc dù nằm ở vĩ độ cao nhưng do tác động của dòng biển nóng Bắc Đại Tây Dương nên mùa đông không quá lạnh, mùa hạ mát và ẩm. Lượng mưa trong năm ít.

Câu 2: Trình bày đặc điểm đới khí hậu ôn đới của châu Âu?

Trả lời:

Đói khí hậu ôn đới chiếm phần lớn lãnh thổ, bao gồm phần Tây Âu, Trung Âu và Đông Âu. Do địa hình bị cắt xẻ mạnh, đồng bằng và đồi núi thấp nằm ở giữa nên ảnh hưởng của biển vào sâu trong nội địa, làm cho khí hậu có sự phân hoá rõ rệt.

Khu vực Tây Âu và Trung Âu chịu ảnh hưởng trực tiếp của dòng biển nóng Bắc Đại Tây Dương kết hợp với gió Tây ôn đới từ biển thổi vào nên có kiểu khí hậu ôn đới hải dương, mùa hạ mát, mùa đông không lạnh lắm, mưa quanh năm với lượng mưa tương đối lớn.

Khu vực Đông Âu do ảnh hưởng của gió Tây ôn đới đã giảm nên có kiểu khí hậu ôn đới lục địa khô và lạnh, mưa ít. Càng vào sâu trong lục địa, mùa đông lạnh hơn, lượng mưa rất ít nên có nhiều nơi khan hiếm nước dẫn đến tình trạng khô hạn.

Câu 3: Trình bày đặc điểm đới khí hậu cận nhiệt đới của châu Âu?

Trả lời:

Đới khí hậu cận nhiệt đới nằm ở Nam Âu với kiểu khí hậu cận nhiệt địa trung hải. Đặc điểm nổi bật là mùa hạ nóng, khô do ảnh hưởng của áp cao cận nhiệt đới; mùa đông do ảnh hưởng của gió Tây ôn đới nên thời tiết không lạnh lắm, mưa nhiều. So với một số khu vực khác có cùng vĩ độ như vùng duyên hải Bắc Phi, Trung Á, khí hậu ở đây không quá khắc nghiệt vì có Địa Trung Hải cung cấp lượng hơi ẩm lớn.

Do ảnh hưởng của địa hình nên khí hậu ở các khu vực núi cao còn có sự phân hoá theo đai cao. Trên một số đỉnh núi nhiệt độ xuống rất thấp, có băng tuyết phủ.

Câu 4: Trình bày đặc điểm địa hình khu vực đồng bằng của châu Âu?

Trả lời:

Khu vực đồng bằng chiếm 2/3 diện tích và phân bố chủ yếu ở phía đông của châu lục. Các đồng bằng này thực chất là một miền đồi lượn sóng thoải, xen kẽ các vùng đất thấp hoặc thung lũng rộng.

Câu 5: Trình bày đặc điểm địa hình khu vực đồi núi của châu Âu?

Trả lời:

Khu vực miền núi bao gồm núi già và núi trẻ. Địa hình núi già nằm ở phía bắc và vùng trung tâm của châu lục, chủ yếu là núi trung bình và núi thấp với những đình tròn, sườn thoải; ở đây có nhiều suối nước nóng. Địa hình núi trẻ tập trung ở phía nam châu lục, phần lớn các dãy núi trẻ có độ cao trung bình, núi cao trên 2 000 m chỉ chiếm khoảng 1,5% diện tích lãnh thổ. An-pơ là dãy núi trẻ cao và đồ sộ nhất châu Âu với đỉnh Mông-blăng có độ cao khoảng 4807 m.

Câu 6: Thiên nhiên châu Âu phân hóa như thế nào?

Trả lời:

Thiên nhiên châu Âu phân hoá theo hai đới rõ rệt.

Đới lạnh chiếm diện tích không đáng kể, bao gồm một phần nhỏ ở Bắc Âu và các đảo, quần đảo ở Bắc Băng Dương. Do nằm ở vùng vĩ độ cao nên khí hậu lạnh và ẩm quanh năm. Thực vật chủ yếu có rêu và địa y. Động vật rất nghèo về thành phần loài, thường gặp nhất là chuột Lem-mút, chó sói, chồn, cú bắc cực,...

Đới ôn hoà chiếm phần lớn lãnh thổ châu Âu. Do sự phân hoá khí hậu theo hướng tây – đông nên thực vật cũng thay đổi theo. Vùng ven biển phía tây có rừng lá rộng, rừng hỗn hợp. Vào sâu trong nội địa là rừng lá kim, thảo nguyên. Về phía đông nam, mùa đông ngắn dần, mùa hạ nóng, lượng mưa giảm, cảnh quan chủ yếu là thảo nguyên và bán hoang mạc. Về phía nam, do ảnh hưởng của khí hậu cận nhiệt địa trung hải nên thực vật phổ biến là kiểu rừng lá cứng địa trung hải như: sồi, nguyệt quế, ô liu, thông, tuyết tùng,... Động vật ở đới ôn hoà đa dạng, như: nai sừng tấm, sóc, gấu nâu, linh miêu, thằn lằn, tắc kè, rùa, rắn,...

3. Vận dụng (4 câu)

Câu 1: Quan sát bản đồ dưới đây và cho biết vị trí của các con sông Von-ga, Đa-nuýp, Rai-nơ?

Trả lời:

- Sông Von-ga thuộc lãnh thổ nước Nga

- Sông Đa-uýp bắt nguồn từ Rừng Đen và chảy qua phần lớn Trung và Đông Nam châu Âu sau đó đổ về Biển Đen. Dòng sông chảy qua 4 thủ đô của bốn nước là Vienna (Áo), Belgrade (Serbia), Bratislava (Slovakia) và Budapest (Hungary).

- Sông Rai-nơ bắt nguồn từ dãy Alps ở biên giới Thuỵ Sĩ, chảy cuồn cuộn về phía Tây Bắc, đi qua các nước Áo, Pháp, Đức, Thuỵ Sĩ... đến gần thành phố cảng Rotterdam thì đổ vào Bắc Hải.

Câu 2: Thảm thực vật ở châu Âu lại có sự thay đổi từ tây sang đông và từ bắc xuống nam. Giải thích tại sao?

Trả lời:

Sự thay đổi thảm thực vật từ tây sang đông và từ bắc xuống nam:

+ Vùng ven biển Tây Âu phổ biến là rừng cây lá rộng (sồi, dẻ,..).

+ Vào sâu lục địa, rừng lá rộng nhường chỗ cho công ty kim thông, tùng + Ở phía đông nam, rừng được thay thế bằng thảo nguyên.

+ Ven Địa Trung Hải có rừng lá cứng,...

Nguyên nhân: sự phân bố thực vật thay đổi theo nhiệt độ và lượng mưa.

Câu 3: Trình bày đặc điểm của môi trường địa trung hải?

Trả lời:

Đặc điểm của môi trường địa trung hải:

• Ở các nước Nam Âu, ven Địa Trung Hải, vào mùa thu – đông thời tiết không lạnh lắm và có mưa, thường là những trận mưa rào. Mùa hạ nóng, khô.
• Sông ngòi ngắn và dốc, mùa thu – đông có nhiều nước hơn và mùa hạ ít nước.
• Thực vật thích nghi với điều kiện khí hậu khô hạn trong mùa hạ. Rừng thưa, bao gồm các loại cây lá cứng và xanh quanh năm.

Câu 4: Môi trường núi cao ở châu Âu có những đặc điểm gì?

Trả lời:

Đặc điểm của môi trường núi cao:

- Môi trường núi cao điển hình là môi trường thuộc dãy An-pd.

- Dãy An-pơ nhận được nhiều mưa ở các sườn phía tây, Thảm thực vật thay đổi theo độ cao:

+ Ở chân núi, rừng đã được khai phá từ lâu để sản xuất nông nghiệp. + Từ độ cao 800m đến khoảng 1800m, nhiệt độ giảm dần, mưa nhiều, rừng hồn giao phát triển.

+ Trên 1800m, nhiệt độ tiếp tục giảm, là địa bàn của các loài cây lá kim (thông, tùng,...).

+ Trên 2200m là vùng đồng cỏ núi cao.

+ Trên 3000m là thế giới của băng tuyết vĩnh cửu và băng hà.

4. Vận dụng cao (3 câu)

Câu 1: Tại sao ở phía tây châu Âu có khí hậu ấm áp và mưa nhiều hơn ở phía đông?

Trả lời:

Dòng biển nóng Bắc Đại Tây Dương làm cho biển và khí hậu châu Âu thêm ấm về mùa đông. Hơi ấm và ẩm của biển được gió Tây ôn đới thổi quanh năm đưa sâu vào trong đất liền, làm giảm bớt tính chất lục địa của khí hậu ở khu vực Đông và Đông Nam châu Âu.

Vùng ven biển phía tây chịu ảnh hưởng của biển mạnh hơn, không khí ẩm của biển khi đi sâu vào đất liền bị biến tính dần, ảnh hưởng của biển càng đi sâu về phía đông và đông nam càng yếu đi. Vì thế, càng đi về phía tây, khí hậu châu Âu càng ấm áp, mưa nhiều và ôn hoà hơn.

Câu 2: Phân biệt môi trường ôn đới lục địa và môi trường địa trung hải?

Trả lời:

Câu 3: Phân biệt môi trường ôn đới hải dương và môi trường ôn đới lục địa?

Trả lời: