BÀI 11: KHÁI NIỆM, ĐẶC ĐIỂM VÀ VAI TRÒ CỦA PHÁP LUẬT

(10 câu)

1. Nhận biết (3 câu)

Câu 1:Pháp luật là gì?

Trả lời:

Pháp luật là hệ thống các quy tắc xử sự có tính bắt buộc chung, do Nhà nước ban hành và được bảo đảm thực hiện bằng quyền lực nhà nước.

Câu 2:Trình bày vai trò của pháp luật trong đời sống xã hội?

Trả lời:

Vai trò của pháp luật trong đời sống xã hội:

- Pháp luật là phương tiện để Nhà nước quản lí xã hội

- Pháp luật là phương tiện để công dân thực hiện quyền và bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của mình

Câu 3:Quy tắc xử sự có tính bắt buộc chung là gì?

Trả lời:

Quy tắc xử sự có tính bắt buộc chung là do nhà nước ban hành và được đảm bảo thực hiện bằng quyền lực của nhà nước.

2. Thông hiểu (3 câu)

Câu 1:Pháp luật có những đặc điểm nào?

Trả lời:

Pháp luật có các đặc điểm sau:

- Tinh quy phạm phổ biến: pháp luật là hệ thống các quy tắc xử sự chung, được áp dụng nhiều lần, ở nhiều nơi, đối với tất cả mọi người. Đây là đặc điểm đề phân biệt pháp luật với các quy phạm xã hội khác.

- Tinh quyền lực, bắt buộc chung: pháp luật do Nhà nước ban hành và được bảo đảm thực hiện bằng sức mạnh của quyền lực nhà nước. Mọi tổ chức, cá nhân không phân biệt địa vị, nghề nghiệp, chức vụ, quyền hạn đều phải thực hiện pháp luật. Mọi hành vi vi phạm pháp luật đều bị cơ quan nhà nước có thẩm quyền xử li nghiêm minh tuỳ theo mức độ vi phạm.

- Tinh xác định chặt chẽ về mặt hình thức.

Câu 2:Pháp luật có những quy định nào để thể hiện vai trò quản lí xã hội của Nhà nước?

Trả lời:

Pháp luật là phương tiện để Nhà nước quản lí xã hội:

- Pháp luật điều chỉnh, định hướng các quan hệ xã hội theo khuôn mẫu chung thống nhất, tạo nên trật tự xã hội ổn định, đảm bảo sự phát triển bền vững của xã hội.

- Pháp luật là phương tiện để Nhà nước kiểm tra, kiểm soát hoạt động của cá nhân, tổ chức, trong phạm vi lãnh thổ của mình.

- Pháp luật tạo cơ sở pháp lí đề Nhà nước phát huy quyền lực, sức mạnh trong quản lí nhà nước nhằm đảm bảo dân chủ, công bằng, bình đẳng và tiến bộ xã hội.

Câu 3:Pháp luật là phương tiện để công dân thực hiện quyền, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của bản thân có ý nghĩa như thế nào?

Trả lời:

Pháp luật là phương tiện để công dân thực hiện quyền, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của bản thân:

-       Pháp luật xác lập, ghi nhận các quyền của công dân trong mọi lĩnh vực đời sống xã hội.

-       Tạo cơ sở pháp lí để công dân thực hiện quyền và yêu cầu Nhà nước bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của bản thân.

-       Tạo cơ sở pháp lí để giải quyết các tranh chấp, khiếu nại và xử lí các hành vi xâm hại quyền và lợi ích hợp pháp của công dân.

3. Vận dụng (2 câu)

Câu 1:Chứng minh rằng pháp luật có tính xác định chặt chẽ về mặt hình thức?

Trả lời:

Tinh xác định chặt chẽ về mặt hình thức:

+ Pháp luật phải được thể hiện bằng các văn bản có chứa quy phạm pháp luật.

+ Văn bản quy phạm pháp luật phải do các cơ quan nhà nước có thẩm quyền ban hành theo trình tự, thủ tục, hình thức luật định. Chỉ các cơ quan nhà nước có thầm quyền do Hiến pháp, luật quy định mới được ban hành văn bản quy phạm pháp luật.

+ Tất cả văn bản quy phạm pháp luật đều phải phù hợp, không được trái với Hiến pháp. Văn bản quy phạm pháp luật do cấp dưới ban hành không được trải với nội dung văn bản do cấp trên ban hành.

Câu 2:Kể tên một số quy định của pháp luật thể hiện vai trò quản lí xã hội của nhà nước mà em biết?

Trả lời:

Một số quy định của pháp luật thể hiện vai trò quản lí xã hội của nhà nước mà em biết như:

- Công ty thì phải nộp các loại thuế (thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế môn bài…) ,

- Công dân nữ đủ 18 tuổi, nam đủ 20 tuổi mới được đăng ký kết hôn,

- Trẻ em đủ 6 tuổi sẽ được đi học,

- Công dân có bằng lái xe mới được điều khiển xe máy….

4. Vận dụng cao (2 câu)

Câu 1:Theo điều a Khoản 1 Điều 5 Bộ luật Lao động năm 2019: Người lao động có các quyên: làm việc; tự do lựa chọn việc làm, nơi làm việc, nghề nghiệp, học nghề nâng cao trình độ nghề nghiệp: không bị phân biệt đối xử....

Nội dung trên có phải quy định của pháp luật không?

Trả lời:

Nội dung trên là quy định của pháp luật. Vì điều khoản trên được quy định trong Bộ luật lao động do Nhà nước ban hành, điều chỉnh quan hệ lao động. Bất kì ai tham gia vào quan hệ lao động đều phải thực hiện. Nếu không thực hiện hoặc thực hiện không đúng sẽ bị xử lí theo quy định của pháp luật.

Câu 2:Theo điều 3 Quy chế tỏ chức Đại hội Cổ đông thường niên Công ty cổ phần Y: Điều kiện tham dự Đại hội Cổ đông: cá nhân, người đại diện theo uỷ quyền của cỏ đông là tổ chức, cá nhân có tên trong danh sách cỏ đồng tại ngảy chốt quyền tham dự Đại hội có quyền trực tiếp tham dự Đại hội hoặc uỷ quyền bằng văn bản cho người khác dự họp theo quy định của Quy chế này và quy định của pháp luật.

Nội dung trên có phải quy định của pháp luật không?

Trả lời:

Nội dung trên không phải quy định của pháp luật vì đây chỉ là quy định trích trong Quy chế tổ chức Đại hội cổ đông thường niên của Công ty cổ phần Y. Mỗi công ty sẽ có một quy chế riêng. Quy định trên chỉ áp dụng đối với các cổ đông trong thời gian đại hội cổ đông.