Đáp án Khoa học 5 cánh diều Bài 19: Chức năng của môi trường đối với sinh vật

BÀI 19. CHỨC NĂNG CỦA MÔI TRƯỜNG ĐỐI VỚI SINH VẬT

1. MỞ ĐẦU

Kể tên một số môi trường sống của sinh vật.

Hướng dẫn chi tiết:

Môi trường sống của sinh vật có thể là: trên mặt đất, dưới biển, trong rừng,..

1. CHỨC NĂNG CỦA MÔI TRƯỜNG ĐỐI VỚI SINH VẬT

Quan sát: Kể tên các điều kiện sống mà môi trường cung cấp cho sinh vật trong các hình 1 và 2. Môi trường nhận lại từ các sinh vật đó những gì?

Hướng dẫn chi tiết:

- Hình 1: a) Cây sống trong môi trường đất, dưới điều kiện có ánh sáng mặt trời. Môi trường sẽ nhận lại khí oxygen từ cây.

b) Con hươu sống trong rừng, trên vùng cỏ. Môi trường nhận được chất thải, khí CO₂ từ hươu.

- Hình 2: a) Sinh vật sống trên mặt đất, ở nơi gần hồ nước. Môi trường nhận được chất thải, khí CO₂ từ sinh vật.

b) Sinh vật sống trong hang tối, môi trường nhận được chất thải, khí CO₂ từ sinh vật.

c) Sinh vật sống ở môi trường dưới nước. Môi trường sẽ nhận được chất thải, khí CO₂, khí oxygen từ sinh vật. 

d) Sinh vật sống ở trên trời. Môi trường sẽ nhạn được chất thải, khí CO₂ từ sinh vật.

Câu hỏi: Nêu các chức năng cơ bản của môi trường đối với sinh vật. Lấy ví dụ minh hoạ cho mỗi chức năng đó.

Hướng dẫn chi tiết:

Các chức năng cơ bản của môi trường đối với sinh vật và ví dụ:

- Cung cấp chỗ ở, không gian sống: rừng là nơi ở của nhiều loài động vật hoang dã (hổ, sư tử,…)

- Cung cấp thức ăn, nước uống,...: ngựa vằn uống nước, hươu ăn cỏ…

- Bảo vệ sinh vật khỏi các tác động bên ngoài như thời tiết xấu, sự tấn công của kẻ thù,...: trong rừng có cây cao để một số động vật có khả năng leo trèo có thể tránh sự tấn công của kẻ thù.

- Chứa đựng các chất thải: hầu hết động vật đều thải chất thải ra khỏi môi trường

Luyện tập, vận dụng: Chọn một sinh vật trong hình 3 và trình bày các chức năng của môi trường đối với sinh vật đó

Hướng dẫn chi tiết:

Đối với loài gấu, môi trường có chức năng:

- Cung cấp chỗ ở, không gian sống cho gấu

- Cung cấp thức ăn, nước uống,... để gấu tồn tại

- Chứa đựng các chất thải khi nó thải ra môi trường.

1. 2. CHỨC NĂNG CỦA MÔI TRƯỜNG ĐỐI VỚI CON NGƯỜI

Thực hành: Dựa vào hình 4, cho biết môi trường cung cấp cho con người những gì và nhận từ con người những gì.

Hướng dẫn chi tiết:

Môi trường cung cấp thức ăn, nước uống, chỗ ửo và những nhu cầu sống thiết yếu khác, nơi chứa đựng các chất thải do con người tao ra; bảo vệ con người khỏi những tác động bên ngoài… Môi trường nhận được chất thải, các khí thải,… từ hoạt động của con người

Câu hỏi: Nêu thêm ví dụ về chức năng của môi trường đối với con người.

Hướng dẫn chi tiết:

Môi trường cung cấp sự sống cho con người: cây xanh cung cấp khí oxygen cho con người sống….

Thực hành: Tìm hiểu về chức năng của môi trường đối với con người

+ Bước 1: Lập kế hoạch

Mỗi nhóm lập sơ đồ chức năng của môi trường đối với con người theo gợi ý sau:

Phân công nhiệm vụ cho thành viên trong nhóm thu thập thông tin qua thực tế hoặc internet về các chức năng đó.

+ Bước 2. Thực hiện kế hoạch

• Mỗi thành viên thực hiện nhiệm vụ được phân công.

• Thảo luận nhóm và tổng hợp kết quả hoạt động nhóm

+ Bước 3. Báo cáo sản phẩm.

Hướng dẫn chi tiết:

Luyện tập, vận dụng: 

1. Nếu con người thái quá nhiều các chất thải độc hại vào môi trường thì điều gì sẽ xảy ra?

2. Nêu một số việc em và gia đình có thể làm để góp phần bảo vệ môi trường.

Hướng dẫn chi tiết:

1. Nếu con người thải quá nhiều chất thải độc hại vào môi trường, môi trường sẽ bị ô nhiễm, gây ảnh hưởng đến sức khỏe của sinh vật, làm giảm nguồn tài nguyên tự nhiên và gây hiệu ứng nhà kính, từ đó khí hậu bị biến đổi, xuất hiện các hiện tượng bất thường như: động đât, sạt lở, băng tan ở 2 cực,…

2. Một số việc em và gia đình có thể làm để bảo vệ môi trường là: tái chế và tái sử dụng sản phẩm, đồ dùng bằng nhựa, tiết kiệm điện bằng cách tắt đèn khi không dùng, sử dụng phương tiện giao thông công cộng hoặc xe đạp, trồng nhiều cây xanh, hạn chế sử dụng túi ni-lông…