Đáp án Sinh học 12 kết nối Bài 18: Di truyền quần thể

BÀI 18. DI TRUYỀN HỌC QUẦN THỂ

Mở đầu: Vì sao Luật Hôn nhân và Gia đình ở nước ta lại cấm những người có họ hàng gần (trong vòng 3 đời) kết hôn với nhau?

Hướng dẫn chi tiết:

Vì khi những người có họ hàng gần kết hôn với nhau sẽ khiến các thế hệ sau có tỷ lệ kiểu gen đồng hợp tăng (bao gồm cả các gene lặn gây hại biểu hiện bệnh). 

I. QUẦN THỂ VÀ CÁC ĐẶC TRƯNG DI TRUYỀN CỦA QUẦN THỂ

Câu 1: Nêu khái niệm về vốn gene của quần thể.

Hướng dẫn chi tiết:

Mỗi quần thể thường có một vốn gene riêng. Vốn gene là tập hợp các loại allele của tất cả các gene trong mọi cá thể của một quần thể tại một thời điểm xác định. 

II. QUẦN THỂ NGẪY PHỐI VÀ ĐỊNH LUẬT HARDY - WEINBERG

Câu 1: Cấu trúc di truyền của quần thể ngẫu phối có đặc điểm gì? Quần thể đạt trạng thái cân bằng di truyền phải thoả mãn những điều kiện nào?

Hướng dẫn chi tiết:

• Đặc điểm của cấu trúc di truyền của quần thể ngẫu phối:

• Các cá thể giao phối với nhau hoàn toàn ngẫu nhiên. 

• Đa dạng về mặt di truyền, các đột biến mới xuất hiện thường tồn tại ở trạng thái dị hợp. 

• Tần số allele và tần số kiểu gene của quần thể không thay đổi nếu quần thể không chịu tác động của các yếu tố khác. 

• Quần thể đạt trạng thái cân bằng di truyền phải thoả mãn những điều kiện: Tần số allele và tần số kiểu gene của quần thể không thay đổi nếu quần thể không chịu tác động của các yếu tố khác.

Câu 2: Một quần thể gồm toàn cá thể dị hợp tử có kiểu gene Aa. Quần thể này có đang ở trạng thái cân bằng Hardy – Weinberg không? Giải thích.

Hướng dẫn chi tiết:

Theo công thức Hardy – Weinberg (H - W): p² + 2pq + q² = 1

Theo đề bài, quần thể chỉ có một loại cá thể dị hợp tử (Aa) nên 2pq = 1

Vì 2pq không bằng 1 nên quần thể không ở trạng thái cân bằng Hardy – Weinberg.

III. QUẦN THỂ TỰ THỤ PHẤN VÀ QUẦN THỂ GIAO PHỐI GẦN

Câu 1: Giao phối cận huyết tác động như thế nào đến tần số các kiểu gene và tần số allele của quần thể?

Hướng dẫn chi tiết:

Giao phối cận huyết tác động đến tần số các kiểu gene và tần số allele của quần thể: tần số kiểu gene dị hợp luôn giảm đi 1/2, trong khi tần số kiểu gene đồng hợp không ngừng gia tăng và không làm thay đổi tần số allele trong quần thể.

Câu 2: Tại sao những cây thụ phấn nhờ gió như cây ngô, nếu cho tự thụ phấn để tạo dòng thuần thì sau một số thế hệ dòng thuần sẽ bị thoái hoá?

Hướng dẫn chi tiết:

Vì sau mỗi thế hệ tự thụ phấn, tần số kiểu gene đồng hợp tăng, bao gồm cả những gene lặn mang những tính trạng xấu khiến sức sống và chống chịu của cây với môi trường suy giảm, gây hiện tượng thoái hóa giống.

LUYỆN TẬP VÀ VẬN DỤNG

Câu 1: Quần thể nào dưới đây đang ở trạng thái cân bằng Hardy – Weinberg, quần thể nào không? Giải thích.

a) Quần thể gồm toàn cá thể có kiểu gene dị hợp.

b) Quần thể gồm toàn cá thể có kiểu gene đồng hợp lặn.

c) Quần thể gồm toàn cá thể có kiểu hình trội.

Hướng dẫn chi tiết: