Đáp án Tin học ứng dụng 12 kết nối bài 6: Giao tiếp và ứng xử trong không gian mạng

BÀI  6. GIAO TIẾP VÀ ỨNG XỬ TRONG KHÔNG GIAN MẠNG

KHỞI ĐỘNG

Em đã từng được trải nghiệm hình thức học trực tuyến. Hãy cho biết ý kiến của em về ưu điểm và nhược điểm của hình thức học đó.

Giải chi tiết:

Học trực tuyến là một hình thức giáo dục ngày càng phổ biến, đặc biệt là trong bối cảnh đại dịch COVID-19 và sự phát triển của công nghệ. Dưới đây là những ưu điểm và nhược điểm của học trực tuyến dựa trên trải nghiệm cá nhân:

Ưu điểm của học trực tuyến

1. Linh hoạt về thời gian và địa điểm:

   • Thời gian: Học viên có thể tự do lựa chọn thời gian học phù hợp với lịch trình cá nhân, giúp cân bằng giữa việc học và các hoạt động khác.

   • Địa điểm: Học viên có thể học ở bất cứ đâu, miễn là có kết nối Internet, giúp tiết kiệm thời gian và chi phí di chuyển.

2. Tiết kiệm chi phí:

   • Học phí: Nhiều khóa học trực tuyến có chi phí thấp hơn so với các khóa học truyền thống do không cần chi phí cơ sở vật chất.

   • Chi phí phụ: Tiết kiệm chi phí đi lại, ăn ở và các chi phí phát sinh khác khi tham gia học trực tuyến.

3. Đa dạng hóa tài nguyên học tập:

   • Tài liệu học: Học viên có thể truy cập vào nhiều tài liệu học tập đa dạng, bao gồm video, bài giảng, sách điện tử và tài liệu tham khảo trực tuyến.

   • Nguồn học liệu: Học trực tuyến mở ra cơ hội tiếp cận các nguồn học liệu từ nhiều giảng viên, chuyên gia và trường đại học hàng đầu trên thế giới.

4. Tự quản lý học tập:

   • Tốc độ học: Học viên có thể học theo tốc độ của riêng mình, dừng lại để nghiên cứu kỹ hơn hoặc bỏ qua những phần đã nắm vững.

   • Kỹ năng tự học: Học trực tuyến giúp phát triển kỹ năng tự học, kỹ năng quản lý thời gian và kỹ năng nghiên cứu.

5. Công nghệ hỗ trợ:

   • Công cụ học tập: Sử dụng các công cụ học tập trực tuyến như phần mềm quản lý học tập (LMS), ứng dụng ghi chú, bảng trắng ảo, giúp việc học trở nên hiệu quả hơn.

   • Ghi lại bài giảng: Khả năng xem lại các bài giảng đã ghi lại giúp học viên không bỏ lỡ thông tin quan trọng và có thể ôn tập bất cứ lúc nào.

Nhược điểm của học trực tuyến

1. Thiếu tương tác trực tiếp:

   • Giảng viên và học viên: Thiếu sự tương tác mặt đối mặt với giảng viên có thể làm giảm sự hiệu quả trong việc giải đáp thắc mắc và tương tác trong lớp học.

   • Học viên với nhau: Thiếu các hoạt động nhóm và tương tác xã hội có thể làm giảm động lực học tập và cảm giác cô đơn.

2. Yêu cầu tự kỷ luật cao:

   • Tự giác: Học viên cần phải có sự tự giác và kỷ luật cao để không bị sao lãng bởi các yếu tố xung quanh khi học tại nhà.

   • Quản lý thời gian: Việc quản lý thời gian hiệu quả là một thách thức, đặc biệt khi không có lịch trình cố định.

3. Vấn đề kỹ thuật:

   • Kết nối Internet: Chất lượng kết nối Internet không ổn định có thể gây gián đoạn quá trình học.

   • Thiết bị: Không phải học viên nào cũng có sẵn các thiết bị phù hợp (máy tính, máy ảnh, micro) để học trực tuyến một cách hiệu quả.

4. Hạn chế trong một số môn học:

   • Thực hành: Các môn học yêu cầu thực hành thực tế, thí nghiệm hoặc tương tác vật lý trực tiếp (như y khoa, kỹ thuật) có thể khó triển khai hiệu quả qua hình thức trực tuyến.

   • Kỹ năng mềm: Một số kỹ năng mềm như thuyết trình, làm việc nhóm, giao tiếp trực tiếp có thể không được rèn luyện đầy đủ.

1. GIAO TIẾP TRONG KHÔNG GIAN MẠNG

Hoạt động 1: Nhận biết giao tiếp trong không gian mạng

Trong tình huống dưới đây, theo em đâu là các tình huống sử dụng giao tiếp trong không gian mạng?

A. Giao tiếp với một trợ lí ảo (chatbot) trên trang web tuyển sinh của một trường đại học.

B. Tham gia một lớp học trực tuyến Video (FaceTime)

C. Hai người bạn gọi điện thoại video (FaceTime).

D. Hẹn gặp bạn tại một quán cà phê Internet.

Giải chi tiết:

Giao tiếp trong không gian mạng đề cập đến các hình thức tương tác thông qua Internet hoặc các mạng máy tính khác. Trong các tình huống đã nêu, chúng ta có thể xác định những tình huống sử dụng giao tiếp trong không gian mạng như sau:

Tình huống sử dụng giao tiếp trong không gian mạng:

1. Giao tiếp với một trợ lí ảo (chatbot) trên trang web tuyển sinh của một trường đại học (A):

   • Đây là một ví dụ điển hình của giao tiếp trong không gian mạng. Người dùng tương tác với một hệ thống tự động (chatbot) thông qua trang web, và mọi trao đổi đều diễn ra qua Internet.

2. Tham gia một lớp học trực tuyến Video (B):

   • Lớp học trực tuyến qua video là một hình thức giao tiếp trong không gian mạng, nơi học viên và giảng viên tương tác với nhau qua một nền tảng trực tuyến sử dụng Internet.

3. Hai người bạn gọi điện thoại video (C):

   • Cuộc gọi video qua FaceTime cũng là một hình thức giao tiếp trong không gian mạng, vì nó sử dụng Internet để truyền tải âm thanh và hình ảnh giữa hai người dùng.

Tình huống không sử dụng giao tiếp trong không gian mạng:

1. Hẹn gặp bạn tại một quán cà phê Internet (D):

   • Mặc dù quán cà phê Internet có thể cung cấp kết nối mạng, hành động hẹn gặp bạn tại một địa điểm vật lý không phải là giao tiếp trong không gian mạng. Giao tiếp trực tiếp tại quán cà phê là một tương tác ngoài không gian mạng.

Kết luận:

Các tình huống A, B và C đều là những ví dụ của giao tiếp trong không gian mạng. Tình huống D không phải là một ví dụ của giao tiếp trong không gian mạng, mặc dù nó liên quan đến một địa điểm có kết nối mạng.

Câu hỏi 1: Hãy kể tên một số dịch vụ và phần mềm hỗ trợ giao tiếp trong không gian mạng. Nêu tóm tắt khả năng của chúng.

Giải chi tiết:

Một số dịch vụ và phần mềm hỗ trợ giao tiếp trong không gian mạng bao gồm:

+ Mạng xã hội: Facebook, Twitter, Instagram, LinkedIn là những mạng xã hội phổ biến cho phép người dùng chia sẻ thông tin, hình ảnh, video và tương tác với nhau thông qua bài viết, bình luận, tin nhắn và các tính năng khác.

- Thư điện tử: Gmail, Outlook, Yahoo Mail là các dịch vụ thư điện tử cho phép người dùng gửi và nhận email thông qua Internet. Email là một phương tiện phổ biến để gửi tin nhắn, tài liệu và tương tác với người khác từ xa.

- Ứng dụng nhắn tin: WhatsApp, Facebook Messenger, Telegram là các ứng dụng nhắn tin trực tuyến cho phép gửi tin nhắn văn bản, hình ảnh, video và tài liệu. Chúng cung cấp tính năng nhóm chat, gọi video và gọi thoại.

- Hội nghị truyền hình: Zoom, Microsoft Teams, Google Meet là các phần mềm hội nghị truyền hình cho phép tổ chức cuộc họp trực tuyến, gặp gỡ từ xa và chia sẻ màn hình. Chúng hỗ trợ gọi video và âm thanh đa chiều giữa nhiều người.

- Diễn đàn trực tuyến: Reddit, Quora, Stack Overflow là các diễn đàn trực tuyến cho phép

người dùng đăng câu hỏi, bình luận và chia sẻ kiến thức, ý kiến và thông tin với cộng

đồng.

- Blog và trang web cá nhân: WordPress, Blogger, Wix là các nền tảng cho phép người dùng tạo và quản lý blog hoặc trang web cá nhân để chia sẻ thông tin, kinh nghiệm và ý kiến của mình.

- Mạng thương mại điện tử: Amazon, eBay, Alibaba là các nền tảng thương mại điện tử cho phép người dùng mua và bán hàng hóa và dịch vụ trực tuyến. Chúng cung cấp giao diện mua sắm trực tuyến, thanh toán an toàn và giao hàng.

Câu hỏi 2: Hãy trình bày một vài ưu điểm và nhược điểm của giao tiếp trong không gian mạng mà em thấy tâm đắc nhất.

Giải chi tiết:

- Ưu điểm: Thuận tiện: Giao tiếp trực tuyến có thể được thực hiện mọi nơi, mọi lúc miễn là có kết nối mạng. Điều này rất thuận tiện cho những người không thể gặp mặt trực tiếp, ví dụ như những người ở xa nhau.

- Nhược điểm: Thiếu tín hiệu phi ngôn ngữ: Một số phương thức giao tiếp trong không gian mạng như thư điện tử hoặc tin nhắn có thể thiếu tín hiệu phi ngôn ngữ như biểu cảm khuôn mặt, ngôn ngữ cơ thể và giọng nói. Điều này có thể gây khó khăn trong việc truyền đạt cảm xúc và dẫn đến những hiểu lầm không đáng có.

2. THỂ HIỆN TÍNH NHÂN VĂN TRONG KHÔNG GIAN MẠNG

Hoạt động 2: Tìm hiểu về ứng xử nhân văn trong không gian mạng

Trong các trường hợp sau, trường hợp nào không phải là sự thể hiện của việc ứng xử nhân văn trong không gian mạng?

A. Đưa lên mạng ảnh chụp bạn trong một tư thế không đẹp.

B. Sử dụng những ngôn từ khiếm nhã khi phê phán bạn trên mạng xã hội.

C. Ngăn không cho bạn gửi lên mạng video quay cảnh hai bạn trong lớp đánh nhau.

D. Chụp đoạn nhật kí của bạn (viết về những điều bạn không hài lòng về một bạn cùng lớp) rồi gửi cho các bạn khác.

Giải chi tiết:

Trong các trường hợp sau, trường hợp B (Sử dụng những ngôn từ khiếm nhã khi phê phán bạn trên mạng xã hội) không phải là sự thể hiện của việc ứng xử nhân văn trong không gian mạng.

Ứng xử nhân văn trong không gian mạng đòi hỏi chúng ta phải tuân thủ các nguyên tắc và quy tắc giao tiếp tôn trọng, lịch sự và đạo đức. Sử dụng ngôn từ khiếm nhã để phê phán người khác không chỉ là thiếu tôn trọng mà còn có thể gây tổn thương và xúc phạm đến người đó. Việc sử dụng ngôn từ lịch sự, xây dựng và tôn trọng trong giao tiếp trực tuyến là một yếu tố quan trọng trong việc tạo dựng một môi trường trực tuyến tích cực và lành mạnh.

Câu hỏi 1: Khi giao tiếp trong không gian mạng, nên tránh những hành vi nào sau đây?

A. Liên tục gửi các tin nhắn vô thưởng vô phạt cho người khác.

B. Chia sẻ các thông tin về thành công của bạn bè, các tấm gương sống đẹp,...

C. Chia sẻ thông tin cá nhân của người khác mà không được phép.

D. Nói xấu hoặc đe dọa người khác trên mạng xã hội.

Giải chi tiết:

Khi giao tiếp trong không gian mạng, nên tránh các hành vi sau đây:

A. Liên tục gửi các tin nhắn vô thưởng vô phạt cho người khác: Việc liên tục gửi các tin nhắn không có ý nghĩa hoặc không liên quan đến nội dung gốc có thể làm phiền và gây khó chịu cho người nhận. Để ứng xử nhân văn trong không gian mạng, chúng ta nên nhớ tôn trọng thời gian và không làm phiền người khác bằng cách gửi tin nhắn không cần thiết.

C. Chia sẻ thông tin cá nhân của người khác mà không được phép: Việc chia sẻ thông tin cá nhân của người khác mà không có sự đồng ý của họ là vi phạm quyền riêng tư và không tôn trọng đạo đức trong không gian mạng. Để ứng xử nhân văn, chúng ta nên tuân thủ nguyên tắc bảo vệ quyền riêng tư và không chia sẻ thông tin cá nhân của người khác mà không có sự đồng ý rõ ràng từ họ.

D. Nói xấu hoặc đe dọa người khác trên mạng xã hội: Việc nói xấu hoặc đe doạ người khác trên mạng xã hội không chỉ là thiếu tôn trọng mà còn có thể gây tổn thương và xúc phạm đến người đó. Để ứng xử nhân văn, chúng ta nên tránh sử dụng ngôn từ khiếm nhã, đe dọa hoặc xúc phạm người khác trên mạng xã hội và thể hiện sự tôn trọng và lịch sự trong giao tiếp trực tuyến.

Câu hỏi 2: Hành vi nào dưới đây không phù hợp với tính nhân văn khi giao tiếp trong không gian mạng?

A. Tôn trọng ý kiến và quan điểm của người khác.

B. Sử dụng từ ngữ thô tục và xúc phạm để thể hiện sự bất bình.

C. Chủ động tìm hiểu thêm thông tin trước khi đưa ra ý kiến của mình.

D. Chê bai việc làm của người khác.

Giải chi tiết:

Các hành vi không phù hợp với tính nhân văn khi giao tiếp trong không gian mạng:

A. Tôn trọng ý kiến và quan điểm của người khác: Tôn trọng ý kiến và quan điểm của người khác là một yếu tố quan trọng trong việc ứng xử nhân văn trong không gian mạng. Chúng ta nên lắng nghe và coi trọng quan điểm của người khác, thậm chí khi chúng khác biệt với ý kiến của chúng ta.

C. Chủ động tìm hiểu thêm thông tin trước khi đưa ra ý kiến của mình: Việc tìm hiểu thêm thông tin trước khi đưa ra ý kiến là một hành vi tích cực trong giao tiếp trực tuyến. Điều này giúp chúng ta có cái nhìn toàn diện hơn về vấn đề và đảm bảo rằng ý kiến của chúng ta được đưa ra dựa trên thông tin chính xác.

D. Chê bai việc làm của người khác: Chê bai việc làm của người khác không phù hợp với tính nhân văn trong không gian mạng. Thay vì chê trách hoặc chê bai, chúng ta nên tập trung vào việc xây dựng và tạo động lực tích cực cho người khác.

LUYỆN TẬP

Câu 1: Hãy kể về một trải nghiệm giao tiếp trong không gian mạng mà em từng tham gia.

Giải chi tiết:

Gợi ý: Một trải nghiệm giao tiếp trong không gian mạng mà em từng tham gia là tham gia vào một diễn đàn trực tuyến về nghệ thuật. Em đã chia sẻ các tác phẩm nghệ thuật của mình và tham gia vào các cuộc trao đổi ý kiến và phản hồi với các thành viên khác trong cộng đồng nghệ thuật trực tuyến. Em đã nhận được nhiều ý kiến đánh giá tích cực và gặp gỡ những người có cùng đam mê nghệ thuật, điều này đã giúp em phát triển kỹ năng và tạo thêm động lực trong việc sáng tạo.

Câu 2: Hãy nêu một vài ví dụ minh hoạ cho việc vận dụng các lợi ích của giao tiếp trong không gian mạng để tạo sự tiện lợi cho công việc hoặc cuộc sống.

Giải chi tiết:

Dưới đây là một số ví dụ minh hoạ về việc vận dụng lợi ích của giao tiếp trong không gian mạng để tạo sự tiện lợi cho công việc và cuộc sống:

- Làm việc từ xa: Nhờ vào giao tiếp trong không gian mạng, người ta có thể làm việc từ xa và không cần có mặt vật lý tại văn phòng. Điều này giúp tiết kiệm thời gian và chi phí di chuyển, cho phép linh hoạt trong việc tổ chức thời gian làm việc và tạo điều kiện thuận lợi cho công việc từ xa.

- Học trực tuyến: Giao tiếp trong không gian mạng cung cấp cơ hội cho việc học trực tuyến. Người ta có thể tham gia vào các khóa học trực tuyến, tham gia thảo luận và giao tiếp với giảng viên và sinh viên khác từ khắp nơi trên thế giới. Điều này mang lại tiện lợi và linh hoạt trong việc học tập, không bị ràng buộc bởi địa điểm và thời gian.

- Mua sắm trực tuyến: Giao tiếp trong không gian mạng cho phép người dùng mua sắm trực tuyến từ các trang web thương mại điện tử. Việc này tiết kiệm thời gian và công sức di chuyển đến cửa hàng truyền thống, cho phép người dùng tìm kiếm và mua hàng từ bất kỳ đâu và bất kỳ lúc nào. Ngoài ra, giao tiếp trực tuyến còn cung cấp thông tin đa dạng và đánh giá từ người dùng khác để hỗ trợ quyết định mua hàng.

- Kết nối và giao lưu xã hội: Mạng xã hội và các nền tảng giao tiếp trực tuyến khác cho phép người dùng kết nối và giao lưu với bạn bè, gia đình và người khác trên toàn thế giới. Bằng cách sử dụng các ứng dụng và dịch vụ như Facebook, Instagram, Twitter, người ta có thể chia sẻ thông tin, hình ảnh, video và duy trì mối quan hệ xã hội một cách

tiện lợi.

VẬN DỤNG

Chọn một tình huống giả định trong học tập hoặc trong cuộc sống, ví dụ như bị ốm cần mượn vở của bạn để chép bài,... Hãy viết một thư điện tử gửi cho bạn để trao đổi về tình huống đó.

Giải chi tiết:

Dưới đây là một ví dụ về thư điện tử chúng ta có thể gửi cho bạn của mình khi chúng ta bị ốm và cần mượn vở để chép bài:

Subject: Nhờ bạn giúp đỡ mượn vở chép bài

Chào [Tên bạn],

Mình hy vọng bạn đang có một ngày tốt lành.

Mình viết email này để thông báo rằng mình đang bị ốm và không thể đến lớp trong vài ngày tới. Do đó, mình sẽ không thể tham dự các buổi học và sẽ bị lỡ một số bài giảng quan trọng.

Mình muốn nhờ bạn một việc, liệu bạn có thể giúp mình được không? Mình cần mượn vở của bạn để chép lại bài giảng trong những ngày mình nghỉ. Nếu không phiền, bạn có thể cho mình mượn vở vào cuối tuần này được không? Mình sẽ cẩn thận giữ gìn và trả lại bạn sớm nhất có thể.

Nếu bạn có bản scan hoặc chụp ảnh các trang vở, bạn cũng có thể gửi qua email cho mình để mình chép trước. Điều này sẽ rất hữu ích và giúp mình không bị lỡ kiến thức quan trọng.

Cảm ơn bạn rất nhiều vì đã giúp đỡ. Chúc bạn một ngày học tập hiệu quả!

Thân mến,
[Tên của bạn]