Giáo án chuyên đề Kinh tế pháp luật 10 cánh diều Bài 9: Khái niệm, các nguyên tắc của pháp luật hình sự (P2)

1. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP
2. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS biết sử dụng kiến thức đã học về khái niệm, nguyên tắc của pháp luật hình sự để phân tích các hành vi, tình huống vi phạm pháp luật hình sự.
3. Nội dung:

- GV giao nhiệm vụ cho HS thảo luận theo cặp đôi  và hoàn thành bài tập 1, 2, 3, 4 phần Luyện tập SGK tr.49.

- HS thảo luận cặp đôi để hoàn thành các bài tập và viết câu trả lời vào giấy A3.

1. Sản phẩm: HS trả lời bài tập 1 – 4 và chuẩn kiến thức của GV.
2. Tổ chức thực hiện:

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS thảo luận theo cặp đôi, hoàn thành bài tập 1, 2, 3, 4 phần Luyện tập SGK tr.49 vào giấy A3.

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS vận dụng kiến thức đã học về khái niệm, các nguyên tắc của pháp luật hình sự, thảo luận cặp đôi để hoàn thành bài tập.

- GV hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện một số cặp đôi đọc đáp án trên giấy A3:

Bài tập 1:

+ Ý kiến A: Đồng ý. Theo Điều 12 Bộ luật hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017, người từ đủ 16 tuổi trở lên phải chịu trách nhiệm hình sự về mọi tội phạm, trừ những tội phạm mà Bộ luật này có quy định khác.

+ Ý kiến B: Không đồng ý. Đối với người dưới 18 tuổi phạm tội, nhà nước không áp dụng hết tất cả mọi loại hình phạt mà chỉ quy định các hình phạt nhằm mục đích giáo dục, giúp đỡ họ sửa chữa sai lầm, phát triển lành mạnh, trở thành công dân có ích cho xã hội như phạt cảnh cáo, phạt tiền, cải tạo không giam giữ, hình phạt tù có thời hạn,…

+ Ý kiến C: Đồng ý. Hình phạt chỉ áp dụng đối với người hoặc pháp nhân có hành vi phạm tội. Hình phạt được quy định cụ thể trong Bộ luật Hình sự, một khi các chủ thể là người phạm tội họ bắt buộc phải chịu trách nhiệm với hình phạt tương ứng lỗi của mình.

+ Ý kiến D: Đồng ý. Công an có thẩm quyền và quyền hạn yêu cầu người phạm tội phải chịu hình phạt là cảnh cáo đối với hành vi vượt đèn đỏ theo quy định của pháp luật.

Bài tập 2:

+ Ý kiến A: Tán thành. Pháp luật hình sự không áp dụng hình phạt tù chung thân, tử hình đối với phụ nữ có thai, phụ nữ đang nuôi con dưới 36 tháng. Chị A đang nuôi con 21 tháng tuổi nên không bị áp dụng hình phạt tù chung thân.

+ Ý kiến B: Tán thành. Anh N đã vi phạm pháp luật khi điều khiển phương tiện giao thông trong tình trạng say rượu và gây tai nạn trên đường. Vì thế, anh N sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự, ngoài ra người say rượu lái xe gây tai nạn còn phải bồi thường thiệt hại cho người bị hại. Trong từng trường hợp cụ thể, trách nhiệm bồi thường đặt ra có thể là bồi thường thiệt hại về sức khỏe, về tính mạng, về tài sản.

+ Ý kiến C: Không tán thành. Theo quy định của Bộ luật Hình sự, người từ đủ 14 đến dưới 16 tuổi phải chịu trách nhiệm hình sự về tội phạm rất nghiêm trọng, tội phạm đặc biệt nghiêm trọng trong các điều luật quy định tại Khoản 2 Điều 12, Bộ luật Hình sự. Em T đủ 15 tuổi phạm tội nghiêm trọng sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định của pháp luật.

+ Ý kiến D. Tán thành. Ông B phạm tội tham nhũng nên bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo đúng quy định của pháp luật.

+ Ý kiến E: Tán thành. Pháp luật nước ta quy định, phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 03 năm đến 07 năm:

• Có tính chất chuyên nghiệp;
• Tiền hoặc hiện vật dùng đánh bạc trị giá 50.000.000 đồng trở lên;
• Sử dụng mạng internet, mạng máy tính, mạng viễn thông, phương tiện điện tử để phạm tội;
• Tái phạm nguy hiểm.

          à Bà M có hành vi sử dụng máy tính để đánh bạc trái phép nên bị phạt từ từ 3 năm đến 7 năm theo quy định của pháp luật.

Bài tập 3:

Những việc cần làm để giúp các bạn D, E, G hiểu và không vi phạm pháp luật hình sự.

- Trang bị kiến thức pháp luật về hành vi sử dụng trái phép chất ma túy cho các bạn.

+ Sử dụng trái phép chất ma túy là hành vi vi phạm pháp luật. Pháp luật nước ta nghiêm cấm mọi hành vi sử dụng, sản xuất, tàng trữ, vận chuyển trái phép chất ma túy.

+ Theo quy định tại khoản 1 Điều 23 Nghị định 144/2021/NĐ-CP, hành vi sử dụng trái phép chất ma túy bị phạt cảnh cáo hoặc bị phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 2.000.000 đồng.

- Khuyên các bạn nếu bị anh P rủ rê lôi kéo sử dụng trái phép chất ma túy hãy báo cáo ngay sự việc với người lớn hoặc cơ quan có thẩm quyền để ngăn chặn hành vi này.

- Trang bị những kiến thức về hệ quả khi sử dụng chất ma túy

+ Sử dụng ma túy sẽ gây tổn hại về sức khỏe con người. Cụ thể, ma túy gây tổn hại về hệ tiêu hóa, hệ hô hấp, hệ tuần hoàn, các bệnh về da, làm suy giảm chức năng thải độc, hệ thần kinh, nghiện ma túy dẫn đến tình trạng suy nhược toàn thân, suy giảm sức lao động.

+ Ma tuý còn là nguyên nhân gây mất trật tự an toàn xã hội, là nguồn gốc của nhiều loại tội phạm hình sự.

Bài tập 4:

1. a) Trong trường hợp này có hành vi vi phạm pháp luật hình sự: lăng mạ, sỉ nhục chị A trên mạng xã hội của vợ chồng anh B trong thời gian dài, làm ảnh hưởng đến tinh thần và thể chất của chị A là hành vi xúc phạm, lăng mạ, làm nhục người khác; là hành vi vi phạm pháp luật hình sự.

-> Theo Điều 155, Bộ luật hình sự 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017 quy định tội làm nhục người khác: Người nào xúc phạm nghiêm trọng nhân phẩm, danh dự của người khác, thì bị phạt cảnh cáo, phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm.

1. b) Nếu là người thân của chị A, em sẽ báo cáo ngay với các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền để ngăn chặn và xử lý hành vi này.

- GV yêu cầu các HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá và chốt đáp án.

- GV chuyển sang nội dung mới.

1. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Nhiệm vụ 1: Xây dựng kế hoạch và tổ chức thực hiện theo kế hoạch cuộc thi vẽ tranh cổ động nhằm tuyên truyền về pháp luật hình sự

1. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS biết vận dụng các kiến thức đã học về khái niệm và các nguyên tắc của pháp luật hình sự để xây dựng kế hoạch và tổ chức thực hiện kế hoạch cuộc thi vẽ tranh cổ động tuyên truyền về pháp luật hình sự.
2. Nội dung:

- GV yêu cầu các nhóm HS chuẩn bị kế hoạch cho cuộc thi vẽ tranh cổ động nhằm tuyên truyền về pháp luật hình sự và giao nhiệm vụ cho HS thực hiện ở lớp.

- HS xây dựng kịch bản cuộc thi theo kế hoạch đã lập.

1. Sản phẩm: Tranh cổ động tuyên truyền về pháp luật hình sự.
2. Tổ chức thực hiện