Giáo án điện tử địa lí 10 kết nối bài 19: Quy mô dân số, gia tăng dân số và cơ cấu dân số thế giới

CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN VỚI BUỔI HỌC HÔM NAY

CHƯƠNG 8. ĐỊA LÍ DÂN CƯ

BÀI 19: QUY MÔ DÂN SỐ, GIA TĂNG DÂN SỐ VÀ CƠ CẤU DÂN SỐ THẾ GIỚI.

NỘI DUNG BÀI HỌC

Quy mô dân số

Gia tăng dân số

Cơ cấu dân số

1. Quy mô dân số

Dựa vào bảng 19, thảo luận theo cặp và trả lời các câu hỏi:

• Dân số phát triển có nhanh không?
• Thời kì nào phát triển nhanh hơn?
• Thời kì nào phát triển chậm hơn?
• Khu vực nào dân số phát triển nhanh hơn?
• Khu vực nào dân số phát triển chậm hơn ?
• Số dân trên thế giới rất lớn, năm 2020 là khoảng 7,8 tỉ người.
• Số dân thế giới không ngừng tăng lên. Từ giữa thế kỉ XX, số dân thế giới tăng rất nhanh (bùng nổ dân số), nhưng gần đây đã tăng chậm lại.

Các khu vực, các quốc gia, số dân có sự biến động khác nhau. Giai đoạn 1950 – 2020, các nước phát triển dân số tăng chậm hơn (1,6 lần) các nước đang phát triển (4,9 lần).

2. Gia tăng dân số

THẢO LUẬN NHÓM

Dựa vào thông tin mục 2 SGK , các nhóm hãy cho biết:

• Nhóm 1: Thế nào là gia tăng dân số tự nhiên?
• Nhóm 2: Thế nào là gia tăng dân số cơ học?
• Nhóm 3: Trình bày khái niệm gia tăng dân số thực tế?

1. a) Gia tăng dân số tự nhiên

• được tính dựa vào chỉ số tỉ suất tăng tự nhiên dân số, là sự chênh lệch giữa tỉ suất sinh thô và tỉ suất tử thô.
• Tỉ suất sinh thô cho biết cứ 1000 dân, có bao nhiêu trẻ em sinh ra còn sống trong năm.
• Tỉ suất tử thô cho biết cứ 1000 dân, có bao nhiêu người bị chết trong năm.
• Tỉ suất tăng tự nhiên dân số trên thế giới có xu hướng giảm.

1. b) Gia tăng dân số cơ học

• là sự chênh lệch giữa tỉ suất nhập cư và tỉ suất xuất cư.
• Tỉ suất nhập cư cho biết số người nhập cư đến một lãnh thổ trong năm.
• Tỉ suất xuất cư cho biết số người xuất cư của một lãnh thổ trong năm.
• Gia tăng dân số cơ học không ảnh hưởng đến dẫn số trên phạm vi toàn thế giới nhưng có ý nghĩa quan trọng đối với từng khu vực quốc gia.

1. c) Gia tăng dân số thực tế

• là tổng của gia tăng dân số tự nhiên và gia tăng dân số cơ học (đơn vị tính là %).
• là thước đo phản ánh đầy đủ về sự gia tăng dân số.

1. d) Các nhân tố tác động đến gia tăng dân số

• Điều kiện tự nhiên và môi trường sống:
• Điều kiện tự nhiên và môi trường sống thuận lợi góp phần tăng mức nhập cư và ngược lại.
• Thiên tai, dịch bệnh làm tăng mức tử vong, mức xuất cư.
• Điều kiện kinh tế – xã hội:
• Trình độ phát triển kinh tế – xã hội và mức sống cao thường làm giảm mức sinh, mức xuất cư và ngược lại.
• Tập quán, tâm lí xã hội, cơ cấu tuổi và giới tính tác động đến mức sinh, mức tử vong.
• Chính sách về dân số ảnh hưởng đến mức sinh, mức di cư.