Giáo án điện tử KHTN 7 chân trời – Phần hóa học bài 4: Sơ lược bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học

CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN VỚI BÀI HỌC MỚI.

Khi nghiên cứu quy luật biến đổi tính chất của các nguyên tố, các nhà khoa học đã tìm cách sắp xếp các nguyên tố vào một bảng theo nguyên tắc nhất định, gọi là bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học. Các nguyên tố hóa học được sắp xếp theo nguyên tắc nào? Chúng ta biết được thông tin gì từ bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học?

BÀI 4. SƠ LƯỢC BẢNG TUẦN HOÀN CÁC NGUYÊN TỐ HÓA HỌC

NỘI DUNG BÀI HỌC

Nguyên tắc xây dựng bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học

Cấu tạo bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học

Các nguyên tố kim loại

Các nguyên tố phi kim

Nhóm các nguyên tố kí hiếm

1. Nguyên tắc xây dựng bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học

Cơ sở chính để sắp xếp các nguyên tố hóa học vào bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học là dựa vào điện tích hạt nhân nguyên tử.

Câu 1: Quan sát hình 4.1, em hãy cho biết:

1. a) Nguyên tử của những nguyên tố nào có cùng số lớp electron.
2. b) Nguyên tử của những nguyên tố nào có số electron ở lớp ngoài cùng bằng nhau?

Câu trả lời:

1. a) Các nguyên tử của các nguyên tố có cùng số lớp electron là:

• 1 lớp: H, He
• 2 lớp: Li, Be, B, C, N, O, F, Ne
• 3 lớp: Na, Mg, Al, Si, P, S, Cl, Ar
• 4 lớp: K, Ca

1. b) Nguyên tử các nguyên tố có số lớp electron lớp ngoài cùng bằng nhau:

• 1 electron: H, Li, Na, K
• 2 electron: Be, Mg, Ca, He
• 3 electron: B, Al
• 4 electron: C, Si
• 5 electron: N, P
• 6 electron: O, S
• 7 electron: F, Cl
• 8 lectron: Ne, Ar

Dựa vào cơ sở nào để sắp xếp các nguyên tố hóa học trong bảng tuần hoàn?

KẾT LUẬN

- Các nguyên tố hóa học trong bảng tuần hoàn được sắp xếp theo chiều tăng dần điện tích hạt nhân của nguyên tử.

- Các nguyên tố hóa học có cùng số lớp electron trong nguyên tử được xếp thành một hàng.

- Các nguyên tố có tính chất hóa học tương tự nhau được xếp thành một cột.

2. Cấu tạo bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học
3. Mô tả cấu tạo của bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học

Câu 2: Dựa vào thông tin được cung cấp về hình 4.2, em hãy cho biết bảng tuần hoàn được cấu tạo như thế nào?

• Cấu tạo bảng tuần hoàn :
• Bảng tuần hoàn gồm các nguyên tố hóa học mà vị trí được đặc trưng bởi ô nguyên tố, chu kì và nhóm
• Các nguyên tố họ lanthnide và họ actinide được xếp riêng thành 2 hàng ở cuối bảng tuần hoàn

1. b) Tìm hiểu ô nguyên tố trrong bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học

Câu 3: Có những thông tin cơ bản nào trong một ô nguyên tố hóa học?

• Số hiệu nguyên tử của một nguyên tố hóa học cho biết những thông tin gì về nguyên tố đó?
• Các thông tin trong một ô nguyên tố hóa học gồm:
• Số hiệu nguyên tử
• Kí hiệu nguyên tố hóa học
• Tên nguyên tố
• Khối lượng nguyên tử
• Số hiệu nguyên tử cho biết số đơn vị điện tích hạt nhân và số electron trong nguyên tử.
• Cho biết những thông tin cơ bản về nguyên tố hóa học đã cho dưới đây:

Những thông tin cơ bản về nguyên tố Oxygen:

• Số hiệu nguyên tử: 8
• Kí hiệu nguyên tố hóa học: O
• Tên nguyên tố: oxygen
• Khối lượng nguyên tử: 16

1. c) Tìm hiểu về chu kì trong bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học

• Chu kì là gì? Bảng tuần hoàn nguyên tố hóa học có mấy chu kì? Bao nhiêu chu kì lớn, bao nhiêu chu kì nhỏ?
• Chu kì là tập hợp các nguyên tố hóa học có cùng số lớp electron trong nguyên tử theo hàng ngang.
• Bảng tuần hoàn có 7 chu kì, gồm 3 chu kì nhỏ và 4 chu kì lớn.

Câu 4: Quan sát hình 4.4, trả lời câu hỏi:

• Mỗi chu kì bắt đầu từ nhóm nào và kết thúc ở nhóm nào?
• Em hãy chỉ sự tuần hoàn ở mỗi chu kì trong bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học?

Câu trả lời:

• Mỗi chu kì bắt đầu từ nhóm IA và kết thúc ở nhóm VIIIA
• Trong mỗi chu kì các nguyên tố được xếp thành hàng tăng dần điện tích hạt nhân. Mỗi chu kì bắt đầu bằng nguyên tố có 1 electron lớp ngoài cùng, tiếp theo là nguyên tố có 2 electron lớp ngoài cùng và cứ thế kết thúc chu kì bằng 1 nguyên tố có 8 electron lớp ngoài cùng và tiếp tục một chu kì mới.

1. Tìm hiểu về nhóm trong bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học

• Nhóm là tập hợp các nguyên tố có tính chất hóa học tương tự nhau và được xếp thành cột, theo chiều tăng dần về điện tích hạt nhân.