Giáo án điện tử KHTN 8 cánh diều Bài 20: Sự nhiễm điện

NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN VỚI BÀI HỌC MỚI

KHỞI ĐỘNG

Quan sát hình ảnh và trả lời câu hỏi sau:

Trong những ngày thời tiết hanh khô, nếu dùng một mảnh giấy bóng kính cọ xát 5 – 7 lần vào tóc, sau đó nhấc nhẹ ra thì có thể thấy một số sợi tóc được hút lên theo tờ giấy bóng kính (hình 20.1). Vì sao lại có hiện tượng như vậy?

Sự kiện phát hiện ra hiện tượng nhiễm điện

BÀI 20: SỰ NHIỄM ĐIỆN

NỘI DUNG BÀI HỌC

Sự nhiễm điện do cọ xát

Dòng điện

Vật dẫn và vật cách điện

01 SỰ NHIỄM ĐIỆN DO CỌ XÁT

Từ xưa, người ta đã biết sau khi cọ xát một số vật như thanh hổ phách vào len thì nó có thể hút được các vật nhẹ như cọng rơm,…ta nói hổ phách bị nhiễm điện.

1. Làm vật nhiễm điện bằng cách cọ xát

THỰC HÀNH

Dụng cụ

hai thanh nhựa

giá thí nghiệm

dây treo

mảnh vải khô

Tiến hành

Bước 1: Treo một thanh nhựa vào giá thí nghiệm.

Bước 2: Cọ xát mảnh vải khô với thanh nhựa. Sau đó, tách miếng vải ra xa thanh nhựa.

Bước 3: Đưa miếng vải lại gần một đầu thanh nhựa. Quan sát và mô tả hiện tượng xảy ra.

Bước 4: Cọ xát thanh nhựa thứ hai bằng vải khô như đã làm với thanh nhựa thứ nhất.

Bước 5: Đưa thanh nhựa này lại gần một đầu thanh nhựa thứ hai. Quan sát và mô tả hiện tượng xảy ra.

Dựa trên kết quả quan sát được ghi lại, hãy cho biết các vật nhiễm điện tương tác với nhau như thế nào?

TRẢ LỜI

Đưa miếng vải lại gần một đầu thanh nhựa (hình 20.2) ta thấy miếng vải và đầu thanh nhựa hút nhau

Đưa thanh nhựa thứ hai lại gần một đầu thanh nhựa thứ nhất (hình 20.3), ta thấy hai đầu thanh nhựa đẩy nhau

KẾT LUẬN

• Có thể làm nhiễm điện vật bằng cách cọ xát. Các vật sau khi bị cọ xát có thể hút hoặc đẩy nhau được gọi là các vật nhiễm điện hay các vật mang điện tích.
• Có hai loại điện tích là điện tích âm và điện tích dương.
• Các vật nhiễm điện trái dấu sẽ hút nhau. Các vật nhiễm điện cùng dấu sẽ đẩy nhau.
• Khi đưa hai vật trái dấu lại gần nhau, nếu vào ban đêm, ta có thể thấy giữa hai vật có các tia lửa. Hiện tượng này được gọi là sự phóng điện.

2. Nguyên nhân các vật có thể bị nhiễm điện khi cọ xát

Quan sát hình ảnh và tìm hiểu về sự nhiễm điện

VÍ DỤ

Câu hỏi 1 (SGK – tr100)

Sử dụng dấu cộng (+) để mô tả điện tích dương và dấu trừ (-) để mô tả điện tích âm, hãy vẽ vào vở hai vật có hình dạng bất kì để mô tả:

Sau khi cọ xát, một vật trở nên nhiễm điện dương, vật kia trở nên nhiễm điện âm.

KẾT LUẬN

Ở trạng thái bình thường, các nguyên tử trung hòa về điện

3. Một số hiện tượng thực tế liên quan đến sự nhiễm điện do cọ xát

Hãy nêu một số hiện tượng liên quan đến sự nhiễm điện

Hiện tượng 1

Vào mùa đông, khi cởi áo len, ta có thể thấy hiện tượng áo len hút các sợi tóc, đôi khi nghe thấy tiếng lách tách, nếu vào ban đêm có thể thấy các tia lửa điện nhỏ.

Hiện tượng 2

Cọ xát một quả bóng bay vào áo len rồi tách chúng ra, đưa quả bóng lại gần áo len thì nó bị hút về phía áo len.

Câu hỏi 2 (SGK – tr100)

Giải thích hiện tượng nhiễm điện khi cởi áo len và nhiễm điện ở quả bóng bay khi cọ xát với áo len.

Câu hỏi 3 (SGK – tr100)

Nêu và giải thích một số ví dụ về hiện tượng nhiễm điện do cọ xát trong thực tiễn.

Câu trả lời 2