Giáo án điện tử KHTN 8 cánh diều Bài 21: Mạch điện

CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN VỚI BÀI GIẢNG HÔM NAY

KHỞI ĐỘNG

Hãy kể ra các dụng cụ/thiết bị dùng điện ở nhà em. Chúng được liên kết với nhau như thế nào để hoạt động được?

BÀI 21:
MẠCH ĐIỆN

NỘI DUNG BÀI HỌC

Sơ đồ mạch điện

Công dụng của một số thiết bị điện

SƠ ĐỒ MẠCH ĐIỆN

1. Kí hiệu các thiết bị điện trong sơ đồ mạch điện

Mạch điện được tạo nên từ những bộ phận nào?

Người ta thường ghép các thiết bị điện với nhau bằng các dây dẫn điện, tạo thành một mạch điện.

1. Kí hiệu các thiết bị điện trong sơ đồ mạch điện

Sơ đồ mạch điện là gì? Sơ đồ mạch điện được dùng để làm gì?

• Để mô tả mạch điện, người ta dùng sơ đồ mạch điện.
• Dựa vào sơ đồ mạch điện có thể biết được các thiết bị xuất hiện trong mạch, cách ghép nối chúng.

Ví dụ:

Dựa vào bảng 21.1, hãy cho biết sơ đồ mạch điện trên gồm những thiết bị nào?

Sơ đồ này cho biết mạch điện dùng hai pin, một công tắc, một ampe kế, một vôn kế, một bóng đèn và các dây dẫn điện.

Mũi tên trên hình biểu diễn điều gì?

Mũi tên trên hình để biểu diễn chiều dòng điện trong sơ đồ mạch điện.

KẾT LUẬN

Để vẽ được sơ đồ mạch điện, cần dùng các kí hiệu theo quy ước đã thống nhất.

Có thể dùng mũi tên để biểu diễn chiều dòng điện trong sơ đồ mạch điện. Người ta quy ước chiều dòng điện trong mạch điện kín là chiều đi ra từ cực dương (+) và đi vào cực âm (-) của nguồn điện.

2. Mắc mạch điện theo sơ đồ

Thực hành

Chuẩn bị:

Hai pin và đế lắp hai pin, công tắc, dẫy dẫn điện, bóng đèn.

Tiến hành:

• Vẽ sơ đồ mạch điện với các thiết bị đã cho.
• Mắc mạch điện theo sơ đồ đã vẽ khi công tắc đang mở.
• Đóng và mở công tắc.
• Quan sát bóng đèn và mô tả hiện tượng khi đóng và mở công tắc.

Trả lời

• Sơ đồ mạch điện gồm: 2 pin, 1 công tắc, 1 bóng đèn và dây nối.
• Mạch điện sau khi mắc
• Khi mở công tắc: bóng đèn không sáng.
• Khi đóng công tắc: bóng đèn sáng.

Thảo luận nhóm

Câu hỏi

Chỉ ra chiều dòng điện chạy trong mạch điện đã mắc.

Chiều dòng điện chạy từ cực dương của nguồn điện đi qua các thiết bị điện và tới cực âm của nguồn điện.

Dùng các kí hiệu cho ở bảng 21.1, vẽ sơ đồ mạch điện gồm: một nguồn điện, một công tắc, một bóng đèn và các dây dẫn điện.

Ví dụ một sơ đồ mạch điện gồm: Một pin, một công tắc, một bóng đèn và các dây nối.

CÔNG DỤNG CỦA
 MỘT SỐ THIẾT BỊ ĐIỆN

1. Các thiết bị an toàn điện

Trong khi sử dụng điện với mạch điện, rất có thể có những trường hợp mắc sai, hoặc làm hỏng hệ thống điện, nhất là bị điện giật hoặc cháy nổ. Để phòng tránh điều này, người ta sử dụng thêm các thiết bị an toàn điện.

Câu hỏi

Nêu tên, tác dụng, đặc điểm của các thiết bị an toàn (cầu chì, rơle, cầu dao tự động).

Cầu chì

• Mắc nối tiếp với thiết bị điện trong mạch điện.
• Khi dòng điện tăng quá một giá trị định trước, cầu chì đứt dây để ngắt dòng điện.
• Sau khi sửa chữa xong phải thay cầu chì.

Rơle

• Trong mạch điện, rơle hoạt động như một công tắc, dùng để đóng, ngắt mạch điện khi có dòng điện lớn hoặc điều khiển các dòng điện.