Giáo án điện tử lịch sử 7 kết nối bài 11: Nhà lý xây dựng và phát triển đất nước (1009 – 1225)

CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN VỚI BÀI HỌC NGÀY HÔM NAY!

KHỞI ĐỘNG

Năm 1009, nhà Lý được thành lập. Không lâu sau khi lên ngôi, Lý Công Uẩn quyết định dời đô từ Hoa Lư về Đại La. Theo em, sự kiện này có ý nghĩa như thế đối với lịch sử dân tộc ?

Sự kiện Lý Công Uẩn quyết định dời đô từ Hoa Lư về Đại La chứng tỏ đây là quyết định sáng suốt, là vùng đất địa linh nhân kiệt, có địa thế thuận lợi để phát triển lâu dài.

BÀI 11: NHÀ LÝ XÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN ĐẤT NƯỚC (1009 – 1225)

NỘI DUNG BÀI HỌC

1. Nhà Lý thành lập và định đô ở Thăng Long
2. Tình hình chính trị
3. Tình hình kinh tế, xã hội
4. Tình hình văn hóa, giáo dục

PHẦN 1

NHÀ LÝ THÀNH LẬP VÀ ĐỊNH ĐÔ Ở THĂNG LONG

THẢO LUẬN NHÓM ĐÔI

Các em đọc thông tin mục 1, quan sát hình 1, tư liệu - SGK tr.52, 53 và cho biết:

• Nhà Lý được thành lập như thế nào?
• Nêu một số hiểu biết của em về vua Lý Thái Tổ.

Vua Lý Công Uẩn (Lý Thái Tổ)

• Sinh năm 974 – mất năm 1028.
• Quê quán: Từ Sơn – Bắc Ninh.
• Được thiền sư Lý Khánh Văn nhận nuôi, theo học sư Vạn Hạnh.
• Ông làm quan trong triều Tiền Lê.
• Chức vụ: Điện tiền chỉ huy sứ.
• Là người có tài đức.

Các em hãy đọc tư liệu 1 và cho biết:

• Gạch chân dưới từ, cụm từ miêu tả về thành Đại La.
• Những thông tin đó chứng tỏ điều gì về vùng đất này?
• Hãy cho biết ý nghĩa của sự kiện Lý Công Uẩn dời đô ra Thăng Long.

Trong Chiếu dời đô có đoạn:

1. “…thành Đại La… ở giữa khu vực trời đất, được thế rộng cuộn hổ ngồi, chính giữa nam bắc đông tây, tiện nghi núi sông sau trước. Vùng này mặt đất rộng mà bằng phẳng, thế đất cao mà sáng sủa, dân cư không khổ vì ngập lụt, muôn vật hết sức tươi tốt, phồn thịnh.

          Xem khắp nước Việt, đó là thắng địa, thực là chỗ tụ hội quan yếu của bốn    phương,           đúng là nơi thượng đô kinh       sư      mãi muôn đời.”

(Theo Ngô Sỹ Liên, Đại Việt sử ký toàn thư,

Tập I, Sđd, tr.241)

• Đây là vùng đất có địa thế rất thuận lợi để xây dựng đất nước lâu dài.

Ý nghĩa sự kiện dời đô của Lý Thái Tổ:

• Là quyết định sáng suốt của Lý Công Uẩn, đã chuyển vị thế đất nước từ phòng thủ sang thế phát triển lâu dài.
• Đặt nền móng cho việc xây dựng kinh đô Thăng Long trở thành đô thị phát triển thịnh vượng.
• Là trung tâm của đất nước về sau, mở ra bước ngoặt mới cho sự phát triển của dân tộc.
• Ở trung tâm: xây dựng cung điện, thành luỹ,... làm nơi làm việc của vua, triều đình, nơi ở hoàng gia.
• Bên ngoài: khu vực buôn bán, làm ăn của dân chúng.
• Hoàng thành Thăng Long được hoàn chỉnh với ba vòng thành, thể hiện sự phát triển của Đại Việt thời Lý.

Các em hãy theo dõi video sau để hiểu rõ hơn về việc phục dựng kiến trúc cung điện thời Lý

PHẦN 2

TÌNH HÌNH CHÍNH TRỊ

THẢO LUẬN NHÓM

Các em hãy đọc thông tin mục 2 - SGK tr.54 và trả lời câu hỏi:

Nhóm 1:

Trình bày những nét chính về tổ chức chính quyền thời Lý. Từ đó, em có nhận xét gì?

Nhóm 2:

Nhà Lý ban hành bộ Hình thư đã chứng tỏ điều gì? Luật pháp nhà Lý có điểm gì tiến bộ?

                      Nhóm 3:

Trình bày nét chính về tổ chức quân đội thời Lý.

Nhóm 4:

Trình bày nét chính về chính sách đối ngoại của nhà Lý.

1. a) Tổ chức chính quyền

• Xây dựng hệ thống chính quyền từ trung ương đến địa phương.
• Chế độ: cha truyền con nối.
• Những người thân cận được tín nhiệm, giữ nhiều chức vụ cao trong triều đình.
• Nhận xét: Tổ chức chính quyền nhà Lý khá hoàn chỉnh, thể hiện sự chăm lo củng cố chính quyền của triều Lý.

1. b) Xây dựng luật pháp và quân đội

• Xây dựng luật pháp
• Năm 1042, ban hành bộ Hình thư.
• Bộ luật thành văn đầu tiên của Việt Nam.
• Cơ quan chuyên trách pháp luật của nhà Lý là Bộ Hình và Thẩm hình viện.
• Việc ra đời của Hình thư cũng như các cơ quan Bộ Hình và Thẩm hình được xem là bước tiến trong việc tổ chức quản lý của nhà nước thời Lý, tuy hiệu lực vẫn còn hạn chế.