Giáo án điện tử Lịch sử 8 chân trời Bài 3: Tình hình Đông Nam Á từ nửa sau thế kỉ XVI đến thế kỉ XIX (Phần 2)

CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN VỚI TIẾT HỌC LỊCH SỬ HÔM NAY!

CHƯƠNG 2 – BÀI 3: TÌNH HÌNH ĐÔNG NAM Á TỪ NỬA SAU THẾ KỈ XVI ĐẾN GIỮA THẾ KỈ XIX

NỘI DUNG BÀI HỌC

1. Quá trình xâm nhập của tư bản phương Tây vào các nước Đông Nam Á
2. Tình hình chính trị, kinh tế, văn hóa – xã hội của các nước Đông Nam Á dưới ách đô hộ của thực dân phương Tây
3. Cuộc đấu tranh chống ách đô hộ của thực dân phương Tây ở Đông Nam Á

PHẦN 3 CUỘC ĐẤU TRANH CHỐNG ÁCH ĐÔ HỘ CỦA THỰC DÂN PHƯƠNG TÂY Ở ĐÔNG NAM Á TỪ CUỐI THẾ KỈ XVI ĐẾN THẾ KỈ XIX

Em hãy đoạn tư liệu 3.10 SGK tr.24 và trả lời nhanh các câu hỏi trắc nghiệm sau:

                   Cuộc khởi nghĩa Đi-pô-nê-gô-rô kéo dài 5 năm. Hà an tốn tới hàng chục triệu gin-đơ (guilder) và đặc biệt đã tổn thất tới 8 000 quân Hà Lan và 7 000 lính bản xứ trong cuộc khởi nghĩa này. Đi-pô-nê-gô-rô đã trở thành người anh hùng dân tộc của In-đô-nê-xi-a.

(Lương Ninh (Chủ biên), Lịch sử Đông Nam Á, NXB Giáo dục, Hà Nội, 2005, trang 273)

Câu 1: Nội dung chính của đoạn tư liệu đề cập đến vấn đề gì?

1. Cuộc khởi nghĩa của nhân dân trên đảo Gia-va dưới sự lãnh đạo của Đi-pô-nê-gô-rô.
2. Sự khó khăn của chính quyền thực dân Hà Lan khi đối đầu với nhân dân Gia-va.
3. Sự tài năn của người anh hùng ở In-đô-nê-xi-a.
4. Thời gian của cuộc khởi nghĩa Đi-pô-nê-gô-rô.

Câu 2: Theo đoạn tư liệu trên, để đàn áp cuộc khởi nghĩa, chính quyền thực dân đã:

1. Mua chuộc hoàng tử của người Gia-va.
2. Chi tiền cho quân lính Hà Lan và lính bản xứ.
3. Huy động nhiều binh lính và tốn nhiều tiền.
4. Bắt hoàng tử Đi-pô-nê-gô-rô.

THẢO LUẬN NHÓM

Em hãy khai thác tư liệu 3.9, 3.10, đọc thông tin trong mục 3 và trả lời câu hỏi: Cuộc đấu tranh chống ách đô hộ của thực dân phương Tây ở Đông Nam Á từ cuối thế kỉ XVI đến thế kỉ XIX diễn ra như thế nào?

Hình 3.9. Hoàng tử Đi-pô-nê-gô-rô bị bắt vào năm 1830

Cuộc đấu tranh chống thực dân Hà Lan ở hải đảo:

TK XVII

Nhân dân trên quần đảo Ban-đa nổi dậy chống lại chính sách độc quyền cây hương liệu

Đầu TK XIX

Cuộc khởi nghĩa của Hoàng tử Đi-pô-nê-gô-rô ở Gia-va làm rung chuyển chế độ cai trị của thực dân Anh.

Cuộc khởi nghĩa của Hoàng tử Đi-pô-nê-gô-rô

Cuộc đấu tranh chống thực dân Pháp, Anh ở lục địa:

Khởi nghĩa của Trương Định (1862 – 1864).

“Nhân dân Gò Công suy tôn Trương Công Định làm Bình Tây Đại Nguyên Soái” 

Khởi nghĩa của Nguyễn Trung Trực (1861 – 1868).

Nguyễn Trung Trực cùng nghĩa quân đốt cháy tàu L’Espérance trên sông Nhật Tảo, ngày 10/12/1861

Nhân dân Miến Điện kháng chiến quyết liệt chống thực dân Anh:

• Từ năm 1824 – 1885: trải qua 3 cuộc chiến tranh.
• Sau khi trở thành một tỉnh của Ấn Độ thuộc Anh, tiếp tục tiến hành chiến tranh du kích trên toàn quốc.

Quân Anh đột kích vào một chiến lũy của quân Miến Điện trong chiến tranh Miến Điện – Anh đầu tiên (8/7/1824).

Dựa vào tư liệu 3.9 và 3.10, em có nhận xét gì về tinh thần đấu tranh của người dân In-đô-nê-xi-a chống lại ách đô hộ của thực dân Hà Lan?

Hướng dẫn

Tư liệu 3.9

• Những chi tiết nào thể hiện sự đối đầu giữa nhân dân Gia-va và chính quyền thực dân?
• Chi tiết nào thể hiện tinh thần bất khuất của nhân dân?

Tư liệu 3.10

• Những chi tiết nào nói lên tinh thần đấu tranh bất khuất của nhân dân?
• Nêu dẫn chứng cụ thể chứng minh chính quyền Hà Lan hao người tốn của, mất một thời gian dài mới đàn áp được cuộc đấu tranh.

Kết luận

• Quá trình đấu tranh chống thực dân phương Tây ở các nước Đông Nam Á tuy khác nhau về thời điểm, hình thức đấu tranh nhưng cùng mục đích là chống lại ách cai trị bất công của chế độ thực dân.

TRÒ CHƠI “AI NHANH HƠN”

Luật chơi: Chia lớp thành 2 đội và thi đua nhau trả lời, khoanh tròn vào đáp án đặt trước câu trả lời đúng. Đội nào trả lời được đúng và nhanh nhất sẽ là đội chiến thắng.

Câu 1. Sự kiện nào đã mở đầu quá trình xâm chiếm, áp đặt sự thống trị, biến các nước Đông Nam Á thành thuộc địa của thực dân phương Tây?

1. Anh chiếm toàn bộ bán đảo Ma-lay-a, phía Bắc đảo Booc-nê-ô và Miến Điện (Mi-an-ma ngày nay).
2. Năm 1511, Bồ Đào Nha đánh chiếm vương quốc Ma-lắc-ca, làm chủ cửa ngõ đi từ Ấn Độ Dương vào vùng Biển Đông.
3. Pháp đặt ách đô hộ lên ba nước Đông Dương.
4. Tây Ban Nha, sau đó là Mỹ chiếm Phi-lip-pin.

Câu 2. Điều gì đã tạo nên sự chia rẽ dân tộc, tôn giáo và tạo nên khoảng cách giữa các quốc gia trong khu vực Đông Nam Á?

1. Chính quyền thực dân thực thi chính sách “chia để trị”.
2. Triều đình phong kiến đầu hàng, lệ thuộc vào chính quyền thực dân.
3. Quan chức thực dân trực tiếp cai trị ở Trung ương.
4. Quan chức thực dân cử người bản xứ cai quản ở địa phương.

Câu 3: Ý nào dưới đây không đúng khi nói về tình hình kinh tế của các nước Đông Nam Á dưới ách đô hộ của thực dân phương Tây?

1. Nhiều đồn điền thực dân xuất hiện ở khắp các nước Đông Nam Á thời kì này.
2. Các ngành công nghiệp, chế biến, sản xuất hàng tiêu dùng được chính quyền thực dân chú trọng đầu tư.
3. Chính quyền thực dân thực hiện chính sách cướp đoạt ruộng đất, “cưỡng bức trồng trọt”
4. Chính quyền thực dân thực hiện chính sách “chia để trị”, “đồng hóa”, “ngu dân”.

Câu 4. Thung lung Kin-ta – nơi sản xuất thiếc đứng đầu trên thế giới của thực dân Anh thuộc quốc gia nào?

1. Mi-an-ma.
2. Ma-lai-xi-a.
3. Lào.
4. Cam-pu-chia.

Câu 5. Tầng lớp mới xuất hiện trong thời kì thực dân phương Tây đô hộ là:

1. Tiểu tư sản.
2. Địa chủ.
3. Nông dân.
4. Chủ nô.

Câu 6. Quá trình đấu tranh chống thực dân phương Tây ở các nước Đông Nam Á tuy khác nhau về thời điểm, hình thức đấu tranh nhưng đều cùng mục đích là:

1. Xóa bỏ chế độ “cưỡng bức trồng trọt” và chính sách cướp đoạt ruộng đất.
2. Chống lại ách cai trị bất công của chế độ thực dân.
3. Xóa bỏ nền thống trị kì thị chủng tộc và chính sách “ngu dân”.
4. Chống lại chính sách độc quyền cây hương liệu.

Câu 7. Cuộc khởi nghĩa Đi-pô-nê-gô-rô kéo dài bao nhiêu năm?