Giáo án điện tử Lịch sử 8 chân trời Bài 3: Tình hình Đông Nam Á từ nửa sau thế kỉ XVI đến thế kỉ XIX (Phần 1)

CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN VỚI TIẾT HỌC LỊCH SỬ HÔM NAY!

KHỞI ĐỘNG

Xác định vị trí và nhận xét về vị trí của các nước trong khu vực Đông Nam Á.

Vị trí chiến lược

Sớm bị các nước tư bản phương Tây nhòm ngó, xâm lược.

Các cuộc phát kiến địa lí

Thương nhân phương Tây sang truyền giáo, tiếp xúc văn hóa, giao lưu buôn bán.

Các nước phong kiến của Đông Nam Á suy yếu dần.

CHƯƠNG 2 – BÀI 3: TÌNH HÌNH ĐÔNG NAM Á TỪ NỬA SAU THẾ KỈ XVI ĐẾN GIỮA THẾ KỈ XIX

NỘI DUNG BÀI HỌC

1. Quá trình xâm nhập của tư bản phương Tây vào các nước Đông Nam Á
2. Cuộc đấu tranh chống ách đô hộ của thực dân phương Tây ở Đông Nam Á
3. Tình hình chính trị, kinh tế, văn hóa – xã hội của các nước Đông Nam Á dưới ách đô hộ của thực dân phương Tây

PHẦN 1 QUÁ TRÌNH XÂM NHẬP CỦA TƯ BẢN PHƯƠNG TÂY VÀO CÁC NƯỚC ĐÔNG NAM Á

THẢO LUẬN NHÓM ĐÔI

Em hãy quan sát Hình 3.1 – 3.3, đọc thông tin mục 1 và trả lời câu hỏi: Trình bày những nét chính trong quá trình thực dân phương Tây xâm lược các nước Đông Nam Á từ thế kỉ XVI đến thế kỉ XIX.

Hình 3.1. Một số hình ảnh Bồ Đào Nha xâm lược và chiếm đóng Ma-lắc-ca

Hình 3.2. Anh ép Bru-nây kí Hiệp ước La-bu-ân năm 1846.

Hình 3.3. Chiến hạm Anh đổ bộ vào Man-đa-lay, Miến Điện ngày 28/11/1885

Ma-lắc-ca

Năm 1511

Bồ Đào Nha đánh chiếm Vương quốc Ma-lắc-ca.

Mở đầu quá trình xâm chiếm, áp đặt sự thống trị, biến các nước Đông Nam Á thành thuộc địa của thực dân phương Tây.

Malacca thuộc Bồ Đào Nha vào năm 1509-1512

Bằng nhiều cách thức và thủ đoạn khác nhau, thực dân phương Tây đã từng bước xâm chiếm hầu hết các quốc gia trong khu vực, trừ Xiêm (Thái Lan ngày nay).

Cờ Anh lần đầu tiên được treo trên đảo Labuan để đánh dấu thuộc địa.

Lính Anh tháo dỡ súng thần công Miến Điện sau Chiến tranh Anh-Miến Điện năm 1885

Bản đồ Phi-líp-pin dưới sự thống trị của Tây Ban Nha năm 1734

Chiến tranh tranh giành thuộc địa giữa Mỹ và Tây Ban Nha trên vịnh Manila (1898)

Pháp tấn công bán đảo Sơn Trà – Đà Nẵng (Việt Nam) vào ngày 1/9/1858.

Bản đồ thuộc địa của Pháp (màu tím)

Chợ ở Luang Prabang (Lào) những năm 1900.

Trận Quingua trong Chiến tranh Phi-lip-pin và Mỹ ngày 23/4/1899

Lính Mỹ ở Ma-ni-la, Phi-lip-pin trong suốt Chiến tranh Phi-líp-pin và Mỹ.

Xác định tên các quốc gia trong khu vực bị thực dân phương Tây xâm lược.

Tại sao Ma-lắc-ca lại trở thành mục tiêu đầu tiên của chủ người thực dân phương Tây?

Sự phát triển rực rỡ của ngoại thương Ma-lắc-ca vào thế kỉ XV.

Vị trí của Ma-lắc-ca là cửa ngõ đi vào vùng biển Đông Nam Á.

Xiêm là quốc gia duy nhất ở khu vực Đông Nam Á giữ được độc lập vì:

Chính sách ngoại giao mềm dẻo, khôn khéo của vua Ra-ma IV

Vua Ra-ma V biết lợi dụng vị trí nước “đệm” nằm giữa phạm vi cai trị thuộc địa của hai đế quốc Anh và Pháp.

• Vua Ra-ma IV giỏi tiếng Anh.
• Ông đã nghiên cứu và tiếp thu những tư tưởng tiến bộ của nền văn minh phương Tây và áp dụng vào trong đường lối chính sách của Xiêm với phương Tây.
• Tư tưởng cải cách của ông được con trai kế vị là vua Ra-ma V tiếp nối thực hiện đưa Xiêm phát triển theo hướng tư bản chủ nghĩa.

Các em hãy xem video tóm tắt về Quá trình thuộc địa Đông Nam Á của các nước châu Âu

PHẦN 2 TÌNH HÌNH CHÍNH TRỊ, KINH TẾ, VĂN HÓA – XÃ HỘI CỦA CÁC NƯỚC ĐÔNG NAM Á DƯỚI ÁCH ĐÔ HỘ CỦA THỰC DÂN PHƯƠNG TÂY

1. Tình hình chính trị

Nhận xét:

Khu trung tâm Xin-ga-po được xây dựng với không gian rộng lớn, là một minh chứng cho chính sách “chia để trị” của thực dân Anh.

Em hãy quan sát Hình 3.4 và trả lời câu hỏi: Những chi tiết nào trong bức hình cho thấy Xin-ga-po có một chính sách khác biệt so với các vùng thuộc địa khác?

Hình 3.4. Quang cảnh khu trung tâm Xin-ga-po năm 1846 (tranh vẽ, thế kỉ XIX, Bảo tàng Quốc gia Xin-ga-po)

THẢO LUẬN NHÓM