Giáo án điện tử sinh học 10 cánh diều bài 13: Chu kì tế bào và nguyên phân

CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN VỚI TIẾT HỌC HÔM NAY!

Hãy nhắc lại khái niệm thông tin giữa các tế bào và các giai đoạn của quá trình này.

Thông tin giữa các tế bào là quá trình tế bào tiếp nhận, xử lí và trả lời các tín hiệu được tạo ra từ các tế bào khác.

BÀI 13: CHU KÌ TẾ BÀO VÀ NGUYÊN PHÂN

NỘI DUNG BÀI HỌC

Chu kì tế bào

Sinh sản của tế bào theo cơ chế nguyên phân

Ung thư và cách phòng tránh

CHU KÌ TẾ BÀO

1. Chu kì tế bào

Hoạt động nhóm: Đọc thông tin mục I SGK và quan sát hình 13.1, bảng 13.1 để trả lời câu hỏi:

G: Pha sinh trưởng tế bào

S: Pha tổng hợp DNA và nhiễm sắc thể

M: Pha phân bào

Câu hỏi

CH1. Quan sát hình 13.1 và bảng 13.1, cho biết chu kì tế bào gồm các giai đoạn, pha nào. Nếu đặc điểm mỗi pha.

CH2. Trong giai đoạn nào của chu kì tế bào thì một nhiễm sắc thể gồm có hai chromatid giống hệt nhau?

CH3. Dựa vào bảng 13.1, cho biết điểm kiểm soát có những pha nào trong chu kì tế bào và vai trò của chúng ở mỗi pha là gì.

Trả lời

CH1. Chu kì tế bào chia làm 2 giai đoạn là kì trung gian và quá trình phân bào.

- Kì trung gian gồm 3 pha: Pha G₁ – Sinh trưởng, cơ sở cho nhân đôi DNA; Pha S - Nhân đôi; Pha G₂ – Sinh trưởng và chuẩn bị phân bào.

- Quá trình phân bào (pha M) gồm 4 kì: kì đầu, kì giữa, kì sau, kì cuối và phân chia tế bào chất.

Trả lời

CH2. Giai đoạn của chu kì tế bào mà một nhiễm sắc thể gồm có hai chromatid giống hệt nhau : từ pha S sau khi nhiễm sắc thể nhân đôi đến kì giữa của pha M trước khi nhiễm sắc thể phân chia (pha S, pha G₂, kì đầu, kì giữa).

Trả lời

CH3. - Điểm kiểm soát có ở pha G₁, pha G₂ và pha M.

- Vai trò của các điểm kiểm soát:

+ Điểm kiểm soát G₁: Khi tế bào tăng kích thước, nếu nhận được tín hiệu đủ điều kiện nhân đôi DNA tại điểm kiểm soát G₁ thì chuyển sang pha S. Nếu không nhận được tín hiệu đi tiếp, tế bào ra khỏi chu kì và bước vào trạng thái không phân chia.

+ Điểm kiểm soát G₂: Nếu tế bào vượt qua điểm kiểm soát G₂ thì chuyển sang pha M.

- Điểm kiểm soát M: điều khiển toàn tất quá trình phân bào.

KẾT LUẬN 1

Chu kì tế bào một vòng tuần hoàn các hoạt động sống xảy ra trong một tế bào từ khi tế bào được hình thành đến khi tế bào phân chia thành tế bào mới. 

KẾT LUẬN 2

Chu kì tế bào gồm 4 pha:

+ Sinh trưởng, cơ sở cho nhân đôi DNA (G₁)

+ Pha nhân đôi DNA và NST (S)

+ Pha sinh trưởng và chuẩn bị cho phân bào (G₂)

+ Pha phân bào (M)

SINH SẢN CỦA TẾ BÀO THEO CƠ CHẾ NGUYÊN PHÂN

1. Khái niệm sinh sản của tế bào

CH4. Quan sát hình 13.2, cho biết các tế bào mới được tạo ra từ một tế bào thì giống nhau hay khác nhau? Trình bày khái niệm sinh sản của tế bào.