Giáo án ngữ văn 8 kì 1 VNEN soạn theo công văn 5512

Hình thức tổ chức

Nội dung

- Phương pháp, kĩ thuật dạy học:Phương pháp đàm thoại, Kĩ thuật dạy học: đặt câu hỏi

- Năng lực: tự học, giao tiếp

* Tổ chức HĐ cá nhân; GV nhận xét, đánh giá

? Đọc câu văn sau (trong văn bản Tôi đi học) và trả lời câu hỏi: Câu văn trên gợi cho em cảm xúc gì? Hãy chia sẻ cảm xúc, ấn tượng, kỉ niệm về ngày tựu trường của mình với các bạn trong lớp.

-> GV chốt lại, chuyển ý giới thiệu bài giảng: Tôi đi học

- Gợi ý: Câu văn trên gợi cho em những cảm xúc mơn man, xao xuyến, náo nức về ngày đầu tiên đi học.

Hình thức tổ chức

Nội dung

- Phương pháp: đọc sáng tạo; dùng lời có NT; đàm thoại

- Kĩ thuật trình bày 1 phút

- Năng lực: tự học; năng lực CNTT và TT; năng lực giao tiếp; năng lực thưởng thức văn học và cảm thụ thẩm mĩ

* Tổ chức Hđ cá nhân- KT trình bày 1 phút; máy chiếu

- Yêu cầu HS trình bày những hiểu biết của em về tác giả và tác phẩm.

- Gv nhấn mạnh về phong cách văn chương của nhà văn.

* HĐ cả lớp

- Hướng dẫn hs đọc bài

- Yêu cầu hs đọc, nhận xét

- Yêu cầu hs đọc thầm chú thích từ khó.

* HĐ cá nhân

- GV chiếu câu hỏi

? Xác định:

- Thể loại của văn bản?

- Phương thức biểu đạt ?

- Bố cục của văn bản? Các phần được sắp xếp theo trình tự nào?

- HS xem lại nội dung đã chuẩn bị và trả lời, bổ sung

- GV chiếu đáp án, HS tự đánh giá.

1. Tác giả, tác phẩm

- Tác giả:

+ Thanh Tịnh (1911 – 1988) quê ở Huế.

+ Ông có đóng góp trong nhiều lĩnh vực: Truyện ngắn, truyện dài, thơ, bút kí…

+ Sáng tác của ông đậm chất trữ tình, vẻ đẹp đằm thắm, tình cảm nhẹ nhàng, êm dịu, trong trẻo…

- Tác phẩm:

+ Truyện ngắn “Tôi đi học” in trong tập “Quê mẹ” (1941)

2. Đọc và tìm hiểu chú thích

* Đọc: đọc chậm, nhẹ nhàng, sâu lắng; chú ý những câu nói của nhân vật “tôi”, người mẹ và ông đốc.

* Chú thích

3. Tìm hiểu chung

- Thể loại: Truyện ngắn

- PTBĐ: Tự sự kết hợp với miêu tả và biểu cảm

- Bố cục: 4 phần

+ P1(Từ đầu -> rộn rã): Khơi nguồn nỗi nhớ

+ P2 (Tiếp-> ngọn núi): Tâm trạng, cảm giác của nhân vật tôi trên đường tới trường

+ P3 (Tiếp-> chút nào hết): Tâm trạng, cảm giác của nhân vật “tôi” lúc ở sân trường

+ P4 (Còn lại): Cảm giác của “tôi” trong lớp học

=> Các phần sắp xếp theo dòng hồi tưởng, theo trình tự thời gian, không gian một buổi tựu trường.

II. Tìm hiểu văn bản

- Phương pháp, kĩ thuật dạy học:

- Phương pháp: đọc sáng tạo; dùng lời có NT; đàm thoại; dạy học hợp tác

- KT phòng tranh

- Năng lực: Năng lực tự học; năng lực hợp tác; năng lực giao tiếp; năng lực thưởng thức văn học và cảm thụ thẩm mĩ

* HĐ cặp đôi

- GV nêu nhiệm vụ:

Đọc phần đầu tác phẩm và trả lời câu hỏi:

- Nỗi nhớ buổi tựu trường đầu tiên của tôi được gợi lên từ không gian và thời gian nào, từ hình ảnh nào?

- Em có nhận xét gì về không gian, thời gian đó?

- Tại sao thời gian, không gian đó lại gợi tôi nhớ tới buổi tựu trường đầu tiên?

- HS xem lại bài chuẩn bị và trao đổi trong cặp -> thống nhất vào vở ghi/ vở soạn

- HS trình bày, trao đổi, phản biện

- GV đánh giá và chốt vấn đề

* Giảng tích với TLV tự sự cách viết MB

* HĐ cả lớp

? Tâm trạng của nhân vật”tôi ” khi nhớ lại kỉ niệm được thể hiện qua các từ ngữ nào?

? Để miêu tả tâm trạng, cảm xúc của tôi, tác giả đã sử dụng từ ngữ, biện pháp tu từ nào?

? Nhận xét về nhịp điệu của các câu văn?

? Qua đó em cảm nhận được gì về tâm trạng, cảm xúc của tôi mỗi khi nhớ về ngày tựu trường đầu tiên của mình

* Bình

* HĐ cả lớp

? Tác giả khắc họa tâm trạng, cảm giác của tôi trong ngày tựu trường đầu tiên ở mấy thời điểm? Là những thời điểm nào?

* HĐN- KT phòng tranh- BP- MC

- HS xác định nhiệm vụ

? Tìm câu văn diễn tả cảm giác của ”tôi” trên đường cùng mẹ tới trường?

? Cách kể chuyện của tác giả ở đây có gì đặc sắc

? NT ấy diễn tả cảm giác, tâm trạng gì của tôi? Vì sao “tôi”lại có cảm giác ấy?

- HS xem lại bài chuẩn bị và thảo luận trong nhóm, điều chỉnh bổ sung vào vở soạn và chốt kết quả trên bảng phụ

- GV chiếu kết quả -> HS nhận xét,bổ sung chéo

* Giảng cảm giác của tôi

- GV chốt vấn đề, đánh giá các nhóm và thu vở của 1-2 HS -> đánh giá, nhận xét.

1. Nhân vật tôi

a. Nỗi nhớ buổi tựu trường

- Thời gian: Cuối thu

- Không gian: Lá rụng nhiều, mây bàng bạc

- Hình ảnh: Mấy em nhỏ rụt rè núp dưới nón mẹ tới trường

-> Quen thuộc, gắn liền với những kỉ niệm của buổi tựu trường đầu tiên

- Tâm trạng “tôi”: nao nức, mơn man, tưng bừng, rộn rã

- Nghệ thuật: Từ láy gợi tả tâm trạng; so sánh (cảm giác trong sáng nảy nở trong lòng với cánh hoa tươi mỉm cười... quang đãng)

- Nhịp điệu câu văn chậm rãi

=>Tâm trạng xao xuyến, bồi hồi, xúc động.

b. Tâm trạng, cảm giác của nhân vật “tôi” trong ngày tựu trường đầu tiên

b1. Tâm trạng, cảm giác của tôi trên đường cùng mẹ đến trường

- Con đường quen ….thấy lạ, cảnh vật đều thay đổi

- Cảm thấy trang trọng, đứng đắn, thèm được tự nhiên, nhí nhảnh

- Ghì chặt sách vở

- Muốn được thử sức cầm bút, thước

- Suy nghĩ: chỉ người thạo... bút thước

- Nghệ thuật:

+ Đối lập: quen-lạ

+ Động từ (thèm, bặm, ghì)

+ Giọng kể nhẹ nhàng, hình ảnh so sánh đầy chất thơ "Ý nghĩ... ngọn núi"

=> Cảm thấy cảnh vật vừa thân quen vừa xa lạ, thấy mình đã lớn

muốn khẳng định bản thân.

(.)Tôi: Hồn nhiên, ngây thơ, đáng yêu.

ĐHNL: giao tiếp, thưởng thức cái đẹp, giải quyết vấn đề, sáng tạo, tự nhận thức – tự học, tạo lập văn bản ( đoạn văn)

- GV kiểm tra đặt câu hỏi

(Tích hợp tiếng việt, tập làm văn)

? Chỉ ra sự đặc sắc và nêu ý nghĩa của 1 hình ảnh so sánh trong phần 2 văn bản, để thấy truyện ngắn này rất đặc sắc.

- Gọi 1 HS trình bày

- Nhận xét, bổ sung, đánh giá.

VD: Ý nghĩ ấy ..... ngọn núi

So sánh trạng thái cảm xúc ( trừu tượng, thiêng liêng) với hình ảnh thiên nhiên cụ thể, đẹp, thơ mộng -> vẻ đẹp trong sáng đáng yêu trong tâm hồn nhân vật.