Giáo án ngữ văn 8 VNEN soạn theo công văn 5512

Hoạt động

Hình thức tổ chức

Nội dung

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

* Hđ cá nhân

? Qua việc đọc tác phẩm ở nhà, theo em, có thể đổi tên truyện Lão Hạc thành Con chó Vàng được không? Vì sao?

- GV định hướng: không nên đổi tên ,vì: nhân vật trung tâm là lão Hạc, sự việc kể liên quan đến cậu Vàng đều nhằm mđ làm sáng tỏ phẩm chất, nhân cách của lão Hạc.

- Không vì: Nhân vật chính ở trong bài văn này là Lão Hạc; Con chó Vàng chỉ là một nhân vật trong một câu chuyện của Lão Hạc; trong xuyên suốt bài văn, Con chó Vàng chỉ được nhắc trong câu chuyện "sự day dứt khi bán chó" của Lão Hạc.

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

- Yêu cầu hs đọc chú thích phần tác giả

* HĐ cả lớp

? Nêu hiểu biết về tác giả Nam Cao

? Hoàn cảnh sáng tác của văn bản.

- Hs nhận xét, bổ sung

- GV nhận xét, chuẩn kiến thức.

*HĐ cá nhân

? Nên đọc văn bản với giọng điệu như thế nào?

- Gv nhận xét, gợi ý

- Yêu cầu hs đọc, nhận xét

- Gv nhận xét

- Yêu cầu hs đọc thầm chú thích từ khó.

* HĐ cá nhân

Xác định :

- Tác phẩm viết theo thể loại gì?

- PTBĐ? Ngôi kể? Tác dụng?

- VB có thể chia thành mấy phần? Nội dung từng phần?

- Hs trình bày, nhận xét

- GV đưa đáp án tham khảo (chiếu).

* HĐ cá nhân- hs trao đổi chéo

? Tóm tắt gia cảnh nhà lão Hạc.

? Nhận xét gia cảnh nhà lão Hạc

- HS hoạt động, trình bày

- GV nhận xét, đánh giá.

* HĐ cả lớp

? Tìm các chi tiết nói về tình cảm của lão Hạc dành cho cậu Vàng?

? Vì sao lão Hạc lại đối xử với cậu Vàng như vậy ?Cậu Vàng có ý nghĩa thế nào với lão Hạc?

? Tại sao lão lại phải bán cậu Vàng đi?

- HS hoạt động, trình bày, đánh giá

- GV chuẩn kiến thức.

* HĐ cá nhân

? Tìm chi tiết miêu tả tâm trạng lão Hạc trước khi bán cậu Vàng.

? Tìm chi tiết miêu tả tâm trạng lão Hạc sau khi bán cậu Vàng (khi sang nhà ông giáo).

? Cách miêu tả của tác giả ở đây có gì đặc sắc.

? Qua cách miêu tả ấy, em có cảm nhận gì về tâm trạng lão Hạc?

? Qua tâm trạng ấy, em thấy lão Hạc là người như thế nào?

- HS trình bày, đánh giá

- GV chiếu đáp án tham khảo.

* HĐ cả lớp

? Tìm chi tiết chứng tỏ lão Hạc đã sắp xếp chuẩn bị cho cái chết của mình

? Cái chết của lão được miêu tả như thế nào?

? Miêu tả cái chết của lão Hạc, tác giả sử dụng NT gì?

? Cảm nhận về cái chết của lão Hạc?

* HĐ nhóm nhỏ -KT XYZ

? Nguyên nhân dẫn đến cái chết của lão Hạc.

- HS trao đổi, trình bày

- GV đánh giá (chiếu đáp án tham khảo)

* HĐ cả lớp

? Như vậy cái chết của lão Hạc thể hiện điều gì?

? Nhận xét về NT kể chuyện và khắc họa nhân vật của tác giả?

? Nhận xét chung về nhân vật lão Hạc?

? Qua nhân vật lão Hạc, nhà văn cho ta thấy được điều gì về người nông dân trước CMT8?

Giảng: Tích với lịch sử, VB " tức nước vỡ bờ"

? Thái độ của nhà văn?

* HĐ cá nhân

1- Đọc văn bản và tìm hiểu chú thích.

* Tác giả -tác phẩm

- Tác giả:

+ Nam Cao ( 1917 - 1951 ), quê ở Hà Nam.

+ Ông là nhà văn hiện thực viết về chủ đề người nông dân tiêu biểu trước Cách mạng tháng Tám

- Tác phẩm: Truyện ngắn “Lão Hạc” sáng tác năm 1943.

* Đọc, chú thích

- Đọc: Giọng điệu khác nhau giữa các nhân vật, khi tâm trạng nhân vật có sự thay đổi.

- Chú thích từ khó

2. Tìm hiểu văn bản

- Thể loại:Truyện ngắn

- Phương thức biểu đạt:Tự sự kết hợp với miêu tả và biểu cảm

- Kể ở ngôi thứ 1

- Bố cục: 3 Phần

+ Phần 1( chữ in nhỏ): Gia cảnh nhà lão Hạc

+ Phần 2(tiếpàcũng xong: Lão Hạc sang nhà ông giáo kể chuyện bán chó và gửi ông giáo tiền và trông hộ mảnh vườn

+ Còn lại:Cái chết của lão Hạc

2.1. Nhân vật lão Hạc

a/ Gia cảnh

- Nhà nghèo, vợ chết; con trai bỏ đi phu đồn điền cao su vì không có tiền cưới vợ

- Sống một mình cùng với một con chó

- Già yếu , làm thuê kiếm ăn

- Ốm đau, thiên tai, mất mùa, đói

-> Nghèo khổ, cô đơn.

b. Diễn biến tâm trạng của lão Hạc xung quanh việc bán cậu Vàng

* Tình cảm với cậu Vàng

- Vì đó là kỉ vật của con trai, là sợi dây liên hệ giữa lão và con lão, là người bạn an ủi lão trong cảnh già cô độc)

- Lão Hạc bán vì:

+ Túng quẫn, không đủ sức nuôi

+ Lão không muốn phạm vào đồng tiền, mảnh vườn của con.

-> Cậu Vàng thân thiết như một người bạn, người cháu.

* Lão Hạc bán cậu Vàng

- Trước khi bán: nói đi nói lại ý định bán cậu Vàng với ông giáo

-> Suy tính, đắn đo, coi đó là một việc hệ trọng

- Sau khi bán “cậu Vàng”, lão sang nhà ông giáo:

- Cố làm ra vẻ, cười như mếu, mắt ầng ậng nước...mặt co rúm lại, ...nước mắt chảy ra...mếu, hu hu khóc...nhận mình là kẻ khốn nạn

- Đặc sắc miêu tả:

+ Đặc tả ngoại hình nhân vật bằng những từ gợi hình ảnh, cảm xúc

+ Miêu tả ngoại hình để thể hiện nội tâm nhân vật

->Xúc động, đau đớn, day dứt, ân hận, đầy mặc cảm tội lỗi

=> Lão Hạc: Sống tình nghĩa,, trung thực; là một người cha yêu thương con sâu sắc .

* Cái chết của Lão Hạc

- Trước khi chết:

+ Nhờ ông giáo giữ hộ mảnh vườn

cho con

+ Gửi 30 đồng để lỡ có chết thì cũng không phiền tới bà con hàng xóm.

+ lão chỉ ăn khoai, ăn củ chuối, sung luộc, rau , ốc...

+ Lừa, xin bả chó của Binh Tư

- Cái chết của lão Hạc

+ Lão tự tử bằng bả chó

- Nghệ thuật: Xây dựng tình tiết truyện bất ngờ -> Tạo sự hấp dẫn cho người đọc

- Lão Hạc: vật vã, rũ rượi, quần

áo xộc xệch, hai mắt long sòng sọc, tru tréo, bọt mép sùi ra, người giật mạnh.

- Nghệ thuật: Từ ngữ gợi hình ảnh cụ thể, sinh động

-> Vật vã, đau đớn, dữ dội, thương tâm.

- Nguyên nhân : nghèo khổ, túng quẫn đã đẩy lão Hạc tìm đến cái chết như một hành động tự giải thoát; muốn bảo toàn căn nhà, đồng tiền, mảnh vườn cho con; khỏi phiền hà đến hàng xóm; ; giữ gìn nhân cách luôn trong sạch).

=> Biểu hiện cao nhất của tình thương con, của lòng tự trọng đáng kính; của một nhân cách trong sạch

- Nghệ thuật:

+ Kể chuyện, xây dựng tình tiết truyện độc đáo, hấp dẫn

+ Khắc họa nhân vật tài tình có tính cá thể hóa cao ; kể chuyện khách quan

- Số phận Lão Hạc: đau thương, cơ cực nhưng lại có những phẩm chất đáng quý.

- Trước CMT8 : Người nông dân có cuộc sống khốn cùng nhưng có nhân cách cao quý, tâm hồn đáng trân trọng( giá trị hiện thực)

- Cảm thông, trân trọng với số phận con con người nôn dân. Lên án tố cáo xã hội đương thời

( Giá trị nhân đạo)

2.2. Nhân vật ông giáo

- HS trao đổi chéo, trình bày tự đánh giá

- GV chiếu đáp án tham khảo.

* Hđ cả lớp

? Nhận xét nghệ thuật đặc sắc khi xây dựng nhân vật này?

? Khái quát nội dung, nghệ thuật đặc sắc của vb?

- Gv tiểu kết (chiếu trên bảng phụ)

Tổng kết

- Nghệ thuật: kết hợp tự sự, trữ tình, lập luận -> thể hiện chiều sâu tâm lí nhân vật.

- Nội dung: yêu thương, cảm thông, chia sẻ, trân trọng con người.

C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

* Hđ cá nhân

- GV hướng dẫn:

? Tìm các biểu hiện thể hiện tình cảm trực tiếp , gián tiếp của lão Hạc đổi với con .

+ Khi con muốn bán vườn đẻ lấy vợ

+ Khi con bỏ đi phu

- T/cảm với câu Vàng

- Khi bán cậu Vàng

- Chọn cái chết…