Giáo án và PPT Công nghệ cơ khí 11 cánh diều Bài 15: Khái quát về cơ khí động lực

BÀI 15: KHÁI QUÁT VỀ CƠ KHÍ ĐỘNG LỰC

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV yêu cầu HS thảo luận và trả lời:

Ô tô, xe máy thường sử dụng nguồn động lực nào?

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1. Tìm hiểu cấu tạo chung của hệ thống cơ khí động lực

Nhiệm vụ 1. Tìm hiểu về sơ đồ khối hệ thống cơ khí động lực

GV đặt câu hỏi hướng dẫn học sinh tìm hiểu: Nêu các bộ phận chính trong hệ thống cơ khí động lực.

Sản phẩm dự kiến:

- Hệ thống cơ khí động lực thường bao gồm: nguồn động lực, hệ thống truyền động và máy công tác được liên kết với nhau.

Nhiệm vụ 2. Tìm hiểu các bộ phận chính trong hệ thống cơ khí động lực

GV đưa ra câu hỏi: 

• Vai trò của nguồn động lực là gì? Kể tên một số máy móc, thiết bị có sử dụng động cơ đốt trong làm nguồn động lực.

• Hệ thống truyền động có vai trò gì trong hệ thống cơ khí động lực? Kể tên và nêu vai trò của một số hệ thống truyền động cơ khí.

• Trên xe máy có những hệ thống truyền động nào? Cho biết vai trò của hệ thống đó. Để thay đổi số vòng quay từ động cơ đến bánh sau xe máy, có thể thực hiện bằng cách nào?

• Nêu vai trò của máy công tác. Kể tên một số máy công tác trên các hệ thống cơ khí động lực thường gặp trong cuộc sống. Quan sát hình 15.5 và cho biết các máy công tác này thực hiện nhiệm vụ gì?

Sản phẩm dự kiến:

a) Nguồn động lực

*Trả lời câu hỏi (SGK – tr69)

1. Nguồn động lực có vai trò cung cấp năng lượng cho hệ thống hoạt động.

2. Một số máy móc, thiết bị có sử dụng động cơ đốt trong làm nguồn động lực: ô tô, tàu hỏa, xe máy, công nông, máy cày,…

*Kết luận

- Nguồn động lực có vai trò sinh ra công suất và momen kéo máy công tác.

- Nguồn động lực gồm nhiều loại: động cơ hơi nước, động cơ đốt trong, động cơ phản lực,…

b) Hệ thống truyền động

*Trả lời câu hỏi (SGK – tr70)

1. Hệ thống truyền động có vai trò thực hiện truyền và biến đổi số vòng quay, momen từ nguồn động lực đến máy công tác.

2. Một số hệ thống truyền động cơ khí gồm:

+ Hệ thống truyền động xe máy, có vai trò truyền và biến đổi số vòng quay momen từ động cơ đến bánh sau xe máy.

+ Hệ thống truyền động đai của máy xay xát, có vai trò truyền và biến đổi số vòng quay, momen từ động cơ đến bộ phận xay xát.

*Kết luận

- Hệ thống truyền động gồm nhiều loại có cấu tạo và nguyên lí làm việc khác nhau như truyền động cơ khí, thủy lực,…

- Truyền động cơ khí thường gồm các loại: truyền động đai, truyền động bánh răng, truyền động các đăng.

*Trả lời câu hỏi (SGK – tr71)

1. Trên xe máy có các hệ thống truyền động: li hợp, hộp số, bộ truyền xích, truyền lực các đăng.

+ Ly hợp có vai trò truyền, ngắt chuyển động, công suất từ động cơ ra hộp số.

+ Hộp số có vai trò thay đổi tỉ số truyền nhằm làm thay đổi số vòng quay, mômen từ động cơ đến bộ truyền xích hoặc truyền lực các đăng.

+ Bộ truyền xích dùng để truyền và biến đổi số vòng quay, mômen từ trục ra của hộp số đến bánh sau của xe máy.

+ Truyền lực các đăng dùng để truyền mômen từ trục ra của hộp số đến bánh sau của xe máy.

2. Để thay đổi số vòng quay từ động cơ đến bánh sau xe máy, có thể thay đổi cấp số của hộp số nhằm mục đích thay đổi tỉ số truyền.

c) Máy công tác

*Trả lời câu hỏi (SGK – tr71)

1. Máy công tác nhận năng lượng từ nguồn động lực thông qua hệ thống truyền động để thực hiện nhiệm vụ của hệ thống cơ khí động lực.

2. Một số máy công tác thường gặp: lưỡi cày của máy cày, lưỡi cưa của máy cưa, lưỡi cắt cỏ của máy cắt cỏ, bánh xe ô tô chủ động,…

3. + Bánh sau xe máy (hình 15.5a) có nhiệm vụ làm cho xe máy chuyển động.

+ Chân vịt tàu thủy (hình 15.5b) có nhiệm vụ đẩy tàu thủy chuyển động.

+ Máy xay xát (hình 15.5c) có nhiệm vụ xay xát thóc, một số loại hạt,…

….

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Từ nội dung bài học, GV yêu cầu HS luyện tập làm bài tập trắc nghiệm:

Câu 1: Nguồn động lực của động cơ xe máy là?

A. Động cơ hơi nước

B. Động cơ đốt trong

C. Động cơ phản lực 

D. Động cơ thủy lực

Câu 2: Máy công tác chỉ là một bộ phận công tác là?

A. Chân vịt tàu thủy

B. Máy xay xát

C. Máy bơm nước

D. Máy phát điện

Câu 3: Hiện nay, nguồn động lực được sử dụng phổ biến là?

A. Động cơ hơi nước

B. Động cơ đốt trong

C. Động cơ phản lực 

D. Động cơ thủy lực

Câu 4: Một hệ thống truyền động xe máy có chức năng truyền, ngắt công suất từ động cơ, hệ thống truyền động đó là?

A. Ly hợp

B. Hộp số

C. Bộ truyền xích

D. Cả 3 đáp án trê

Câu 5: Công việc làm chặt đất là công việc chủ yếu của máy móc cơ khí động lực nào?

A. Máy đào

B. Máy đầm

C. Máy ủi

D. Máy bơm

Sản phẩm dự kiến:

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Hãy trình bày sự khác biệt giữa hệ thống truyền động điện và hệ thống truyền động cơ hộp số.

Câu 2: Phân biệt giữa động cơ xăng và động cơ diesel.