Giáo án và PPT Địa lí 12 chân trời bài 1: Vị trí địa lí và phạm vi lãnh thổ

BÀI 1. VỊ TRÍ ĐỊA LÍ VÀ PHẠM VI LÃNH THỔ

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

Học sinh thảo luận và trả lời câu hỏi sau:

Điểm cực Bắc nước ta nằm ở tỉnh nào?

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

1. VỊ TRÍ ĐỊA LÍ

Hoạt động 1.

     GV đặt câu hỏi hướng dẫn học sinh tìm hiểu:  

Em hãy xác định và nêu đặc điểm vị trí địa lý của Việt Nam?

Sản phẩm dự kiến:

- Việt Nam nằm gần trung tâm khu vực Đông Nam Á; phía bắc tiếp giáp với Trung Quốc, phía tây tiếp giáp với Lào và Cam-pu-chia (Cambodia).

- Nước ta nằm trong vùng nội chí tuyến bán cầu Bắc.

- Việt Nam thuộc múi giờ số 7.

- Trên biển, lãnh thổ của nước ta còn kéo dài tới khoảng vĩ độ 6°50′B và từ khoảng kinh độ 101°Đ đến khoảng 117°20'Đ tại Biển Đông.

- Việt Nam nằm ở vị trí liền kề của các vành đai sinh khoáng lớn trên Trái Đất; giữa các luồng di lưu của nhiều loài sinh vật; nằm ở vị trí trung chuyển của các tuyến đường biển, đường hàng không quốc tế và trong khu vực phát triển kinh tế năng động của thế giới.

II.  PHẠM VI LÃNH THỔ

Hoạt động 2.

GV đưa ra câu hỏi:

Lãnh thổ Việt Nam là một khối thống nhất và toàn vẹn bao gồm ?

Sản phẩm dự kiến:

1. Vùng đất

- Diện tích: hơn 331 nghìn km² 

- Trên đất liền, đường bờ biển nước ta dài 3.260 km từ Quảng Ninh đến Kiên Giang.

- Nước ta có hàng nghìn đảo và quần đảo, trong đó có quần đảo Hoàng Sa (thành phố Đà Nẵng) và quần đảo Trường Sa (tỉnh Khánh Hòa).

2. Vùng biển

- Vùng biển Việt Nam thuộc Biển Đông, có diện tích khoảng 1 triệu km². 

- Vùng biển nước ta bao gồm: nội thuỷ, lãnh hải, vùng tiếp giáp lãnh hải, vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa thuộc chủ quyền, quyền chủ quyền và quyền tài phán quốc gia của Việt Nam, được xác định theo pháp luật Việt Nam, điều ước quốc tế về biên giới lãnh thổ mà nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên và phù hợp với Công ước của Liên hợp quốc về Luật biển năm 1982.

3. Vùng trời

- Vùng trời Việt Nam là khoảng không gian bao trùm lên trên lãnh thổ nước ta. 

- Biên giới quốc gia trên không là mặt thẳng đứng từ biên giới quốc gia trên đất liền và biên giới quốc gia trên biển lên vùng trời.

III. ẢNH HƯỞNG CỦA VỊ TRÍ ĐỊA LÍ, PHẠM VI LÃNH THỔ ĐẾN TỰ NHIÊN, KINH TẾ - XÃ HỘI VÀ AN NINH QUỐC PHÒNG

Hoạt động 3.

GV đưa ra câu hỏi:

Em hãy phân tích ảnh hưởng của vị trí địa lí và phạm vi lãnh thổ đến tự nhiên của nước ta?

1. Đối với tự nhiên

- Thiên nhiên mang tính chất nhiệt đới ẩm gió mùa.

- Thiên nhiên nước ta chịu ảnh hưởng sâu sắc của biển.

- Việt Nam nằm trên trên đường di lưu của nhiều loài động, thực vật, góp phần tạo nên sự đa dạng của tài nguyên sinh vật. 

- Nước ta có tài nguyên khoáng sản khá đa dạng và phong phú.

- Vị trí địa lí và đặc điểm lãnh thổ nước ta đã tạo nên sự phân hoá đa dạng của tự nhiên theo chiều Bắc – Nam, Tây – Đông, từ đó hình thành các miền địa lí tự nhiên khác nhau.

- Nước ta thuộc khu vực chịu tác động của nhiều thiên tai như bão, lũ lụt, hạn hán, xâm nhập mặn,...

2. Đối với kinh tế - xã hội và an ninh quốc phòng

- Việt Nam có nhiều điều kiện thuận lợi để tăng cường hợp tác với các quốc gia trong khu vực.

- Việt Nam nằm trên các trục giao thông quan trọng, các tuyến hàng hải, hàng không quốc tế cùng với các tuyến đường bộ, đường sắt xuyên Á, hành lang kinh tế Đông - Tây,... kết nối nước ta với các quốc gia trong khu vực và trên thế giới => Tạo điều kiện thuận lợi cho giao thương, thực hiện chính sách mở cửa, hội nhập và thu hút đầu tư nước ngoài.

- Vị trí liền kề cùng nhiều nét tương đồng về lịch sử, văn hoá – xã hội và mối giao lưu lâu đời đã tạo điều kiện cho nước ta duy trì và phát triển các mối quan hệ hoà bình, hợp tác hữu nghị với các nước trong khu vực.

- Việt Nam có vị trí quan trọng trong khu vực Đông Nam Á nói riêng và khu vực châu Á – Thái Bình Dương nói chung – là khu vực có nền kinh tế phát triển năng động và nhạy cảm với những biến động chính trị thế giới. Vì vậy, sự nghiệp bảo vệ chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ đất nước phải luôn được đề cao.

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Từ nội dung bài học,GV yêu cầu HS luyện tập làm bài

Câu 1: Em hãy phân tích ảnh hưởng của vị trí địa lí, phạm vi lãnh thổ đến kinh tế - xã hội và an ninh quốc phòng của nước ta?

Câu 2: Nước ta có tài nguyên sinh vật phong phú, đa dạng do đâu?

Câu 3: Việt Nam nằm trong múi giờ số ?

Câu 4: Điểm cực Nam phần đất liền nước ta ở vĩ độ 8^o34'B tại xã Đất Mũi, huyện, Ngọc Hiển, tỉnh?

Câu 5: Điểm cực Đông phần đất liền ở kinh độ 102^o24'Đ tại xã Vạn Thạch, huyện Vạn Ninh, thuộc tỉnh ?

Câu 6: Đường bờ biển nước ta dài bao nhiêu kilômét?

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Phần ngầm dưới biển và lòng đất dưới đáy biển thuộc phần lục địa kéo dài mở rộng ra ngoài lãnh hải cho đến bờ ngoài của rìa lục địa, có độ sâu khoảng 200m và hơn nữa, được gọi là ?

Câu 2: Nước ta có vị trí nằm hoàn toàn trong vùng nhiệt đới ở bán cầu Bắc, trong khu vực ảnh hưởng của chế độ gió Mậu dịch và gió mùa châu Á, nên ?

Câu 3: Huyện đảo Hoàng Sa trực thuộc ?

Câu 4: Loại gió có tác động thường xuyên đến toàn bộ lãnh thổ nước ta là ?

Câu 5: Đi từ bắc vào nam theo biên giới Việt - Lào, ta đi qua lần lượt các cửa khẩu ?