Giáo án và PPT Địa lí 12 chân trời bài 5: Vấn đề sử dụng hợp lí tài nguyên thiên nhiên và bảo vệ môi trường

BÀI 5. VẤN ĐỀ SỬ DỤNG HỢP LÍ TÀI NGUYÊN THIÊN NHIÊN VÀ BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

Học sinh thảo luận và trả lời câu hỏi sau:

Giải pháp sử dụng hợp lí tài nguyên thiên nhiên ở nước ta?

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

1. SỬ DỤNG HỢP LÍ TÀI NGUYÊN THIÊN NHIÊN

Hoạt động 1.

  GV đặt câu hỏi hướng dẫn học sinh tìm hiểu:  

Em hãy nêu các biện pháp sử dụng hợp lý tài nguyên?

Sản phẩm dự kiến:

1. Sự suy giảm tài nguyên thiên nhiên ở nước ta

- Tài nguyên sinh vật:

+ Do tác động của con người làm thu hẹp diện tích rừng tự nhiên, suy giảm tính đa dạng của sinh vật. 

+ Các loài thủy sinh ở nước ta bị giảm sút là hậu quả của sự khai thác quá mức và tình trạng ô nhiễm môi trường nước. 

+ Ngoài ra, tài nguyên sinh vật còn bị suy giảm do biến đổi khí hậu, thiên tai.....

- Tài nguyên nước: Trong những năm qua, cùng với quá trình phát triển kinh tế - xã hội và gia tăng dân số, nhu cầu nước cho sản xuất và sinh hoạt ngày càng tăng, đặc biệt vào các tháng mùa khô, tình trạng cạn kiệt, khan hiếm nước diễn ra ở nhiều nơi.

- Tài nguyên đất: Nguyên nhân gây suy thoái tài nguyên đất, bao gồm: hoạt động khai thác tài nguyên thiếu hợp lí của con người; thiên tai.

2. Giải pháp sử dụng hợp lí tài nguyên thiên nhiên ở nước ta

- Hoàn thiện hệ thống pháp luật, cơ chế, chính sách nhằm quản lí chặt chẽ và nâng cao hiệu quả sử dụng tài nguyên.

- Khai thác, sử dụng tiết kiệm và hợp lí tài nguyên, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội và đời sống nhân dân.

- Bảo vệ, phát triển, nâng cao chất lượng rừng và tăng độ che phủ rừng, nhất là duy trì độ che phủ rừng đầu nguồn; bảo vệ các khu bảo tồn thiên nhiên, đa dạng sinh học.

- Tuyên truyền, giáo dục, nâng cao nhận thức người dân và huy động mọi lực lượng xã hội tham gia bảo vệ, sử dụng hợp lí tài nguyên của đất nước.

II.  BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG

Hoạt động 2.

GV đưa ra câu hỏi:

Tài nguyên thiên nhiên là nguồn nguyên liệu quan trọng cho phát triển kinh tế của đất nước. Môi trường là không gian sống, là nơi chứa đựng các chất thải do con người và sinh vật tạo ra. Hiện nay, nhiều loại tài nguyên thiên nhiên của nước ta đang bị suy giảm, nhiều địa phương có dấu hiệu bị ô nhiễm môi trường. Cần phải làm gì để sử dụng hợp lí tài nguyên thiên nhiên và bảo vệ môi trường?

Sản phẩm dự kiến:

1. Hiện trạng ô nhiễm môi trường ở nước ta

- Giai đoạn 2016-2021, chất lượng không khí tại các đô thị như Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh,... ngày càng suy giảm.

-  Nồng độ bụi, khi CO, ở các đô thị, khu công nghiệp vượt quá nhiều lần so với quy chuẩn.

- Bên cạnh đó, tình trạng ô nhiễm tiếng ổn diễn ra khá nghiêm trọng ở các thành phố lớn, khu công nghiệp, khu dân cư, các trục giao thông chính.

- Tình trạng không khí tại các làng nghề, khu vực nông thôn đã có dấu hiệu ô nhiễm cục bộ. 

- Chất lượng môi trường nước mặt trên các lưu vực sông ở nước ta ngày càng suy giảm do ô nhiễm hữu cơ trên các đoạn sông chảy qua khu đô thị, làng nghề,...;

- Môi trường đất xung quanh khu công nghiệp, các vùng chuyên canh nông nghiệp có nguy cơ ô nhiễm kim loại nặng, ô nhiễm hữu cơ. 

2. Giải pháp bảo vệ môi trường ở nước ta

- Ưu tiên xử lí ô nhiễm môi trường, phục hồi hệ sinh thái tự nhiên bị suy thoái.

- Khí thải, nước thải từ sản xuất và sinh hoạt phải được xử lí triệt để trước khi thải ra môi trường.

- Kết hợp tuyên truyền, giáo dục với biện pháp hành chính, kinh tế và biện pháp khác dễ kiểm soát việc tuân thủ pháp luật về bảo vệ môi trường, xây dựng văn hoá bảo vệ môi trường trong cộng đồng.

- Tăng cường nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ xử lí ô nhiễm, tái chế, xử lí chất thải; ưu tiên chuyển giao và áp dụng công nghệ tiên tiến, công nghệ cao, công nghệ thân thiện môi trường; phát triển năng lượng sạch và năng lượng tái tạo.

 

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Từ nội dung bài học,GV yêu cầu HS luyện tập làm bài

Câu 1: Nguyên nhân nào dưới đây gây ô nhiễm môi trường nước?

Câu 2: Nguyên nhân nào dưới đây gây ô nhiễm môi trường không khí?

Câu 3: Thang điểm từ 151-200 của chỉ số AQI cho biết chất lượng đang ở mức nào?

Câu 4: Sinh vật nước ta có tính đa dạng cao, thể hiện ở ?

Câu 5: Các hệ sinh thái tự nhiên ở nước ta hiện nay đang ?

Câu 6: Trong cơ cấu sử dụng đất năm 2021, diện tích đất nào dưới đây chiếm chủ yếu?

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Trình bày và giải thích sự suy giảm tài nguyên nước ở nước ta?

Câu 2: Nêu một số giải pháp sử dụng hợp lí tài nguyên nước ở nước ta?

Câu 3: Tài nguyên sinh vật đang bị suy thoái là do?

Câu 4: Đất hiện nay bị suy thoái ở nhiều nơi, có biểu hiện như thế nào?

Câu 5: Em hãy nêu những giải pháp bảo vệ tài nguyên đất?