Giáo án và PPT Địa lí 6 kết nối Bài 20: Sông và hồ. Nước ngầm và băng hà

BÀI 20: SÔNG VÀ HỒ. NƯỚC NGẦM VÀ BĂNG HÀ

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV yêu cầu HS thảo luận và trả lời:

• Sông, hồ ở địa phương em đang ở tình trạng nào?

• Sông, hồ, nước ngầm ở địa phương có vai trò như thế nào đối với bản thân và gia đình em?

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

HOẠT ĐỘNG 1. SÔNG, HỒ

HS thảo luận trả lời câu hỏi:

• Sông là gì?

• Em hãy nêu các bộ phận của một hệ thống sông.

• Con sông nào có lưu vực rộng nhất và lưu lượng nước nhiều nhất thế giới?

• Em hãy trình bày sự thay đổi mực nước sông theo mùa.

• Em hãy kể các nguồn cung cấp nước của sông.

• Sông ngòi có vai trò như thế nào đối với cuộc sống của con người?

• Hồ là gì?

• Em hãy kể tên một số hồ lớn trên thế giới.

• Nước sông, hồ được sử dụng cho những mục đích gì?

• Vì sao cần phải sử dụng tổng hợp nước sông, hồ?

Sản phẩm dự kiến:

- Sông là dòng chảy thường xuyên tương đối lớn trên bề mặt lục địa, được các nguồn nước mưa, nước ngầm, nước băng tuyết tan nuôi dưỡng

+ Mỗi con sông có một vùng đất cung cấp nước thường xuyên cho nó gọi là lưu vực sông.

* Các bộ phận của một dòng sông chính: nguồn, dòng chảy, cửa sông, phụ lưu, dòng chính, chi lưu

+ Xác định các yếu tố: lưu vực sông, dòng sông chính, phụ lưu, chi lưu

* Mối quan hệ giữa mùa lũ của sông với nguồn cung cấp nước

- Đối với đời sống: cung cấp nước sinh hoạt

+ Đối với sản xuất: nuôi trồng thủy sản, tưới tiêu, làm hồ thủy điện, đường giao thông, du lịch

- Lợi ích: mang lại hiệu quả sử dụng nước cao nhất, hạn chế sự lãng phí nguồn nước, bảo vệ tài nguyên nước

HOẠT ĐỘNG 2. NƯỚC NGẦM (NƯỚC DƯỚI ĐẤT)

HS thảo luận trả lời câu hỏi:

• Nước ngầm là gì?

• Mực nước ngầm phụ thuộc vào các yếu tố nào?

• Em hãy trình bày vai trò của nước ngầm.

• Làm thế nào để sử dụng hợp lí và bảo vệ nước ngầm?

Sản phẩm dự kiến:

- Nước ngầm là nước ở trạng thái lỏng nằm trong tầng chứa nước thường xuyên dưới bề mặt đất. 

- Nguồn cung cấp: chủ yếu từ nước mưa, nước chảy tràn trên mặt đất, băng trên bề mặt đất ngấm xuống đất

+ Nước ngầm dùng để: sử dụng trong sinh hoạt, sản xuất nông nghiệp, công nghiệp

- Một số biện pháp chủ yếu: 

+ Khai thác các quy hoạch

+ Xủ lí chất thải trước khi đổ ra môi trường

+ Sử dụng tiết kiệm nước

HOẠT ĐỘNG 3. BĂNG HÀ (SÔNG BĂNG)

HS thảo luận trả lời câu hỏi:

• Bao nhiêu phần trăm diện tích lục địa trên Trái Đất được bao phủ bởi băng hà?

• Phần lớn khối lượng băng nằm ở đâu?

• Băng hà có vai trò như thế nào đối với tự nhiên và đời sống con người?

• Băng hà chiếm bao nhiêu phần trăm trữ lượng nước ngọt của Trái Đất?

Sản phẩm dự kiến:

+ Băng hà là các khối băng di chuyển rất chậm trên bề mặt lục địa do tác động của trọng lực

+ Trên Trái Đất 10% diện tích lục địa bao phủ bởi băng hà. (99% khối lượng bằng nằm ở châu Nam Cực và Grơn len, 1% nằm trong các sông băng rải rác trên núi cao của các lục địa.) 

+ Băng hà góp phần điều hoà nhiệt độ trên Trái Đất. Cung cấp nước cho các dòng sông. Là nguồn nước ngọt lớn của Trái Đất.

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Câu 1:  Lưu vực của một con sông là

• A. vùng đất đai đầu nguồn của các con sông nhỏ.
• B. diện tích đất đai cung cấp nước thường xuyên.
• C. chiều dài từ thượng nguồn đến các cửa sông.
• D. vùng hạ lưu của con sông và bồi tụ đồng bằng.

Câu 2: Đâu là nguyên nhân hình thành hồ nước mặn?

• A. Có nhiều sinh vật phát triển trong hồ.
• B. Khí hậu khô hạn ít mưa, độ bốc hơi lớn.
• C. Khí hậu nóng ẩm mưa nhiều nhưng có độ bốc hơi lớn.
• D. Gần biển do có nước ngầm mặn.

Câu 3: Mực nước ngầm phụ thuộc vào các yếu tố nào dưới đây?

• A. Nguồn cung cấp nước và lượng bốc hơi.
• B. Độ cao địa hình, bề mặt các dạng địa hình.
• C. Các hoạt động sản xuất của con người.
• D. Vị trí trên mặt đất và hướng của địa hình.

Câu 4: Sông có tổng lượng nước chảy trong năm lớn nhất nước ta là?

• A. Sông Đồng Nai
• B. Sông Hồng
• C. Sông Đà
• D. Sông Cửu Long

Câu 5: Hợp lưu là gì?

• A. Diện tích đất đai có sông chảy qua và tạo ra hồ chứa nước.
• B. Nơi dòng chảy của hai hay nhiều hơn các con sông gặp nhau.
• C. Nơi có lượng nước chảy tạo ra mặt cắt ngang lòng ở sông.
• D. Diện tích đất đai nơi sông thoát nước từ các cửa sông, biển.

Sản phẩm dự kiến:

Câu 1: B

Câu 2: B

Câu 3: A

Câu 4:D

Câu 5:B

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Em hãy tìm hiểu về sông Amazon và chia sẻ thông tin đó với các bạn.

Câu 2: Em hãy nêu một số biện pháp sử dụng tổng hợp nước sông, hồ.