Giáo án và PPT Địa lí 9 cánh diều bài 8: Dịch vụ

BÀI 8. DỊCH VỤ

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV chiếu hình ảnh về thống kê gần nhất các nhóm ngành dịch vụ đang phát triển, đặt câu hỏi hướng dẫn học sinh tìm hiểu: Em hãy cho biết dịch vụ tham gia vào những hoạt động nào trong quá trình sản xuất và đời sống của người dân?

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1. Các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố dịch vụ

GV hướng dẫn học sinh tìm hiểu:

• Em hãy nêu các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố các ngành dịch vụ ở nước ta. 

• Trình độ phát triển kinh tế ảnh hưởng như thế nào đến sự phát triển và phân bố các ngành dịch vụ ở nước ta?

• Em hãy phân tích vai trò của đặc điểm dân số đối với sự phát triển và phân bố các ngành dịch vụ ở nước ta.

• Vị trí địa lí và điều kiện tự nhiên ảnh hưởng như thế nào đến sự phát triển và phân bố các ngành dịch vụ ở nước ta?

Sản phẩm dự kiến:

- Kinh tế nước ta ngày càng phát triển, hoạt động sản xuất được đẩy mạnh, cơ cấu ngành kinh tế đa dạng, thúc đẩy dịch vụ phát triển.

- Dân số đông, mức sống và sức mua của người dân ngày càng tăng. Sự phân bố dân cư, mạng lưới quần cư đã tác động đến sự phát triển và phân bố mạng lưới dịch vụ.

- Khoa học - công nghệ phát triển, đặc biệt là công nghệ thông tin, chuyển đổi số.... làm thay đổi phương thức sản xuất và cung ứng dịch vụ, phát triển nhiều loại hình dịch vụ hiện đại.

- Các chính sách phát triển dịch vụ đã góp phần tạo ra nhiều loại hình dịch vụ mới. 

- Thị trường ngày càng mở rộng thúc đẩy hoạt động thương mại và các loại hình dịch vụ khác phát triển.

- Vị trí địa lí có ý nghĩa quan trọng đối với phát triển dịch vụ. 

- Ngoài ra, điều kiện tự nhiên, tài nguyên thiên nhiên, lịch sử, văn hoá cũng có ảnh hưởng đến sự phát triển các ngành giao thông vận tải, du lịch, thương mại....

Hoạt động 2. Một số ngành dịch vụ

HS thảo luận theo nhóm và trả lời câu hỏi:

• Em hãy trình bày các đặc điểm của ngành giao thông vận tải ở nước ta hiện nay. 

• Em hãy trình bày các đặc điểm của ngành bưu chính ở nước ta hiện nay. 

• Em hãy trình bày các đặc điểm của ngành viễn thông ở nước ta hiện nay. 

• Thương mại trong nước đang chuyển dịch như thế nào?

• Cơ cấu hàng xuất, nhập khẩu chuyển dịch như thế nào?

• Xu hướng phát triển mới trong ngành du lịch là gì?

• Định hướng phát triển du lịch nước ta thời kì 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 là?

Sản phẩm dự kiến:

1. Giao thông vận tải

- Ngành giao thông vận tải nước ta trong những năm qua phát triển với tốc độ nhanh. 

- Khối lượng vận chuyển hàng hoá tăng, trong đó đường bộ chiếm tỉ trọng lớn nhất. 

- Mạng lưới giao thông vận tải được mở rộng, các loại hình giao thông đa dạng, chất lượng vận tải ngày càng tăng góp phần thúc đẩy các ngành kinh tế khác phát triển.

2. Bưu chính viễn thông

- Ngành bưu chính viễn thông nước ta phát triển mạnh mẽ, đáp ứng nhu cầu sản xuất và đời sống. Doanh thu dịch vụ bưu chính viễn thông ngày càng tăng với nhiều loại hình dịch vụ.

- Mạng truyền dẫn phát triển, nước ta hội nhập với thế giới qua hệ thống vệ tinh và cáp quang. 

- Mạng băng rộng cố định phủ sóng toàn quốc; mạng băng rộng di động phát triển mạnh mẽ.

- Số thuê bao internet và doanh thu viễn thông ngày càng tăng.

3. Xu hướng phát triển mới trong ngành thương mại

- Thương mại ở nước ta phát triển với nhiều xu hướng mới và mang lại hiệu quả cao.

- Các phương thức và hình thức tổ chức kinh doanh thương mại trong nước ngày càng đa dạng. 

- Tổng mức bán lẻ hàng hoá và dịch vụ tiêu dùng trao đổi qua các cơ sở bán lẻ hiện đại ngày càng tăng, thương mại điện tử phát triển nhanh.

- Thương mại trong nước chuyển dịch theo hướng số hoá, công nghệ hoá; tăng cường kết nối, tham gia vào chuỗi cung ứng, chuỗi giá trị toàn cầu. 

- Cơ cấu hàng xuất, nhập khẩu chuyển dịch theo chiều sâu.

4. Xu hướng phát triển ngành du lịch

- Đẩy mạnh phát triển du lịch bền vững trên nền tảng tăng trưởng xanh.

- Phát triển du lịch theo hướng ứng dụng công nghệ số, công nghệ xanh, sạch trong kinh doanh du lịch. 

- Phát triển đa dạng sản phẩm du lịch, trong đó chú trọng các sản phẩm du lịch đặc trưng, có lợi thế cạnh tranh.

- Chú trọng đầu tư, khai thác phát triển các khu vực động lực phát triển du lịch, các khu du lịch quốc gia và các trung tâm du lịch quốc gia để thúc đẩy, lan toả phát triển du lịch đến các vùng, địa phương khác.

- Phát triển đa dạng thị trường khách du lịch quốc tế.

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Câu 1: Tuyến đường bộ huyết mạch theo hướng Bắc - Nam ở nước ta hiện nay là:

A. đường sắt Thống Nhất.

B. quốc lộ 1.

C. đường Hồ Chí Minh.

D. quốc lộ 14.

Câu 2: Phát biểu nào sau đây không đúng với ngành hàng không của nước ta hiện nay?

A. Cơ sở vật chất hiện đại hóa nhanh chóng.

B. Ngành non trẻ nhưng phát triển rất nhanh.

C. Mở nhiều đường bay thẳng đến các nước.

D. Vận chuyển khối lượng hàng hóa lớn nhất.

Câu 3: Vai trò quan trọng nhất của giao thông vận tải nước ta là gì?

A. Đào tạo và nâng cao trình độ lao động trong nước.

B. Thực hiện các mối liên kết kinh tế trong nước và ngoài nước.

C. Tạo ra nhiều sản phẩm có giá trị lớn để xuất khẩu.

D. Đảm bảo tốc độ tăng trưởng kinh tế cao, ổn định.

Câu 4: Tại sao nói tuyến Đường sắt Thống Nhất là tuyến đường sắt quan trọng nhất của nước ta?

A. Đây là tuyến đường sắt được đầu tư nhiều nhất.

B. Đây là tuyến đường sắt đi qua các vùng kinh tế quan trọng nhất của nước ta.

C. Đây là tuyến đường sắt có ý nghĩa về an ninh, chính trị và quốc phòng.

D. Đây là tuyến đường sắt đầu tiên của Việt Nam.

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Câu 1: Cơ cấu khối lượng hàng hóa vận chuyển phân theo loại hình vận tải ở nước ta giai đoạn 2010 – 2021 được thể hiện như thế nào qua bảng 8.1?

Câu 2: Em hãy tìm hiểu và trình bày về một loại hình thương mại ở địa phương.