Giáo án và PPT KHTN 8 kết nối Bài 5: Định luật bảo toàn khối lượng và phương trình hoá học

BÀI 5: ĐỊNH LUẬT BẢO TOÀN KHỐI LƯỢNG VÀ PHƯƠNG TRÌNH HÓA HỌC

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV yêu cầu HS thảo luận và trả lời:

Cho 16,8 gam sắt cháy trong oxi thu được 23,2 gam sắt oxit. Khối lượng oxi tham gia phản ứng cháy là?

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

1. Định luật bảo toàn khối lượng.

Hoạt động 1.  Nội dung định luật bảo toàn khối lượng.

GV đặt câu hỏi hướng dẫn học sinh tìm hiểu: Dòng điện là gì?

Sản phẩm dự kiến:

- Lịch sử ra đời của định luật bảo toàn khối lượng:

Khi cân bình nút kin đựng bột kim loại trước và sau khi nung, M.V. Lomonosov nhận thấy rằng khối lượng của chúng không thai đổi, mặc dù những chuyển hóa hóa học đã xảy ra với kim loại trong bình. Khi áp dụng các phương pháp định lượng nghiên cứu phản ứng hóa học, năm 1748, M.V. Lomonosov đã tìm ra được một trong những định luật quan trong nhất của tự nhiên, mang tên định luật bảo toàn khối lượng. Ông trình bày định luật đó như sau: “Tất cả những biến đổi xảy ra trong tự nhiên thực chất là nếu lấy đi bao nhiêu ở vật thể này, thì có bấy nhiêu được thêm vào ở vật thể khác. Như vậy, nếu ở đây giảm đi bao nhiêu vật chất, thì sẽ có từng đấy vật chất tăng lên ở chỗ khác”.  Cùng thời điểm đó A.L. Lavoisier cũng tiến hành được thí nghiệm độc lập chứng minh được sự bảo toàn khối lượng trong các phản ứng hóa học.

Hiện nay định luật bảo toàn khối lượng của các chất được phát biểu như sau: “Trong một phản ứng hóa học, tổng khối lượng của các chất sản phẩm bằng tổng khối lượng của các chất tham gia phản ứng”.

- Giải thích cơ sở của định luật bảo toàn khối lượng: Trong các phản ứng hóa học, chỉ có liên kết giữa các nguyên tử thay đổi, còn số nguyên tử của mỗi nguyên tố hóa học vẫn giữ nguyên, vì vậy tổng khối lượng của các chất tham gia phản ứng bằng tổng khối lượng của các sản phẩm.

Hoạt động 2. Áp dụng định luật bảo toàn khối lượng. 

GV đưa ra câu hỏi:Em hãy cho biết một số nguồn điện khác?

Sản phẩm dự kiến:

VD: Biết khối lượng barium chloride và sodium sulfate đã phản ứng lần lượt lad 20,8 gam và 14,2 gam, khối lượng của bari sulfate tạo thành là 23,3 gam. Khối lượng sodium chloride tạo thành là bao nhiêu?

Bài giải

Theo định luật bảo toàn khối lượng ta có:

m_{Bari chloride} + m_{Sodium sulfate} = m_{Bari sulfate} + m_{Sodium chloride}

20,8 + 14,2 -23,3 = 11,7 (g)

Tổng quát: Nếu trong phản ứng có n chất, khi biết khối lượng đã tham gia và tạo thành của (n-1) chất, ta sẽ xác định được khối lượng của chất còn lại.

………..

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Từ nội dung bài học,GV yêu cầu HS luyện tập làm bài:

Câu 1: Nung đá vôi thu được sản phẩm là vôi sống và khí cacbonic. Kết luận nào sau đây là đúng?

• A. Khối lượng đá vôi đem nung bằng khối lượng vôi sống tạo thành.
• B. Khối lượng đá vôi bằng khối lượng khí cacbonic sinh ra.
• C. Khối lượng đá vôi bằng khối lượng khí cacbonic cộng với khối lượng vôi sống.
• D. Sau phản ứng khối lượng đá vôi tăng lên.

Câu 2: Khi tính toán theo phương trình hóa học, cần thực hiện mấy bước cơ bản?

• A. 1 bước
• B. 2 bước
• C. 3 bước
• D. 4 bước

Câu 3: Khẳng định nào dưới đây không đúng khi nói về tính toán theo phương trình hóa học?

• A. Tính toán theo phương trình cần viết phương trình hóa học của phản ứng xảy ra.
• B. Tính toán theo phương trình cần viết sơ đồ phản ứng xảy ra.
• C. Sử dụng linh hoạt công thức tính khối lượng hoặc tính thể tích ở điều kiện tiêu chuẩn.
• D. Cần tiến hành tính số mol của các chất tham gia hoặc sản phẩm trước khi tính toán theo yêu cầu của đề bài.

Câu 4: Chọn đáp án đúng

• A. Phương trình hóa học biểu diễn ngắn gọn phản ứng hóa học
• B. Có 2 bước để lập phương trình hóa học
• C. Chỉ duy nhất 2 chất tham gia phản ứng tạo thành 1 chất sản phẩm mới gọi là phương trình hóa học
• D. Quỳ tím dùng để xác định chất không là phản ứng hóa học

Câu 5: Than cháy tạo ra khí cacbonic (CO2) theo phương trình:

Cacbon + oxi → Khí cacbonic

Khối lượng cacbon đã cháy là 4,5kg và khối lượng oxi phản ứng là 12kg. Khối lượng khí cacbonic tạo ra là?

• A. 16,2 kg               
• B. 16.3 kg             
• C. 16,4 kg               
• D. 16,5 kg

Sản phẩm dự kiến:

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Hiện nay định luật bảo toàn khối lượng của các chất được hiểu như thế nào? 

Câu 2: Nêu giải thích cơ sở của định luật bảo toàn khối lượng.