Giáo án và PPT KHTN 9 cánh diều Bài 19: Giới thiệu về chất hữu cơ

CHỦ ĐỀ 7: HỢP CHẤT HỮU CƠ. HYDROCARBON VÀ NGUỒN NHIÊN LIỆU

BÀI 19. GIỚI THIỆU VỀ HỢP CHẤT HỮU CƠ

A. KHỞI ĐỘNG

Quan sát hình ảnh GV cung cấp và thực hiện yêu cầu theo hướng dẫn của GV. 

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1. Tìm hiểu hợp chất hữu cơ, hoá học hữu cơ

*Nhiệm vụ 1: Tìm hiểu khái niệm hợp chất hữu cơ

+ Vì sao sản phẩm thu được khi đốt các hợp chất hữu cơ luôn làm nước vôi trong bị vẩn đục?

+ Theo em trong các hợp chất hữu cơ sẽ luôn có nguyên tố nào?

Dự kiến sản phẩm:

- Các hợp chất hữu cơ khi cháy đều tạo thành khí CO₂.

- Các hợp chất hữu cơ nhất thiết phải có nguyên tố carbon.

* Nhiệm vụ 2: Tìm hiểu phân loại hợp chất hữu cơ và ngành hoá học hữu cơ

+ Hợp chất hữu cơ được chia ra làm mấy loại

+ Hãy vẽ sơ đồ phân loại hợp chất hữu cơ

Dự kiến sản phẩm:

Dựa vào thành phần phân tử, hợp chất hữu cơ được chia thành 2 loại:

Hoạt động 2. Tìm hiểu đặc điểm cấu tạo phân tử hợp chất hữu cơ.

*Nhiệm vụ 1: Tìm hiểu hoá trị và liên kết giữa các phân tử.

Hầu hết trong các phân tử hợp chất hữu cơ là liên kết ion hay liên kết cộng hoá trị?

Dự kiến sản phẩm:

- Liên kết giữa hai nguyên tử trong hợp chất hữu cơ hầu hết là liên kết cộng hoá trị…

*Nhiệm vụ 2: Tìm hiểu mạch carbon

Vậy phân tử có bao nhiêu loại mạch carbon?

Dự kiến sản phẩm:

2. Mạch carbon

Các loại mạch carbon:

+ Mạch hở, không phân nhánh

+ Mạch hở, phân nhánh

+ Mạch vòng

Hoạt động 3. Tìm hiểu công thức phân tử và công thức cấu tạo hợp chất hữu cơ.

GV yêu cầu mỗi nhóm tìm hiểu, thu thập thông tin trong sgk hoàn thành phiếu học tập số 2

Dự kiến sản phẩm:

- Công thức phân tử là công thức dùng để biểu diễn thành phần nguyên tố và số nguyên tử của các nguyên tố trong hợp chất hữu cơ…

C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Câu 1: Glucose là hợp chất hữu cơ có nhiều trong các loại quả chín, đặc biệt là quả nho. Công thức phân tử của glucose là C₆H₁₂O₆. Khối lượng phân tử của glucose là

A. 90 amu.

B. 180 amu.

C. 108 amu.

D. 342 amu.

Câu 2: Trong các hợp chất sau, chất nào không phải là hợp chất hữu cơ?

A. Acetic acid.

B. Urea.

C. Ammonium cyanate.

D. ethylic alcohol.

Câu 3: Cặp hợp chất nào sau đây là hợp chất hữu cơ?

A. CO₂, CaCO₃.

B. CH₃Cl, C₆H₅Br.

C. NaHCO₃, NaCN.

D. CO, CaC₂.

Câu 4: Các chất trong nhóm chất nào dưới đây đều là dẫn xuất của hydrocarbon?

A. CH₂Cl₂, CH₂Br-CH₂Br, NaCl, CH₃Br, CH₃CH₂Br

B. CH₂Cl₂, CH₂Br-CH₂Br, CH₃Br, CH₂=CHCOOH, CH₃CH₂OH.

C. CH₂Br-CH₂Br, CH₂=CHBr, CH₃Br, CH₃CH₃

D. HgCl₂, CH₂Br-CH₂Br, CH₂=CHBr, CH₃CH₂Br

Câu 5: Liên kết hóa học trong phân tử hợp chất hữu cơ chủ yếu là

A. liên kết ion.

B. liên kết cộng hóa trị.

C. liên kết cho - nhận.

D. liên kết hydrogen.

Dự kiến sản phẩm:

D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

GV yêu cầu HS làm việc cá nhân, trả lời câu hỏi vận dụng sau.

Khí thiên nhiên là nguồn nguyên liệu sạch. Thành phần chính là methane (CH₄), trong các khí còn lại còn có hydrocarbon X. Biết X có khối lượng phân tử bằng 58 amu và có 82,76% khối lượng là carbon.

1. Tìm công thức phân tử của X

2. Tìm hiểu qua internet, sách, báo,...em hãy cho biết các hydrocarbon còn lại có trong khí thiên nhiên và đặc điểm của nguồn năng lượng này.