Đáp án Hóa học 9 cánh diều Bài 19: giới thiệu về chất hữu cơ

BÀI 19: GIỚI THIỆU VỀ CHẤT HỮU CƠ

Mở đầu: Quan sát hình 1.9 và chỉ ra loại thực phẩm nào giàu chất đạm, chất béo, chất bột đường, vitamin. Chất đạm, chất béo, chất bột đường, vitamin là loại hợp chất hữu cơ. Vậy hợp chất hữu cơ là gì ?

Hướng dẫn chi tiết:

• Thực phẩm giàu chất đạm: thịt lợn, thịt gà, cá, trứng, …
• Thực phẩm giàu chất béo: mỡ động vật, trứng, lạc, vừng, đậu tương,…
• Thực phẩm giàu chất bột đường: gạo, khoai, sắn, …
• Thực phẩm giàu chất vitamin: rau, quả, …

→ Hợp chất hữu cơ là hợp chất của carbon (trừ CO, CO₂, muối carbonate, …)

I. HỢP CHẤT HỮU CƠ VÀ HÓA HỌC HỮU CƠ

Câu 1: Vì sao sản phẩm thu được khi đốt cháy các hợp chất hữu cơ luôn làm nước vôi trong bị vẩn đục

Hướng dẫn chi tiết:

Trong hợp chất hữu cơ luôn có nguyên tố carbon nên khi đốt cháy các hợp chất hữu cơ đều tạo ra khí CO₂. Mà khí CO₂ sục vào nước vôi trong làm dung dịch bị vẩn đục do có phản ứng: CO₂ + Ca(OH)₂ → CaCO₃↓ + H₂O

Câu 2: Bánh mì chuyển sang màu đen khi bị đun nóng ở nhiệt độ cao. Giải thích hiện tượng trên

Hướng dẫn chi tiết:

Thành phần chính của bánh mì là tinh bột và đường. Vì vậy, khi đun nóng bánh mì ở nhiệt độ cao thì bánh mì chuyển sang màu đen do các phản ứng phân hủy tinh bột và đường tạo thành carbon (C).

Câu 3: Xác định hóa trị của C trong methane và methylic alcolhol

Hướng dẫn chi tiết:

Trong methane thì C có hóa trị -4; trong methylic alcolhol thì C có hóa trị +2.

Câu 4: Trong phân tử methane và methylic alcolhol, liên kết giữa các nguyên tử là liên kết cộng hóa trị hay liên kết ion

Hướng dẫn chi tiết:

Cả hai phân tử trên đều là liên kết cộng hóa trị.

Câu 5: Xác định số liên kết của nguyên tử carbon, hydrogen và oxygen trong phân tử methylic alcolhol.

Hướng dẫn chi tiết:

Carbon có 3 liên kết, hydrogen có 3 liên kết, oxygen có 1 liên kết.

Câu 6: Chỉ ra sự khác nhau về trật tự liên kết giữa các nguyên tử trong phân tử ethylic alcolhol và dimethyl ether.

Hướng dẫn chi tiết:

Sự khác biệt: ethanol có một liên kết C-C và một liên kết C-O, trong khi dimethyl ether có hai liên kết C-O và không có liên kết C-C.

III. CÔNG THỨC PHÂN TỬ VÀ CÔNG THỨC CẤU TẠO HỢP CHẤT HỮU CƠ

Câu 1:Chọn ý kiến đúng trong hai ý kiến sau:

1. a) Ứng với một công thức cấu tạo có thể có nhiều công thức phân tử
2. b) Ứng với một công thức cấu tạo chỉ có một công thức phân tử

Hướng dẫn chi tiết:

Ý kiến a) đúng vì từ một công thức cấu tạo chúng ta có thể có nhiều công thức phân tử khi thay đổi trật tự liên kết giữa các nguyên tử

Câu 2: Khi đun nấu bếp củi, khói thoát ra có chứa một lượng nhỏ formaldehyde. Đây là một trong những nguyên nhân làm cho khói bếp củi có tính sát trùng. Công thức phân tử của formaldehyde là CH2O, hãy viết cấu tạo của formaldehyde

Hướng dẫn chi tiết:

Cách viết: phân tử C ở giữa và có 4 liên kết đơn xung quanh ứng với 3 nguyên tử H và 1 nguyên tử O.