Giáo án và PPT Mĩ thuật 11 Hội hoạ Kết nối Bài 2: Tranh màu nước

BÀI 2: TRANH MÀU NƯỚC

HOẠT ĐỘNG 1: KHÁM PHÁ

- GV chia HS cả lớp thành 4 nhóm và yêu cầu các nhóm quan sát một số tác phẩm tranh màu nước, đọc thông tin trong mục SGK tr.19, 20 và thực hiện nhiệm vụ:

+ Khái quát về sự xuất hiện của tranh màu nước trên thế giới và Việt Nam.

+ Tranh màu nước được chia thành những thể loại nào?

+ Đối tượng nào thường được quan tâm trong tranh màu nước?

Sản phẩm dự kiến:

- Khái niệm: tranh màu nước là tranh được vẽ bằng chất liệu màu nước trên các bề mặt như giấy, lụa.

- Hoàn cảnh xuất hiện:

• Thế giới: xuất hiện từ sớm và được thể hiện nhiều trong hội họa Á Đông (tranh thủy mặc) như hội họa Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Ấn Độ, Ê-ti-ô-pi và nhiều quốc gia khác. 

• Việt Nam: sự kết hợp giữa kĩ thuật màu nước phương Tây và sử dụng màu nước nhuộm lụa, tạo ra một dòng tranh vẽ bằng màu nước riêng - Tranh lụa Việt Nam.

- Đặc điểm: mang đặc điểm nhẹ nhàng, trong trẻo do đặc tính của màu nước, tận dụng thế mạnh của ánh sáng, đem lại cảm giác khác biệt so với các chất liệu khác.

- Thể loại: tranh phong cảnh, tranh sinh hoạt, tranh nhân vật, tranh tĩnh vật,… theo từng phong cách thể hiện của họa sĩ.

- Chất liệu:

• Thường được sử dụng bởi các họa sĩ trong phác thảo, kí họa, các bức vẽ nghiên cứu kích thước nhỏ.

• Kết hợp hiệu quả với một số chất liệu tạo hình khác: màu chì, than, mực.

- Đối tượng trong tranh: phong cảnh, kiến trúc, con người,…

HOẠT ĐỘNG 2: NHẬN BIẾT

Nhiệm vụ 1: Dụng cụ, màu sắc trong thực hành vẽ tranh màu nước

GV tổ chức, hướng dẫn HS thực hành ra giấy: Thực hành sự thay đổi cường độ với một màu nước bất kì.

Sản phẩm dự kiến:

- Dụng cụ:

+ Giấy vẽ màu nước, giấy can.

+ Màu nước.

+ Bút vẽ màu nước.

+ Bút chì (2H, 2B), tây, cọ vẽ.

+ Bảng pha màu.

+ Bình đựng nước/ rửa bút.

+ Máy sấy, vải khô, băng keo giấy.

+ Một số vật dụng tạo chất (mút xốp, cọ, bàn chải,... );

+ Một số chất tạo hiệu ứng (dầu, muối, cồn,...).

- Màu sắc:

+ Độ chuyển sắc độ trong chất liệu màu nước:

• Màu trắng có sắc độ sáng nhất. Màu đen có sắc độ tối nhất.

• Giữa hai cực trắng – đen có nhiều bậc sắc độ khác nhau

+ Sự thay đổi cường độ màu sắc trong chất liệu màu nước:

• Mỗi màu sắc có cường độ mạnh – yếu khác nhau.

• Khi một màu sắc được pha trộn với nước, màu xám, đen, trắng, màu đối lập thì cường độ của màu đó bị thay đổi.

Nhiệm vụ 2: Phối cảnh và không gian trong thực hành vẽ tranh màu nước

GV yêu cầu các nhóm khai thác tư liệu kênh hình, kênh chữ SGK tr24, 25 và thực hiện nhiệm vụ:

+ Nhóm 1, 2: Nêu đặc điểm cách vẽ phối cảnh một điểm tụ.

+ Nhóm 3, 4: Nêu đặc điểm cách vẽ phối cảnh nhiều điểm tụ.

- GV trình chiếu cho HS quan sát hình minh họa và giới thiệu việc xử lí sắc độ để tạo cảm giác về không gian xa – gần.

Sản phẩm dự kiến:

- Phối cảnh:

+ Phối cảnh một điểm tụ:

• Sự vật được nhìn từ mặt chính diện một mặt phẳng, nhưng các mặt bên sẽ hội tụ dần về điểm tụ.

• Thường được sử dụng khi vẽ một cảnh đơn giản mà không muốn nó quá phẳng, thiếu chiều sâu.

+ Phối cảnh nhiều điểm tụ:

• Sự vật được nhìn từ mặt góc, các cạnh của sự vật kéo dài về hai bên và hút về hai điểm tụ ở chân trời.

• Mang đến góc nhìn thực tế, hợp lí hơn. 

• Là loại phối cảnh phổ biến nhất, vừa không quá phức tạp, vừa chân thực.

- Không gian: để mô phỏng không gian thực, các họa sĩ vận dụng sự thay đổi về sắc độ, tạo nên cảm nhận về khoảng cách khác nhau ở các đối tượng (gần – rõ, xa – mờ). 

…………………..

HOẠT ĐỘNG 3: THẢO LUẬN

- GV chia HS cả lớp thành các nhóm nhỏ (4 – 6 HS/nhóm).

- GV yêu cầu các nhóm thảo luận theo nội dung:

+ Bố cục trong tranh màu nước có những đặc điểm gì?

+ Màu sắc trong bức tranh có thể hiện đặc điểm của chất liệu màu nước không? Vì sao?

+ Bạn sử dụng những kĩ thuật nào khi thể hiện một bức tranh màu nước?

HOẠT ĐỘNG 4: VẬN DỤNG

Sử dụng kĩ thuật vẽ màu nước trang trí một bưu thiếp quảng cáo vẻ đẹp nơi em sống.