Giáo án và PPT Thiết kế và Công nghệ 10 kết nối Bài 17: Khái quát về thiết kế kĩ thuật

BÀI 17: KHÁI QUÁT VỀ THIẾT KẾ KĨ THUẬT

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

- GV có thể cho HS chơi trò chơi ô chữ hay hỏi – đáp về các kiến thức liên quan đến hoạt động thiết kế.

- GV đặt câu hỏi yêu cầu HS thảo luận và trả lời:

• Quan sát Hình 17.1 và cho biết tên gọi của sản phẩm trong hình, ai là người sáng chế ra nó, vào thời gian nào. Sản phẩm đó đáp ứng nhu cầu nào trong cuộc sống? Hoạt động như thế nào? Theo thời gian, sản phẩm này đã thay đổi như thế nào?

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1. Hoạt động thiết kế kĩ thuật

GV đặt câu hỏi hướng dẫn học sinh tìm hiểu:  

• Thiết kế kĩ thuật là gì?

• Hoạt động thiết kế kĩ thuật gồm những bước nào?

• Hoạt động thiết kế kĩ thuật có tác dụng gì?

Sản phẩm dự kiến:

- Thiết kế kĩ thuật là hoạt động đặc thù của các kĩ sư nhằm phát hiện và giải quyết vấn đề, nhu cầu thực tiễn trên cơ sở vận dụng toán học, khoa học tự nhiên và công nghệ hiện có. Kết quả của hoạt động thiết kế kĩ thuật là giải pháp, sản phẩm công nghệ

- Hoạt động thiết kế kĩ thuật bao gồm các bước chủ yếu như: xác định vấn đề; đề xuất, lựa chọn và hiện thực hoá giải pháp; thử nghiệm, đánh giá và điều chỉnh giải pháp giải quyết vấn đề. 

- Hoạt động thiết kế kĩ thuật giúp nhìn nhận vấn đề dưới góc nhìn tổng thể và mang tính hệ thống, rèn luyện thói quen quan sát, khả năng tư duy nhạy bén, đa chiều của nhà thiết kế.

Hoạt động 2. Vai trò, ý nghĩa của hoạt động thiết kế

GV đưa ra câu hỏi: Hoạt động kĩ thuật có vai trò như thế nào?

Sản phẩm dự kiến:

Hoạt động kĩ thuật có hai vai trò chủ yếu sau:

- Phát triển sản phẩm: Hoạt động thiết kế kĩ thuật thường gắn liền với phát triển sản phẩm. Đó có thể là những sản phẩm hoàn toàn mới, lần đầu được tạo ra hay là những sản phẩm được phát triển từ phiên bản trước của chính sản phẩm đó. Sản phẩm của hoạt động thiết kế kĩ thuật rất đa dạng, phong phú, từ đơn giản đến phức tạp và phản ánh mọi khía cạnh của đời sống xã hội. Điều này sẽ thúc đẩy xã hội ngày càng phát triển, làm cho cuộc sống con người ngày càng tiện nghi.

- Phát triển công nghệ: Hoạt động thiết kế kĩ thuật là hoạt động biến đổi những hiểu biết về khoa học – kĩ thuật thành các giải pháp thực tiễn về công nghệ – sản xuất, chịu sự chi phối, ảnh hưởng của kinh tế, chính trị, xã hội cùng các yếu tố về nghệ thuật và nhân văn. Nhờ có thiết kế kĩ thuật, các công nghệ ngày càng được cải tiến và liên tục phát triển. Công nghệ sau bao giờ cũng tốt hơn, nhiều ưu điểm hơn công nghệ cũng loại trước đó. 

Hoạt động 3. Nghề nghiệp và hoạt động thiết kế

HS cùng thảo luận và trả lời câu hỏi: 

• Em hãy trình bày đặc điểm, tính chất chung của nghề nghiệp liên quan tới thiết kế.

• Em hãy kể tên một số nghề nghiệp thiết kế.

Sản phẩm dự kiến:

a. Đặc điểm, tính chất chung của nghề nghiệp liên quan tới thiết kế

- Đây là những nghề đòi hỏi hiểu biết về nhiều lĩnh vực, chủ yếu là toán, khoa học và công nghệ, nghệ thuật.

- Các bài toán thiết kế rất đa dạng, phong phú, thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau của đời sống xã hội. Sản phẩm thiết kế của một bài toán cho trước cũng rất đa dạng, phong phú, phản ánh đặc điểm đa phương án của các hoạt động thiết kế.

- Người làm nghề thiết kế hoạt động trí óc là chính, có tư duy không gian và lập luận logic tốt, có năng lực giải quyết vấn đề, năng lực sáng tạo, năng lực thẩm mĩ. Ngoài ra, các nhà thiết kế còn có khả năng sử dụng thành thạo các phần mềm đồ hoạ hỗ trợ hoạt động thiết kế.

b. Một số nghề nghiệp thiết kế

- Kiến trúc sư xây dựng

- Kiến trúc sư cảnh quan

- Nhà thiết kế và trang trí nội thất

- Nhà thiết kế sản phẩm

- Nhà thiết kế thời trang

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Từ nội dung bài học, GV yêu cầu HS hoàn thành các bài tập trắc nghiệm sau:

Câu 1: Thiết kế kĩ thuật là:

A. Hoạt động đặc thù của các kĩ sự nhằm phát hiện và giải quyết vấn đề, nhu cầu thực tiễn trên cơ sở vận dụng toán học, khoa học tự nhiên và công nghệ hiện có.

B. Hoạt động nhằm mục đích sinh lợi, bao gồm mua bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ, đầu tư, xúc tiến thương mại và các hoạt động nhằm mục đích sinh lợi khác.

C. Hoạt động mua bán hàng hoá, dịch vụ dưới hình thức hiện vật hoặc thông qua thị trường.

D. Một trong những nội dung giáo dục thẩm mỹ nhằm phát triển toàn diện cho trẻ mẫu giáo, thông qua đó phát triển cảm giác, tri giác, phát triển khả năng cảm thụ và khả năng sáng tạo.

Câu 2: Ý nào dưới đây là một trong những bước chủ yếu trong hoạt động thiết kế kĩ thuật?

A. Xác định vấn đề

B. Đề xuất, lựa chọn và hiện thực hóa giải pháp.

C. Thử nghiệm, đánh giá và điều chỉnh giải pháp giải quyết vấn đề.

D. Tất cả các ý trên đều đúng.

Câu 3: Quá trình thiết kế kĩ thuật thực hiện trên cơ sở:

A. Xem xét đầy đủ các khía cạnh về tài nguyên, môi trường, kinh tế và nhân văn

B. Xem xét đầy đủ các khía cạnh về môi trường

C. Xem xét đầy đủ các khía cạnh về tài nguyên

D. Xem xét đầy đủ các khía cạnh về nhân văn

Câu 4: Hoạt động thiết kế kĩ thuật thường gắn liền với cái gì?

A. phát triển thông tin

B. phát triển kỹ năng

C. phát triển sản phẩm

D. phát triển kiến thức

Câu 5: Chiếc điện thoại đầu tiên ra đời năm bao nhiêu?

A. 1876

B. 1975

C. 1974

D. 1973

Sản phẩm dự kiến:

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Em hãy kể tên một số nghề nghiệp thiết kế mà em biết.

Câu 2: Em hãy tự đánh giá mức độ phù hợp của bản thân với mỗi nghề liên quan đến thiết kế? Vì sao em nghĩ em phù hợp với nghề em chọn.