Giáo án và PPT Tin học 8 chân trời Bài 12: Thuật toán, chương trình máy tính

BÀI 12: THUẬT TOÁN, CHƯƠNG TRÌNH MÁY TÍNH

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV yêu cầu HS thảo luận và trả lời:

Nêu đặc điểm của chương trình máy tính?

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1. Từ thuật toán đến chương trình

GV đặt câu hỏi hướng dẫn học sinh tìm hiểu: Theo em, mô tả công việc dưới dạng thuật toán là gì?

Sản phẩm dự kiến:

- Mô tả công việc dưới dạng thuật toán là việc liệt kê các bước thực hiện công việc đó. Các bước của thuật toán được thực hiện tuần tự từ trên xuống dưới.

- Chương trình máy tính gồm các lệnh viết bằng ngôn ngữ lập trình chỉ dẫn máy tính thực hiện các bước của thuật toán. Các lệnh trong chương trình được thực hiện tuần tự từ trên xuống dưới.

Hoạt động 2. Biến và kiểu dữ liệu của biến

GV đưa ra câu hỏi: Em hãy nêu các bước tạo biến ?

 Sản phẩm dự kiến:

- “answer”, “r”, “chuvi” là các biến nhớ trong chương trình ở Hình 2.

- Biến “answer” trong Scratch được dùng để lưu trữ dữ liệu người dùng nhập.

- Tạo các biến chưa có sẵn như “r”, “chuvi” trước khi sử dụng.

a) Các bước tạo biến trong Scratch

- Sau khi được tạo, tên biến (ví dụ r) sẽ xuất hiện ở bên dưới nút lệnh Make a Variable (Hình 4).

- Khi thực hiện chương trình, máy tính sẽ dành một phần của bộ nhớ để lưu trữ giá trị của biến và đặt tên cho phần bộ nhớ đó là tên biến. 

- Biến chỉ nhận một giá trị tại mỗi thời điểm thực hiện chương trình.

- Lưu ý:

+ Trong quá trình thực hiện chương trình, giá trị của biến có thể thay đổi.

+ Ngoài biến, một số ngôn ngữ lập trình cho phép khai báo hằng. Hằng là đại lượng có giá trị không đổi trong quá trình thực hiện chương trình.

b) Kiểu dữ liệu của biến

- Trong Scratch, một biến có thể nhận dữ liệu kiểu số, kiểu chữ và kiểu logic. Cụ thể:

+ Dữ liệu kiểu số: số nguyên, số thực;

+ Dữ liệu kiểu chữ: dây ký tự;

+ Dữ liệu kiểu logic: đúng (true) hoặc sai (false).

- Tại mỗi thời điểm thực hiện chương trình, kiểu dữ liệu của biến là kiểu của dữ liệu mà biến đang lưu trữ.

Kết luận:

Biến là một vùng trong bộ nhớ, được đặt tên và được dùng để lưu trữ dữ liệu khi thực hiện chương trình.

Ngoài các biến có sẵn, cần phải tạo biến trước khi sử dụng.

Biến có thể nhận dữ liệu kiểu số, kiểu chữ, kiểu logic.

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Từ nội dung bài học,GV yêu cầu HS luyện tập làm bài:

​​Câu 1: Chương trình máy tính là gì?

• A. Các lệnh trong chương trình được thực hiện tuần tự từ trên xuống dưới.
• B. Các lệnh viết bằng ngôn ngữ lập trình chỉ dẫn máy tính thực hiện các bước của thuật toán.
• C. Là bước thực hiện công việc đó.
• D. Các bước của thuật toán được thực hiện tuần tự từ trên xuống dưới.

Câu 2: Điều kiện của các bước thực hiện trong thuật toán là gì?

• A. Các lệnh trong chương trình được thực hiện tuần tự từ trên xuống dưới.
• B. Các lệnh viết bằng ngôn ngữ lập trình chỉ dẫn máy tính thực hiện các bước của thuật toán.
• C. Là bước thực hiện công việc đó.
• D. Các bước của thuật toán được thực hiện tuần tự từ trên xuống dưới.

Câu 3: Có mấy bước để tạo chương trình máy tính?

• A. 1
• B. 2
• C. 3
• D. 4

Câu 4: Lợi thế của việc sử dụng sơ đồ khối so với ngôn ngữ tự nhiên để mô tả thuật toán là gì?

• A. Sơ đồ khối tuân theo một tiêu chuẩn quốc tế nên con người dù ở bất kể quốc gia nào cũng có thể hiểu.
• B. Sơ đồ khối dễ vẽ.
• C. Sơ đồ khối dễ thay đổi.
• D. Vẽ sơ đồ khối không tốn thời gian.

Câu 5: Trong các ví dụ sau, đây là thuật toán:

• A. một dãy các bước hướng dẫn tính diện tích của hình thang cân
• B. một bài văn tả cảnh hoàng hôn ở biển
• C. một bài hát mang âm điệu dân gian
• D. một bản nhạc tình ca

Sản phẩm dự kiến:

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Mỗi biến nhớ được tạo ra trong chương trình có thể lưu trữ dữ liệu kiểu nào trong các kiểu dữ liệu dưới đây?

Câu 2: Nêu khái niệm của biến?