Nội dung chính Tin học 11 theo định hướng khoa học máy tính Kết nối tri thức bài 11: Cơ sở dữ liệu

Bài 11: CƠ SỞ DỮ LIỆU

I. Yêu cầu tổ chức lưu trữ dữ liệu một cách khoa học

Không cần lưu trữ bảng điểm lớp học do bảng này chỉ là một khung nhìn tổng hợp từ dữ liệu cơ sở bằng cách ghép các bảng điểm môn học. 

a) Hạn chế dư thừa trong lưu trữ dữ liệu

Yêu cầu chung đối với việc lưu trữ dữ liệu của mọi bài toán quản lí là cần phải tổ chức việc lưu trữ sao cho có thể hạn chế trùng lặp làm dư thừa dữ liệu, khắc phục những lỗi không nhất quán về dữ liệu. 

b) Sự phụ thuộc phần mềm và dữ liệu

- Mô đun Danh sách lớp: đọc và ghi dữ liệu cập nhật vào Danh sách lớp học.

- Mô đun Điểm môn học: đọc dữ liệu từ Danh sách lớp học, tạo lập tệp Bảng điểm môn học nếu chưa có, cập nhật tệp Bảng điểm môn học nếu xuất hiện dòng mới trong Danh sách lớp học; đọc, ghi dữ liệu cập nhật vào Bảng điểm môn học.  

- Mô đun Lập bảng điểm: đọc dữ liệu từ Bảng điểm môn học, xử lí dữ liệu để tạo và kết xuất ra bảng điểm lớp học.

II. Cơ sở dữ liệu và một số thuộc tính cơ bản

- So sánh:

+ Ghi chép và lưu trữ dữ liệu trong Mục 1 yêu cầu người làm phần mềm phải biết cầu trúc chi tiết của tệp và viết chương trình đọc trực tiếp từ tệp dữ liệu.

+ Ghi chép và lưu trữ dưới dạng bảng giúp người làm phần mềm không cần biết đến chi tiết cách thức dữ liệu được lưu trữ mà vẫn viết được chương trình cập nhật, truy xuất dữ liệu.

→ Cách ghi chép và lưu trữ dưới dạng bảng phù hợp hơn. 

- Một số lí do: 

+ Giúp việc khai thác dữ liệu thuận tiện, giảm công sức và thời gian làm phần mềm.

+ Dễ dàng quản lí. 

+ Đảm bảo tính độc lập dữ liệu.

+ …

a) Khái niệm CSDL

CSDL là một tập hợp các dữ liệu có liên quan với nhau, được lưu trữ một cách có tổ chức trên hệ thống máy tính. 

b) Một số thuộc tính cơ bản của CSDL

- Tính cấu trúc: Dữ liệu được lưu trữ dưới dạng bảng gồm các hàng và cột.

- Tính không dư thừa: Hạn chế việc lưu trữ các dữ liệu trùng lặp cũng như dữ liệu dễ dàng có được thông qua việc khai thác thông tin từ dữ liệu đã có. 

- Tính độc lập dữ liệu: Khả năng các mô đun phần mềm ứng dụng không cần cập nhật khi thay đổi cách thức tổ chức hoặc lưu trữ dữ liệu.

- Tính toàn vẹn: Giá trị dữ liệu lưu trữ thỏa mãn những ràng buộc cụ thể tùy thuộc vào thực tế. 

- Tính nhất quán: Dữ liệu đảm bảo đúng đắn sau các thao tác cập nhật dữ liệu, kể cả khi xảy ra sự cố trong quá trình cập nhật. 

- Tính bảo mật và an toàn: Dữ liệu được bảo vệ an toàn, ngăn chặn những truy xuất trái phép, chống được việc sao chép dữ liệu không hợp lệ.