BÀI 4: EM THỂ HIỆN SỰ CẢM THÔNG GIÚP ĐỠ

NGƯỜI GẶP KHÓ KHĂN

Nhận biết

Câu 1: Em sẽ giúp đỡ bạn trong trường hợp nào? Vì sao

1. Trong giờ làm bài thi
2. Hôm trực nhật của bạn nhưng bạn bị ốm
3. Cô giáo gọi lên bảng làm bài tập

Trả lời:

- Em sẽ giúp đỡ bạn trong trường hợp 2 vì bạn bị ốm không thể lên lớp được em sẽ trực nhật hộ bạn

- Trường hợp 1 và 3 em không thể giúp bạn được vì đó là những việc bạn phải làm.

Câu 2: Trong giờ kiểm tra cuối kì Tiếng Việt, Thanh không ôn bài trước đó.  Huyền ngồi cạnh thấy vậy, thương bạn nên đã truyền giấy ghi đáp án cho Thanh chép. Bài kiểm tra đó, Thanh vượt qua và đạt điểm cao.

Theo em, việc làm của Huyền có phải là quan tâm giúp đỡ bạn không? Vì sao?

Trả lời:

Theo em, việc đưa đáp án cho Thanh chép của Huyền không phải là quan tâm giúp đỡ bạn. Bởi vì làm như vậy sẽ khiến cho Thanh dựa dẫm Huyền. Thanh sẽ lười biếng vì nghĩ mình không cần học bạn vẫn cho mình chép bài và đạt điểm cao.

Câu 3: em có suy nghĩ gì về tình cảm con người qua câu nói của Bác Hồ: “Nhiễu điều phủ lấy giá gương

Người trong một nước phải thương nhau cùng”?

Trả lời:

- Theo em được biết, “nhiễu điều” là tấm vải đỏ vừa dùng để trang trí, vừa dùng để che phủ, bảo vệ gương khỏi bụi bặm, còn "giá gương” là giá đỡ của chiếc gương. Chúng có mối quan hệ che chở, bảo vệ cho nhau qua đó đại diện cho sự giúp đỡ, bảo vệ và che chở lẫn nhau giữa con người với con người.

Câu 4: Gia đình Tú có hoàn cảnh khó khăn, bố mất sớm, mẹ Tú phải một mình làm lụng nuôi hai con. Gần đây, mẹ của Tú bị ốm nên Tú thường xuyên phải nghỉ học để chăm mẹ. Nếu là bạn cùng lớp, biết được hoàn cảnh của Tú em sẽ chọn cách ứng xử nào sau đây?

Trả lời:

- Trong trường hợp này, nếu là bạn cùng lớp, biết được hoàn cảnh của Tú em nên kêu gọi các bạn cùng lớp quyên góp, hỗ trợ Tú.

Thông hiểu

Câu 5: Theo em, ý nghĩa của cảm thông giúp đỡ người khác là gì?

Trả lời:

- Ý nghĩa của việc cảm thông giúp đỡ người khác là

+ Bản thân sẽ cảm thấy vui vẻ hạnh phúc khi làm được một việc tổt

+ Việc cảm thông giúp đỡ người khác cũng góp phần xây dựng xã hội văn minh phát triển

+ Mọi người sống tích cực, hạnh phúc.

Câu 6: Em sẽ làm gì với những tình huống trong ảnh sau:

Trả lời:

- Tranh 1: Em sẽ đến và nói với bà “Để cháu giúp bà nhé”

- Tranh 2: Em sẽ đến và bảo “Hình như bạn đnag mệt để tớ nói với cô giáo giúp bạn nhé!”

Câu 7: Cho câu tục ngữ sau: “Một con ngựa đau cả tàu bỏ cỏ”. Câu tục ngữ trên nói đến đạo lí gì của con người?

Trả lời:

Câu ca dao trên nói đến đạo lí là con người cần phải biết yêu thương, chia sẻ, cảm thông với đồng loại.

Câu 8: Hãy kể một câu chuyện về chủ đề “Em thể hiện sự cảm thông và giúp đỡ người gặp khó khăn?

Trả lời:

- Ví dụ câu chuyện: Bát chè xẻ đôi

BÁT CHÈ XẺ ĐÔI

Đồng chí liên lạc đi công văn 10 giờ đêm mới đến. Bác gọi mang ra một bát, một thìa con. Rồi Bác đem bát chè đậu đen, đường phèn, mà anh em phục vụ vừa mang lên, xẻ một nửa cho đồng chí liên lạc.

 - Cháu ăn đi!

Thấy đồng chí liên lạc ngần ngại, lại có tiếng đằng hắng bên ngoài, Bác giục:

 - Ăn đi, Bác cùng ăn…

 - Cảm ơn Bác, đồng chí liên lạc ra về.

Ra khỏi nhà sàn, xuống sân, đồng chí cấp dưỡng bấm vào vai anh lính thông tin. - Cậu chán quá. Cả ngày Bác có bát chè để bồi dưỡng làm đêm mà cậu lại ăn mất một nửa.

 - Khổ quá, anh ơi! Em có sung sướng gì đâu. Thương Bác, em vừa ăn ra rớt nước mắt, nhưng không ăn lại sợ Bác không vui, mà ăn thì biết cái chắc là các anh mắng rồi...

Câu 9: Trong lớp có một bạn mới chuyển đến lớp Hiên nhưng bạn luôn bị các bạn trong lớp trêu chọc. Nếu em là Hiên em sẽ ứng xử như thế nào?

Trả lời:

- Nếu em là Hiên em sẽ bảo các bạn trong lớp không trêu chọc bạn nữa và dẫn bạn đi là quen với các bạn trong lớp.

Câu 10: Vợ chồng chú Hùng giàu có nhưng không quan tâm đến họ hàng ở quê. Việc làm đó thể hiện điều gì?

Trả lời:

- Việc làm của chú Hùng cho thấy vợ chồng chú Hùng sống không biết quan tâm, chia sẻ và giúp đỡ mọi người.

Vận dụng

Câu 11: Nếu ai đó không muốn tâm sự với bạn, thì bạn sẽ:

Đánh dấu x vào việc làm em cho là cảm thông giúp đỡ người khác

Trả lời:

Câu 12: Ở những bức tranh trên thể hiện sự cảm thông giúp đỡ người khác như thế nào?

Trả lời:

- Những câu nói thể hiện sự giúp đỡ, cảm thông người khác:

+ Tranh 1: Mình cho bạn mượn hút của mình này. Mình vẫn còn một chiếc bút nữ

+ Tranh 2: Mình an ủi động vên bạn ấy nhé

+ Tranh 3: Mình cùng nuôi heo đất để giúp đỡ các bạn nghèo khó

+ Tranh 4: Bạn cố gắng lên nhé!

Vận dụng cao

Câu 13: Viết một đoạn văn ngắn về việc bạn đã giúp một bạn nào đó.

Trả lời:

- Gợi ý:

+ Tên của bạn

+ Việc bạn đã giúp

+ Cảm xúc của bạn khi giúp bạn đó

Câu 14: Em hãy tìm hiểu về những tấm gương của những người đạo đức, đồng cảm trong xã hội?

Trả lời:

Nữ tu đang phục vụ tại trung tâm Sida giai đoạn cuối - Mai Hòa - Củ Chi. Các nữ tu đã đồng cảm với số phận của những người kém may mắn qua cách phục vụ tận tình giúp đỡ họ.

Câu 15: Em hiểu thế nào về nhận đình “giúp đỡ người khác là giúp đỡ chính mình”

Trả lời:

Em nhận thấy chính những hành động nhỏ bé như ở bên ai đó khi cần, giúp đỡ người gặp nạn trong khả năng của mình… sẽ tạo nên những điều lớn lao đối với cả người nhận cũng như người sẵn lòng cho đi. Khi chia sẻ và giúp đỡ người khác, chúng ta chứng kiến và thấu hiểu cho hoàn cảnh của họ, nhưng đồng thời cũng nhận thức được mình đang có cuộc sống sung sướng ra sao. Niềm vui và hạnh phúc sẽ tới khi chúng ta giúp đỡ người khác bằng cả tấm lòng của mình.