SỨC HẤP DẪN CỦA VĂN BẢN “HAI VẶN DẶM DƯỚI ĐÁY BIỂM”

(13 câu)

1.     NHẬN BIẾT (5 câu)

Câu 1: Em hãy giới thiệu vài nét về tác giả.

Trả lời:

Tác giả Lê Phương Liên:

• Sinh năm 1951, ở khu phố cổ Hà Nội.
• Từng là cô giáo dạy sau khi tốt nghiệp khoa Toán - Lý trường Cao đẳng Sư phạm Hà Nội.
•  Được biết đến là tác giả nổi bật về văn học thiếu nhi.
• Tác phẩm: truyện vừa Những tia nắng đầu tiên và truyện ngắn Câu hỏi trẻ thơ là tác phẩm đầu tay; Khi mùa xuân đến, Hoa dại, Bức tranh còn vẽ, Én nhỏ, Khúc hát hạnh phúc, Dòng thu, Cuộc phiêu lưu của chú rối Tễu, Khu vườn biết nói, Ký ức ánh sáng...

Câu 2: Văn bản thuộc thể loại gì?

Trả lời:

Nghị luận văn học

Câu 3: Phương thức biểu đạt chính của văn bản là gì?

Trả lời:

Nghị luận

Câu 4: Tóm tắt văn bản bằng một câu văn.

Trả lời:

Văn bản phân tích những đặc sắc về nội dung và nghệ thuật của tác phẩm Hai vạn dặm dưới đáy biển.

Câu 5: Văn bản chia làm mấy phần?

Trả lời:

- Phần 1: Từ đầu ... kì lạ: Giới thiệu những nét đặc sắc của tác phẩm.

- Phần 2: Tiếp ...của tác giả.: Đặc sắc miêu tả nhân vật.

- Phần 3: Tiếp ... tình người?: Sự sáng tạo của Véc-nơ.

- Phần 4: Còn lại: Vị trí của Véc-nơ trên diễn đàn văn học thế giới.

2.     THÔNG HIỂU (4 câu)

Câu 1: Phân tích nghệ thuật miêu tả nhân vật.

Trả lời:

- Con người luôn khát vọng tiến ra biển, làm chủ biển cả, thấu hiểu biển cả.

- Nhân vật thuyền trưởng Nê-mô: Con người có trí tuệ, có tính phiêu lưu, mạo hiểm; hành động dũng mãnh, bản lĩnh sáng suốt, tự tin.

→ Bí ẩn như huyền thoại.

⇒⇒Hình tượng anh hùng mang tư tưởng của tác giả.

- Nhân vật Giáo sư A-rôn-nác: người đọc hiểu được cuộc sống nội tâm và ngoại cảnh.

Câu 2: Tìm hiểu sự sáng tạo của Véc nơ trong tác phẩm.

Trả lời:

- Những máy móc công nghệ hiện đại.

- Những dự cảm về không gian tận đáy biển xa xôi, nơi con người chưa đặt chân đến.

→ Véc-nơ có vốn hiểu biết sâu rộng về địa lí thế giới, am hiểu cặn kẽ về kiến thức vật lí, toán học, sinh học, lịch sử, tự nhiên và xã hội... Chính những điều này đã tạo nên thành công cho tác phẩm của ông.

Câu 3: Phân tích giá trị nhân vật trong tác phẩm

Trả lời:

- Hình tượng anh hùng mang tư tưởng của tác giả là thuyền trưởng Nê-mô: trải qua nhiều đau khổ nên đứng trước mọi khó khăn đều quả quyết hành động dũng mãnh với một bản lĩnh sáng suốt.

- Nhân vật tự sự - giáo sư A-rôn-nác: khát vọng khám phá cuộc sống cả về nội tâm và ngoại cảnh.

Câu 4: Nội dung chính của văn bản Sức hấp dẫn của tác phẩm "Hai vạn dặm dưới đáy biển"?

Trả lời:

Văn bản "sức hấp dẫn của tác phẩm Hai vạn dặm dưới đáy biển" nói về khát vọng của con người với biển cả mênh mông, rộng lớn. Qua văn bản, người đọc hiểu thêm về tác giả Véc-nơ với những ý tưởng thiên tài tiên phong trong thể loại khoa học viễn tưởng.

3.     VẬN DỤNG (3 câu)

Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu bên dưới:

Con người tưởng như là thật bé nhỏ, yếu ớt trước đại dương lớn lao, dữ dội. Nhưng với hình tượng thuyền trưởng Nê-mô và con tài No-ti-lớt sinh ra từ nỗi đau khổ của thế giới loài người, nhà văn Pháp Vec-nơ đã khiến người đọc nhận ra rằng con người mới thật lầ dữ dội, bởi con người chứa trong tama can “một đại dương”. Cuộc vật lộn giữa con người với đại dương thực sự là một cuộc hòa đồng, con người đã và sẽ sống chung với biển cả, bởi con người cần biển cả, yêu biển cả và càng ngày càng tìm hiểu biển cả sâu sắc hơn, như tìm hiểu chính bản thân mình. Phải chăng đó chính là những giá trị nhân văn khiến người ta đã và sẽ còn tìm đọc Vec-nơ, bởi ông không chỉ đơn giản là người kể chuyện hấp dẫn, những trang sách của ông còn là một đại dương tình người?

Câu 1: Nội dung chính của đoạn trích là gì? Câu văn nào nêu được ý chính của nội dung đó?

Trả lời:

Nội dung chính của đoạn trích là nêu lên và phân tích giá trị nhân văn của tác phẩm. Câu văn nêu được ý chính của nội dung đó là câu cuối: “Phải chăng đó chính là những giá trị nhân văn khiến người ta đã và sẽ còn tìm đọc Véc-nơ, bởi ông không chỉ đơn giản là người kể chuyện hấp dẫn, những trang sách của ông còn là một đại dương tình người?”.

Câu 2: Nội dung đoạn trích trên liên quan đến nhan đề Sức hấp dẫn của tác phẩm “Hai vạn dặm dưới đáy biển” như thế nào?

Trả lời:

Có thể thấy mối quan hệ chặt chẽ giữa nội dung đoạn trích với nhan đề Sức hấp dẫn của tác phẩm “Hai vạn dặm dưới đáy biển”. Tác giả khẳng định sức hấp dẫn của truyện ở câu cuối: “… người ta đã và sẽ còn tìm đọc Vec-nơ, bởi ông không chỉ đơn giản là người kể chuyện hấp dẫn, những trang sách của ông còn là một đại dương tình người?”.

Câu 3: Em hiểu câu “… nhà văn Pháp Véc-now đã khiến người đọc nhận ra rằng con người mới thật là dữ dội, bởi con người chứa trong tâm can “một đại dương”.” Muốn nói điều gì?

Trả lời:

Câu “… nhà văn Pháp Véc-nơ đã khiến người đọc nhận ra rằng con người mới thật là dữ dội, bởi con người chứa trong tâm can “một đại dương”.” muốn nói tới sức mạnh tinh thần và sự bí ẩn trong tâm hồn con người. Con người dù bé nhỏ trước đại dương, nhưng trong mỗi con người là cả một đại dương.

4.     VẬN DỤNG CAO (1 câu)

Câu 1: Phân tích tác phẩm Hai vạn dặm dưới đáy biển

Trả lời:

Nhà văn M. Gorki từng nói: "Sách mở rộng ra trước mắt tôi những chân trời mới". Đọc sách là một trong những cách thức giúp con người thư giãn, tích lũy kiến thức, tăng cường khả năng tư duy, tưởng tượng. Sách là ước mơ, là khát vọng của con người. Cũng chính vì lẽ đó, tôi luôn rèn cho mình thói quen đọc sách.“Hai vạn dặm dưới biển” là tiểu thuyết khoa học viễn tưởng kinh điển của nhà văn người Pháp Jules Verne. Cuốn sách kể về chuyến du hành dưới đáy biển của nhà sinh vật học người Pháp Aronnax, miêu tả cảnh quan kỳ ảo biến đổi không ngừng dưới đáy đại dương. Hơn 500 trang sách, khơi gợi trí tưởng tượng cho độc giả về cuộc hành trình trên con tàu Nautilus để đi vào thế giới kỳ diệu dưới biển sâu.  

Cuốn tiểu thuyết bắt đầu bằng câu chuyện kỳ bí kể về con quái vật vào năm 1866 được đánh dấu bằng một sự kiện kỳ lạ chưa thể giải thích. Những lời đồn đại về hiện tượng bí hiểm đó chẳng những làm nhân dân thành phố cảng và các lục địa xôn xao, mà còn gây hoang mang lớn trong đám thủy thủ. Ngày 13/4/1867, tàu Scotia đang ở biển nhờ động cơ mạnh tới hơn 1000 mã lực tuy nhiên con tàu va nhẹ vào một vật gì đó ở phía lái. Khi thợ lặn xuống kiểm tra thấy có rất nhiều nước đã tràn vào thân tàu. Từ đó tin truyền về quái vật lan ra rất nhanh. Nhà sinh vật học Aronanax và trợ lý của mình đã được chọn để tham gia hành trình trên tàu Lincoln truy tìm quái vật.

Hóa ra quái vật trong lời đồn đại lại chính là một chiếc tàu ngầm bằng sắt tên là Nautilus. Đó là kiệt tác của thuyền trưởng Nemo- một con người bí hiểm nhưng tài giỏi, hiểu rộng.Tất cả mọi thứ trong tàu đều được chạy bằng động cơ điện, tàu được thiết kế rất hiện đại đáp ứng đủ tất cả nhu cầu hàng ngày của con người. Nemo hẳn là một con người có đầu óc sắc bén, ông đã tận dụng món quà của thiên nhiên, của biển cả để làm những món ăn lạ ngon nhất mà chưa từng có ở đâu, làm nên những bộ quần áo không ở đâu có và cả những đồ trang sức đầy lấp lánh.

Trong cuộc hành trình, các nhà thám hiểm đã tìm hiểu về kỳ quan bí ẩn dưới lòng biển như: thành phố mất tích, nghĩa địa khổng lồ, …Họ lặn xuống đại dương, khám phá đáy biển sâu, vượt qua hai vạn dặm và đi vòng quanh thế giới trong chưa đầy 10 tháng. Người đọc sẽ sửng sốt trước vẻ đẹp của thủy cung mà nhà văn Jules Verne đã miêu tả một cách tuyệt vời qua 6 cửa phòng khách của thuyền trưởng Nemo, nhắm mắt lại bạn như thể nhìn thấy mọi sinh vật biển đẹp đẽ đang quẫy nhẹ trong làn nước xanh trong.

Với cốt truyện lôi cuốn, trí tưởng tượng sáng tạo, ngòi bút tài hoa Jules Verne đã đưa người đọc đến một cuộc sống dưới đáy biển đầy kì bí. Một thế kỉ rưỡi đã trôi qua, những hiểu biết mọi mặt của con người về biển đã tiến những bước dài nhưng sự phát triển của khoa học, kĩ thuật không làm lòng yêu mến và kính phục đối với nhà văn Jules Verne trong chúng ta giảm bớt. Không chỉ gây ấn tượng bởi không gian kì thú, sản phẩm của trí tưởng tượng siêu việt, cuốn sách này còn khiến biết bao đứa trẻ lớn lên thật mạnh mẽ, nuôi dưỡng những mơ ước thật trong trẻo. Và rồi, biết đâu trong số đó đã và sẽ trở thành những nhà hải dương học, nhà chế tạo tàu ngầm…?     

Cuốn sách là cảm hứng tuyệt vời với những ai theo đuổi cuộc sống tự do và cảm hứng sáng tạo, khơi gợi niềm đam mê với khoa học và ý thức bảo vệ đại dương xanh. Tác giả đã mở ra cho tôi một thế giới mới, khơi gợi trong đầu óc mỗi người về một cuộc sống dưới lòng đại dương sống động, phong phú. Đó là một thế giới tưởng tượng tuyệt đẹp đối với bất cứ ai. Và với ai đó, “Hai vạn dặm dưới biển” có lẽ là nơi nương náu cho những tâm hồn đang tạm tránh cuộc sống xô bồ, bon chen để du ngoạn tới những miền đất chưa bao giờ đặt chân tới. “Hai vạn dặm dưới biển” vẫn luôn và sẽ là tác phẩm tuyệt vời viết về biển cả mênh mông. Tôi cảm giác như bản thân mình cũng là một phần trong câu chuyện của họ, cùng đi qua và khám phá bao điều lý thú dưới lòng đại dương sâu thẳm. Cuộc sống trở nên thú vị hơn qua từng trang sách. Cảm ơn “Hai vạn dặm dưới biển” đã khởi nguồn cho cuộc sống đầy sắc màu của tôi.