BÀI 1: THÔNG TIN – THU NHẬN VÀ XỬ LÝ THÔNG TIN (15 CÂU)

I. NHẬN BIẾT (4 CÂU)

Câu 1: Thông tin là gì? Vật mang tin là gì?

Trả lời:

Thông tin là những gì đem lại hiểu biết cho con người về thế giới xung quanh và về chính bản thân mình. Vật mang tin là vật, phương tiện mang lại cho con người thông tin dưới dạng chữ và số, dạng hình ảnh, dạng âm thanh.

Câu 2: Xử lí thông tin là gì?

Trả lời:

Xử lí thông tin là từ thông tin vừa thu nhận được, kết hợp với hiểu biết đã có từ trước để rút ra thông tin mới, hữu ích.

Câu 3: Bộ phận nào của con người thực hiện nhiệm vụ thu nhận thông tin, xử lý thông tin và ra quyết định?

Trả lời:

Bộ não con người thực hiện thực thu nhận thông tin, xử lý thông tin và ra quyết định.

Câu 4: Con người thu nhận thông tin trực tiếp và gián tiếp qua đâu?

Trả lời:

Con người thu nhận thông tin trực tiếp nhờ năm giác quan và còn thu nhận thông tin gián tiếp qua vật mang tin.

II. THÔNG HIỂU (4 CÂU)

Câu 1: Tại sao việc xác thực thông tin là quan trọng?

Trả lời:

Xác thực thông tin quan trọng vì xác thực thông tin giúp đảm bảo tính chính xác và tin cậy của thông tin trước khi sử dụng.

Câu 2: Việc xử lý thông tin có quan trọng không? Vì sao?

Trả lời:

Việc xử lý thông tin rất quan trọng. Vì nó giúp em lọc thông tin, tách lấy thông tin cần thiết, loại bỏ thông tin không đáng tin cậy hoặc không liên quan.

Câu 3: Em hãy xác định những nguồn thông tin thông dụng trong cuộc sống hàng ngày?

Trả lời:

Những nguồn thông tin thông dụng có trong cuộc sống hằng ngày là: Internet, sách báo, truyền hình, loa đài, bạn bè, người thân, cùng với các phương tiện truyền thông khác.

Câu 4: Việc hiểu biết về ngôn ngữ, văn hóa có quan trọng trong việc xử lí thông tin không? Vì sao?

Trả lời:

Việc hiểu biết về ngôn ngữ, văn hóa có quan trọng trong việc xử lí thông tin. Vì hiểu biết về ngôn ngữ và văn hóa giúp định rõ ngữ cảnh, ý nghĩa ẩn sau thông tin, tránh hiểu lầm và sử dụng thông tin một cách phù hợp.

III, VẬN DỤNG (4 CÂU)

Câu 1: Em hãy nêu ví dụ cho thấy thông tin giúp em:

a, Có những lựa chọn trang phục phù hợp hơn.

b, Đảm bảo an toàn khi tham gia giao thông.

Trả lời:

a, Em xem thời khóa biểu và biết hôm nay có môn thể dục nên em sẽ mặc quần áo thể dục

b, Khi tham gia giao thông bạn cần phải đi bên phải, đi đúng phần đường, làn đường và phải chấp hành hệ thống báo hiệu đường bộ.

Câu 2: Xét 2 tình huống sau:

Tình huống 1: Cô giáo trả bài kiểm tra, em xem và biết mình được 8 điểm.

Tình huống 2: Bác sĩ nghe tim của bệnh nhân để khám bệnh.

Với mỗi tình huống mô tả trên, em hãy trả lời câu hỏi sau:

Có vật mang tin trong tình huống này không? Nếu có thì đó là gì?

Trả lời:

Cả hai tình huống trên đều có vật mang tin.

- Tình huống 1: Vật mang tin là tờ giấy kiểm tra cô đưa.

- Tình huống 2: Số hiển thị trên ống nghe của bác sĩ.

Câu 3: Với mỗi tình huống sau đây, em hãy đọc và trả lời câu hỏi:

a, Tình huống 1: Em nhìn thấy băng rôn trên cổng trường, thấy nền đỏ, chữ vàng rất đẹp.

b, Tình huống 2: Em đọc chữ trên băng rôn trên cổng trường và biết hôm nay là Lễ kỉ niệm 10 năm thành lập trường.

c, Em nghe loa phát thanh, biết hôm nay là Lễ kỉ niệm 10 năm thành lập trường.

Em hãy cho biết thông tin từ đâu (biết trực tiếp hay biết từ vật mang tin) và thông tin dạng gì (chữ và số, hình ảnh hoặc âm thanh) ở mỗi tình huống?

Trả lời:

a, Thông tin được biết trực tiếp

- Thông tin dạng hình ảnh

b, Thông tin được biết từ vật mang tin  

- Thông tin dạng chữ và số

c, Thông tin được biết từ vật mang tin

- Thông tin dạng âm thanh

Câu 4: Cho tình huống: “Em thấy quả xoài có màu vàng, biết nó sắp chín”

Em hãy chọn những câu đúng trong những câu sau:

a, Quả xoài có màu vàng là kết quả của xử lý thông tin.

b, Quả xoài có màu vàng là thông tin vào.

c, Quả xoài sắp chín là kết quả của xử lí thông tin.

d, Quả xoài sắp chín là thông tin vào

Trả lời:

Những câu đúng là: b và c

IV. VẬN DỤNG CAO (3 CÂU)

Câu 1:

Biển báo trên là dữ liệu hay vật mang tin? Hãy nêu những thông tin em biết về biển báo trên?

Trả lời:

- Biển báo trên là vật mang tin.

- Những thông tin là: Biển báo trên là biển cấm đi ngược chiều. Biển báo có nghĩa là những phương tiện đang di chuyển đúng hướng sẽ không được phép quay đầu xe theo hướng ngược lại. Nếu các phương tiện vi phạm lỗi đi ngược chiều sẽ bị phạt.

Câu 2: Đọc tình huống sau và trả lời câu hỏi:

Buổi tối nghe bố nhắc: “Ngày mai là mồng 2 tháng 9 đấy!”, em chuẩn bị sẵn cờ Tổ quốc để mang treo trước cửa nhà sáng sớm hôm sau.

Em hãy cho biết:

a, Thông tin nhận được (đầu vào) là gì?

b, Thông tin sau xử lí (đầu ra) là gì?

C, Những hiểu biết nào có từ trước đã giúp em xử lí thông tin và kết quả xử lí là gì?

Trả lời:

a, Thông tin nhận được (đầu vào) là: Ngày mai là mồng 2 tháng 9.

b, Thông tin sau xử lí (đầu ra) là: Ngày mai là Quốc khánh.

c, Những hiểu biết có từ trước là: Treo cờ Tổ quốc trước cửa nhà để chào mừng ngày Quốc khánh.

Câu 3: Em hãy đánh giá tầm quan trọng của việc có kiến thức vững về xử lí thông tin trong thời đại số hóa hiện nay.

Trả lời:
Việc có kiến thức vững về xử lí thông tin trong thời đại số hóa hiện nay là rất quan trọng và cần thiết. Vì nó giúp chúng ta phòng tránh các thông tin sai lệch; ra quyết định thông minh, hiệu quả; phát triển tư duy phản biện; tận dụng tối đa các công cụ và công nghệ thông tin hiện đại để nâng cao năng suất và chất lượng công việc.