Đáp án Khoa học tự nhiên 7 Chân trời sáng tạo bài 23 Quang hợp ở thực vật (P1)

CHỦ ĐỀ 7. KHÁI NIỆM TRAO ĐỔI CHẤT VÀ CHUYỂN HOÁ NĂNG LƯỢNG Ở SINH VẬT

BÀI 23 QUANG HỢP Ở THỰC VẬT

1. QUÁ TRÌNH QUANG HỢP

Câu 1: Quan sát Hình 23.1, hãy cho biết các chất tham gia và các chất được tạo thành trong quá trình quang hợp.

Trả lời:

Các chất tham gia và các chất được tạo thành trong quá trình quang hợp:

• Các chất tham gia: ánh sáng mặt trời, carbon dioxide, nước và chất khoáng.
• Các chất tạo thành: chất hữu cơ (glucose, tinh bột), oxygen.

Câu 2: Lá cây lấy các nguyên liệu để thực hiện quá trình quang hợp từ đâu?

Trả lời:

Lá cây lấy các nguyên liệu để thực hiện quá trình quang hợp từ môi trường (không khí và đất)

Câu 3: Hoàn thành sơ đồ sau:

Trả lời:

Sơ đồ:

Câu 4: Quan sát Hình 23.2, hãy xác định:

• Nguồn cung cấp năng lượng cho thực vật thực hiện quá trình quang hợp.
• Các chất vô cơ đã được lá cây sử dụng để tổng hợp nên glucose trong quá trình quang hợp.
• Dạng năng lượng đã được chuyển hoá trong quá trình quang hợp.

Trả lời:

Nhận xét:

• Nguồn cung cấp năng lượng cho thực vật thực hiện quá trình quang hợp: ánh sáng mặt trời.
• Các chất vô cơ đã được lá cây sử dụng để tổng hợp nên glucose trong quá trình quang hợp: H₂O (nước), CO2 (carbon dioxide).
• Dạng năng lượng đã được chuyển hoá trong quá trình quang hợp: quang năng (ánh sáng mặt trời) → hoá năng (năng lượng).

Câu 5: Vì sao nói: "Trong quá trình quang hợp, trao đổi chất và chuyển hoá năng lượng luôn diễn ra đồng thời và có mối quan hệ chặt chẽ."?

Trả lời:

Nói "Trong quá trình quang hợp, trao đổi chất và chuyển hoá năng lượng luôn diễn ra đồng thời và có mối quan hệ chặt chẽ." vì:

• Quá trình trao đổi chất trong quang hợp ở lá cây luôn đi cùng với chuyển hoá năng lượng ánh sáng thành năng lượng hoá học trong các hợp chất hữu cơ.
• Không có quá trình trao đổi chất, cây sẽ không có nguyên liệu để thực hiện quá trình chuyển hoá năng lượng.

=> Hai quá trình này luôn diễn ra đồng thời và có mối quan hệ chặt chẽ.

Luyện tập: Hoàn thành bảng thông tin sau:

Trả lời:

Hoàn thành bảng:

Vận dụng: Tại sao khi trời nắng, đứng dưới bóng cây thường có cảm giác dễ chịu hơn khi sử dụng ô để che?

Trả lời:

Khi trời nắng, đứng dưới bóng cây thường có cảm giác dễ chịu hơn khi sử dụng ô để che vì lá cây thoát hơi nước thường xuyên làm hạ nhiệt độ môi trường xung quanh tán lá

2. VAI TRÒ CỦA LÁ VỚI CHỨC NĂNG QUANG HỢP

Quan sát Hình 23.3, hãy cho biết:

Câu 6: Ở hầy hết các loài cây, phiến lá thường có bản dẹt và rộng. Đặc điểm này có vai trò gì trong quá trình quang hợp?

Trả lời:

Phiến lá thường có bản dẹt và rộng giúp thu nhận ánh sáng trong quá trình quang hợp?

Câu 7: Mạng gân lá dày đặc có vai trò gì trong quá trình quang hợp?

Trả lời:

Mạng gân lá dày đặc làm nhiệm vụ dẫn nước cho quá trình quang hợp và dẫn các sản phẩm quang hợp đến các cơ quan khác

Quan sát Hình 23.4, hãy cho biết:

Câu 8: Bào quan lục lạp trong tế bào thịt lá có vai trò gì với chức năng quang hợp?

Trả lời:

Vai trò của bào quan lục lạp trong tế bào thịt lá: chứa chất diệp lục có khả năng hấp thu và chuyển hoá năng lượng ánh sáng.

Câu 9: Vai trò của khí khổng trong quá trình quang hợp.

Trả lời:

Vai trò của khí khổng trong quá trình quang hợp: giúp khí carbon dioxide , oxygen, hơi nước đi vào và đi ra khỏi lá một cách dễ dàng.

Luyện tập: Hãy cho biết đặc điểm và vai trò của phiến lá, gân lá, lục lạp, khí khổng trong quá trình quang hợp

Trả lời:

Đặc điểm và vai trò của phiến lá, gân lá, lục lạp, khí khổng trong quá trình quang hợp:

Vận dụng: Ở một số cây có lá tiêu biến thì quá trình quang hợp diễn ra ở bộ phận nào?

Trả lời:

Ở một số cây có lá tiêu biến thì quá trình quang hợp diễn ra ở thân cây - bộ phận có màu xanh tươi, chứa diệp lục

3. CÁC YẾU TỐ ÁNH HƯỞNG ĐẾN QUÁ TRÌNH QUANG HỢP

Câu 10: Liệt kê một số yếu tố môi trường ảnh hưởng đến quang hợp

Trả lời:

Một số yếu tố môi trường ảnh hưởng đến quang hợp:

• Ánh sáng
• Nước
• Carbon dioxide
• Nhiệt độ

Câu 11: Cho ví dụ chứng tỏ các loài cây khác nhau có nhu cầu ánh sáng khác nhau

Trả lời:

Ví dụ chứng tỏ các loài cây khác nhau có nhu cầu ánh sáng khác nhau:

• Những cây ưa sáng: phi lao, lúa, ngô,... có như cầu chiếu sáng cao, cường độ ánh sáng mạnh, thường mọc nơi quang đãng hoặc có thân cao, tán lá phân bố ở tầng trên của tán rừng.
• Những cây ưa bóng: lá lốt, dương xỉ,... có nhu cầu chiếu sáng thấp, thường mọc dưới tán cây khác hoặc nơi có bóng râm.

Câu 12: Nêu ảnh hưởng của nước đến quá trình quang hợp của thực vật.

Trả lời:

Ảnh hưởng của nước đến quá trình quang hợp của thực vật:

• Vừa là nguyên liệu của quá trình quang hợp, vừa là yếu tố tham gia vào việc đóng, mở khí khổng để trao đổi khí.
• Khi lá cây no nước, quang hợp đạt hiệu quả cao.
• Khi thiếu nước từ 40-60%, quang hợp giảm mạnh và có thể dẫn đến ngừng quang hợp.
• Có vai trò đồi với sự dẫn truyền các sản phẩm được tổng hợp trong quá trình quang hợp từ lá đến các bộ phận khác.

Câu 13: Quan sát đồ thị Hình 23.6, hãy:

• Nhận xét về ảnh hưởng của hàm lượng khí carbon dioxide đến cường độ quang hợp ở cây bí đỏ và cây đậu.
• Cho biết nồng độ khí carbon dioxide trong không khí đạt bao nhiêu thì cây có thể quang hợp.
• Dựa đoán nếu hàm lượng khí carbon dioxide trong không khí quá cao thì quang hợp của cây sẽ như thế nào.

Trả lời:

Nhận xét về ảnh hưởng của hàm lượng khí carbon dioxide đến cường độ quang hợp ở cây bí đỏ và cây đậu :

• Quan sát biểu đồ ta thấy, ở cùng nồng độ khí carbon dioxide nhưng cây bí đỏ có cường độ quang hợp cao hơn cây đậu do chúng có nhu cầu khác nhau về ánh sáng.
• Nồng độ khí carbon dioxide trong không khí vào khoảng 0,008 đến 0,01% thì cây có thể quang hợp.
• Nếu hàm lượng khí carbon dioxide trong không khí quá cao thì cây có thể sẽ chết vì ngộ độc.

Câu 14: Quan sát đồ thị Hình 23.7, hãy xác định:

• Nhiệt độ tối ưu cho quang hợp ở cây khoai lang, cây cà chua, cây dưa chuột.
• Nhiệt độ môi trường mà quang hợp diễn ra bình thường ở phần lớn thực vật.

Trả lời:

Dựa vào hình, ta thấy  :

Nhiệt độ tối ưu cho quang hợp ở:

• cây khoai lang: 30^oC đến dưới 40^oC.
• cây cà chua: 25^oC đến dưới 35^oC.
• cây dưa chuột: 20^oC đến 25^oC.

Nhiệt độ môi trường mà quang hợp diễn ra bình thường ở phần lớn thực vật là từ 25^oC đến 35^oC.

Câu 15: Khi nhiệt độ môi trường quá cao (trên 40^oC) hoặc quá thấp (dưới 0^oC) thì quang hợp ở thực vật sẽ diễn ra như thế nào? Vì sao?

Trả lời:

Khi nhiệt độ môi trường quá cao (trên 40^oC) hoặc quá thấp (dưới 0^oC) thì quang hợp ở thực vật sẽ bị giảm hoặc ngừng trệ vì các lục lạp hoạt động kém hoặc bị phá huỷ