VĂN BẢN: TRÍ THÔNG MINH NHÂN TẠO

TRƯỚC KHI ĐỌC

CH1. Chia sẻ những điều bạn đã biết và muốn biết về trí thông minh nhân tạo.

Trả lời:

Những điều đã biết: Trí tuệ nhân tạo hay trí thông minh nhân tạo (Artificial Intelligence – viết tắt là AI) là một ngành thuộc lĩnh vực khoa học máy tính (Computer science). Là trí tuệ do con người lập trình tạo nên với mục tiêu giúp máy tính có thể tự động hóa các hành vi thông minh như con người. Cụ thể, trí tuệ nhân tạo giúp máy tính có được những trí tuệ của con người như: biết suy nghĩ và lập luận để giải quyết vấn đề, biết giao tiếp do hiểu ngôn ngữ, tiếng nói, biết học và tự thích nghi, …Công nghệ AI tạo ra máy móc và hệ thống thông minh thông qua việc sử dụng mô hình máy tính, kỹ thuật và công nghệ liên quan, giúp thực hiện các công việc yêu cầu trí thông minh của con người. Nhìn chung, đây là một ngành học rất rộng, bao gồm các yếu tố tâm lý học, khoa học máy tính và kỹ thuật. Một số ví dụ phổ biến về AI có thể kể đến ô tô tự lái, phần mềm dịch thuật tự động, trợ lý ảo trên điện thoại hay đối thủ ảo khi chơi trò chơi trên điện thoại.

Những điều chưa biết: Hẳn các bạn đã từng nghe nói đến Sophia, robot trí tuệ nhân tạo đầu tiên được cấp quyền công dân trên thế giới, được thiết kế và phát triển bởi 1 công ty công nghệ của Mỹ và được kích hoạt lần đầu tiên năm 2015. Sophia được thiết kế để suy nghĩ và cử động sao cho giống với con người nhất đồng thời được trang bị trí tuệ thông minh nhân tạo. Mục đích chế tạo Sophia - theo nhà sản xuất - là nhằm phát minh ra một robot có ý thức, có sự sáng tạo và có khả năng hoạt động như bất kỳ con người nào để giúp đỡ chính con người trong các vấn đề cuộc sống thường ngày như: phục vụ chăm sóc sức khỏe, hỗ trợ điều trị y tế, giáo dục cùng nhiều các dịch vụ khác

ĐỌC VĂN BẢN

CH1. Đọc nhan đề và đoạn mở đầu, xác định chủ đề của văn bản.

Trả lời:

Chủ đề: Công nghệ AI đã tiến dần vào cuộc sống con người

CH2. Chú ý các mốc thời gian và số liệu trong đoạn văn.

Trả lời:

Từ năm 2008 - 2040 thì AI sẽ chính thức đương đầu với các nhà thiết kế ra nó.

CH3.  Tóm tắt nội dung chính trong đoạn văn.

Trả lời:

AI là trí thông minh được dùng để bổ sung thay vì vượt lên trí tuệ loài người. Trong tương lai, AI sẽ có khả năng học hỏi khi chúng vận hành và phản ứng lại với các sự kiện bất ngờ. Ví dụ như: chẩn đoán bệnh và phẫu thuật, lập ra kế hoạch quân sự và ra lệnh chiến đấu, chăm sóc khách hàng được tự động hóa, những chú rô-bốt với óc sáng tạo và tính tự động nhân tạo có thể dự đoán và đối phó với tội phạm.

CH4. Những quan niệm khác nhau về khả năng của trí thông minh nhân tạo.

Trả lời:

Ray Kurzweil - nhà tương lai học và nhà phát minh người Mỹ đã công khai đánh cược với Mitchell Kapor - người sáng lập công ty phần mềm Lotus, rằng máy tính sẽ vượt qua bài kiểm tra Tu-rinh vào năm 2029. Nhưng các chuyên gia khác nói không, Bill Calvin- nhà thần kinh học lí thuyết người Mỹ, cho rằng não người phức tạp đến mức máy tính sẽ không bao giờ mô phỏng được, hoặc nếu có chúng sẽ thừa hưởng cả những điểm yếu và không toàn vẹn về mặt cảm xúc bên cạnh trí thông minh của con người. 

CH5. Cách đặt câu hỏi về suy luận của tác giả về những điều có thể xảy ra trong tương lai.

Trả lời:

Cách đặt câu hỏi vẫn chưa tìm được một câu trả lời chính xác bởi đây là câu hỏi thực chất mang tính thời tương lai nên chưa có thể trả lời chính xác ngay tại thời điểm nói.

CH6. Các từ ngữ liên kết thể hiện mối quan hệ giữa các ý chính, ý phụ trong đoạn văn.

Trả lời:

Các từ ngữ liên kết: thứ nhất và thứ hai, quan hệ từ "nếu - thì".

SAU KHI ĐỌC

CH1. Hãy sử dụng phương tiện phi ngôn ngữ để tóm tắt các mốc thời gian và các thành tựu chính trong quá trình phát triển của trí thông minh nhân tạo. Phát biểu suy nghĩ của bạn về các thông tin vừa được tóm tắt.

Trả lời:

Những thông tin chỉ mang tính chủ quan.

CH2. Đánh giá hiệu quả thông tin của sơ đồ được tác giả sử dụng.

Trả lời:

Giúp cho người đọc hiểu được tiến trình của công nghệ AI.

CH3. Xác định chủ đề, các ý chính, ý phụ và cách trình bày dữ liệu trong văn bản.

Trả lời:

- Chủ đề: Sự phát triển của trí thông minh nhân tạo

- Các ý chính:

AI sắp trở thành hiện thực

Điều gì sẽ xảy ra khi AI phát triển nhanh chóng.

- Các ý phụ:

• AI mạnh và AI yếu
• Sự phát triển của công nghệ AI trong tương lai
• Những vấn đề trong tương lai mà con người phải đối mặt khi công nghệ AI phát triển nhanh chóng
• Các vấn đề được đặt ra khi AI phát triển

- Cách trình bày dữ liệu: có lập luận rõ ràng, các số liệu cụ thể, kẻ trục thời gian về sự phát triển công nghệ AI nhanh chóng..

CH4. Theo bạn, việc trình bày những thông tin trái chiều về sự phát triển của trí thông minh nhân tạo và việc nêu lên những câu hỏi ở phần cuối văn bản cho thấy quan điểm, thái độ gì của tác giả?

Trả lời:

Tác giả đã cho rằng có rất nhiều người nghi ngờ sự phát triển của công nghệ AI diễn ra rất nhanh chóng.

Các câu hỏi cuối bài để gợi mở cho bạn đọc một cái nhìn khách quan về vấn đề AI ngày càng phát triển có tác động rất mạnh đến đời sống con người. Bài viết cho thấy tác giả đang cảnh báo thế giới tương lai không nên quá lạm dụng vào công nghệ AI.

CH5. Tác giả đưa ra những dự đoán gì về tương lai của trí tuệ nhân tạo? Bạn có đồng tình với những dự đoán đó không? Vì sao?

Trả lời:

Tác giả dự đoán rằng loài người sẽ bước vào một kỉ nguyên tiến hóa mới, thời điểm chúng ta bắt đầu hợp nhất với máy móc và đạt được sự bất tử ở một mức nào đó. Thứ hai ngay cả nếu máy móc không đạt được độ tinh tế như trên thì nhiều khả năng chúng sẽ trở nên rất thông minh. Vậy nên trong tương lai máy móc sẽ đảm nhận nhiều chức năng giống như con người ở hiện tại.

Em không đồng tình với dự đoán trên của tác giả bởi máy móc là do con người thiết lập ra nên những chỉ số của chúng đều được kiểm soát dưới tầm nhìn của con người. Nên việc chúng sẽ xâm chiếm thế giới loài người cũng sẽ không có khả năng đó, nếu như có một sự cố nào xảy ra thì con người sẽ có thể nhanh chóng xử lý tình huống.

CH6. Tìm hiểu thêm các tác phẩm nghệ thuật về trí thông minh nhân tạo. Bạn suy nghĩ gì khi liên hệ các thông tin trong văn bản với những tác phẩm nghệ thuật mình đã biết?

Trả lời:

Lần đầu tiên trung tâm triển lãm Danysz Gallery ở thủ đô Paris của Pháp, tổ chức một buổi trưng bày các tác phẩm nghệ thuật do Trí tuệ nhân tạo (AI) thực hiện, (từ ngày 4/12/2022 đến ngày (14/01/2023). Với tên gọi, 7.1, nhóm nghệ sỹ Obivous, giới thiệu với công chúng 7 kỳ quan của thế giới cổ đại, được phục dựng và tái hiện lại với một góc nhìn mới lạ, do Trí tuệ nhân tạo thực hiện. Vì muốn giữ được yếu tố nghệ thuật, nên các bức tranh mà AI tạo ra đã được một hoạ sỹ sao chép nguyên bản bằng màu vẽ. Thay vì ký tên tác giả : Obvious, các bức tranh được ký bằng một dãy số, thuật toán tạo ra tác phẩm đầu tiên của nhóm. Để nhắc nhớ mọi người rằng đó là sáng tạo của AI. 

Tác phẩm nghệ thuật ấy đã cho em thấy  có những nhiếp ảnh gia dành cả đời để đi tìm kiếm chủ đề chụp ảnh. Có rất nhiều thứ có thể làm để tạo ra một bức ảnh đẹp, ví dụ như chọn góc hoặc các cài đặt máy ảnh riêng biệt. Đối với nghệ thuật sử dụng Trí tuệ nhân tạo cũng tương tự như vậy. Đây là một phong trào nghệ thuật, dành cho những người thông thạo lập trình và các yếu tố kỹ thuật khác, có thể tạo ra những thứ mới lạ và thú vị, qua việc sử dụng các thuật toán. Trí tuệ nhân tạo là nói đến một công cụ phục vụ con người. Một là chúng ta sẽ phải chấp nhận làm việc với công cụ này để có thể tạo ra nhiều tác phẩm hơn và sáng tạo theo một cách khác. Hai là chúng ta sẽ ruồng bỏ công nghệ, và có thể nói : “Được thôi, tôi không muốn loại công nghệ này tồn tại” ! Vấn đề là dù trong trường hợp nào thì công nghệ cũng sẽ không dừng phát triển. Câu hỏi đặt ra là chúng ta sẽ sử dụng như thế nào.

KẾT NỐI ĐỌC - VIẾT

Viết đoạn văn (khoảng 150 chữ) tóm tắt những thông tin thú vị mà bạn thu thập được về trí tuệ thông minh nhân tạo.

Tham khảo:

Transformer là mô hình trí tuệ nhân tạo AI học sâu được giới thiệu vào năm 2017 được sử dụng chủ yếu trong lĩnh vực xử lý ngôn ngữ tự nhiên. Ngôn ngữ chính là vấn đề rất khó giải quyết đối với máy móc. Chính vì vậy Transformer ra đời để giải quyết được bài toán hóc búa này trong hàng thập kỉ. Trước khi để giao tiếp được với máy móc con người thường phải sử dụng đến các phím bấm. Giờ đây bạn có thể điều khiển máy móc chỉ cần ra lệnh bằng giọng nói. Sự hiểu biết về ngôn ngữ luôn là vấn đề mà các nhà khoa học phải đau đầu. Mô hình transformer sẽ giúp chúng ta giải quyết được vấn đề đó. Trên thực tế những tệp dữ liệu lớn dường như rất khó để tìm hiểu mà phải tiếp cận theo hướng khác đó chính là đào tạo. Với công nghệ này máy móc có thể dịch máy, dịch tài liệu, tóm tắt tài liệu, trả lời câu hỏi hiểu được nội dung video đang nói gì và thậm chí có thể hiểu được hình ảnh. Đây cũng chính là những điều được coi là thần kỳ của trí tuệ nhân tạo mà trước đó không ai nghĩ mãy móc có thể làm được như vậy. Transformer ra đời dẫn đến sự ra đời của GPT 3 với những con số vô cùng ấn tượng. Có thể xử lý 175 tỷ thông số, được tào tạo lượng dữ liệu lên tới 45TB với chi phí để làm ra nó lên tới 12 triệu USD. Tuy nhiên đây vẫn chưa là gì với con số 1,6 nghìn tỷ thông số của google. Có thể nói transformer sẽ là một sự cạnh tranh khốc liệt của những ông lớn công nghệ trong tương lai.