Đáp án Sinh học 12 kết nối Bài 26: Quần xã sinh vật

BÀI 26. QUẦN XÃ SINH VẬT

Mở đầu: Trên cây ở hình bên có nhiều loài cùng sinh sống, tất cả các sinh vật đó có được gọi là quần xã sinh vật không?

Hướng dẫn chi tiết:

Vì không phải tất cả sinh vật đó đều tương tác và có ảnh hưởng lẫn nhau nên tất cả các sinh vật đó không được gọi là quần xã sinh vật.

I. KHÁI NIỆM QUẦN XÃ SINH VẬT

Câu 1: Người ta thu thập các loài động vật từ nhiều nơi khác nhau rồi đem nuôi nhốt chung ở một địa điểm nhất định như vườn thú Hà Nội. Tập hợp các loài động vật đó có được gọi là quần xã không? Giải thích.

Hướng dẫn chi tiết:

Vì các loài động vật không có mối liên hệ về dinh dưỡng và nơi ở nên tập hợp các loài động vật đó không được gọi là quần xã.

Câu 2: Hãy lấy một ví dụ về quần xã sinh vật và giải thích tại sao em gọi đó là quần xã.

Hướng dẫn chi tiết:

Ví dụ về quần xã sinh vật: tập hợp các quần thể sinh vật sống trong rừng mưa nhiệt đới. Vì rừng mưa nhiệt đới bao gồm các quần thể của nhiều loài khác nhau, cùng sống ở rừng mưa nhiệt đới trong một thời gian nhất định, có mối liên hệ về dinh dưỡng và nơi ở với nhau.

II. CÁC ĐẶC TRƯNG CƠ BẢN CỦA QUẦN XÃ

Câu 1: Nêu các đặc trưng cơ bản của quần xã.

Hướng dẫn chi tiết:

Các đặc trưng cơ bản của quần xã: độ đa dạng, thành phần loài, cấu trúc không gian và cấu trúc dinh dưỡng.

Câu 2: Quan sát Hình 26.3 và cho biết quần xã nào đa dạng hơn. Giải thích.

Hướng dẫn chi tiết:

Quần xã B có độ đa dạng cao hơn quần xã A vì quần xã B có số lượng loài lớn hơn và độ phong phú của các loài đồng đều hơn so với quần xã A. 

III. MỐI QUAN HỆ TRONG QUẦN XÃ VÀ SỰ PHÂN LI Ổ SINH THÁI

Câu 1: Quan sát Hình 26.5c, xác định loài nào có lợi, loài nào không có lợi cũng không bị hại.

Hướng dẫn chi tiết:

Loài có lợi là dương xỉ tổ chim và loài không có lợi cũng không bị hại là cây gỗ.

Câu 2: Phân biệt mối quan hệ cộng sinh với quan hệ hợp tác.

Hướng dẫn chi tiết:

Sự khác biệt giữa mối quan hệ cộng sinh với quan hệ hợp tác:

• Quan hệ cộng sinh và quan hệ hợp tác đều là mối quan hệ mà các loài tham gia đều có lợi; nhưng quan hệ cộng sinh mang tính bắt buộc, không thể tách rời .

• Quan hệ hợp tác không mang tính bắt buộc, không ảnh hưởng tới sự tồn tại của mỗi loài.

IV. MỘT SỐ YẾU TỐ TÁC ĐỘNG VÀ BIỆN PHÁP BẢO VỆ QUẦN XÃ

Câu 1: Vì sao loài ngoại lai thường tác động tiêu cực đến các loài bản địa?

Hướng dẫn chi tiết:

Loài ngoại lai thường tác động tiêu cực đến các loài bản địa vì khi di nhập vào môi trường mới, loài ngoại lai thường thích ứng nhanh và có thể tăng nhanh số lượng cá thể, gia tăng mức ảnh hưởng đến các nhân tố sinh thái vô sinh và các loài bản địa. Chúng trở thành loài mới của quần xã, cạnh tranh với các loài bản địa về thức ăn, nơi ở,... thậm chí có thể phát triển thành loài ưu thế, làm thay đổi cấu trúc của quần xã hình thành trạng thái cân bằng mới.

Câu 2: Lấy ví dụ về sự tuyệt chủng của một loài sinh vật do hoạt động khai thác quá mức của con người.

Hướng dẫn chi tiết:

Ví dụ về sự tuyệt chủng của một loài sinh vật do hoạt động khai thác quá mức của con người: Tê giác đen Tây Phi là loài phụ của tê giác đen từng tung hoành khắp vùng Châu phi hạ Sahara nhưng số lượng giảm mạnh do nạn săn bắn trộm. Năm 1980 còn hàng trăm cá thể, giảm xuống 10 vào năm 2000 và chỉ còn 5 con 1 năm sau đó. Các khảo sát năm 2006 thất bại trong phát hiện thêm bất kỳ cá thể nào và tê giác đen Tây Phi được tuyên bố tuyệt chủng năm 2011.

LUYỆN TẬP VÀ VẬN DỤNG

Câu 1: Trong một ô nghiên cứu diện tích 6,6 ha ở rừng nhiệt đới Malaysia, có 711 loài thực vật. Một ô nghiên cứu có diện tích tương đương ở khu rừng rụng lá của Michigan chỉ có 15 loài. Hãy phân tích nguyên nhân dẫn tới sự khác biệt này.

Hướng dẫn chi tiết: