Ngày soạn:…/…/…

Ngày dạy:…/…/…

CHUYÊN ĐỀ 2: ĐÔ THỊ HÓA

(15 tiết)

1. MỤC TIÊU
2. Về kiến thức

Sau bài học này, HS sẽ:

• Trình bày được khái niệm về đô thị hoá theo nghĩa hẹp và nghĩa rộng. Nêu được ý nghĩa của tỉ lệ dân thành thị.
• Phân tích được đặc điểm đô thị hoá ở các nước phát triển. Phân biệt được quy mô của các đô thị. Nhận xét và giải thích được xu hướng đô thị hoá ở các nước phát triển.
• Phân tích được đặc điểm đô thị hoá ở các nước đang phát triển. Nhận xét và giải thích được xu hướng đô thị hoá ở các nước đang phát triển. Phân tích được tác động tích cực và tiêu cực của quá trình đô thị hoá đến dân số, kinh tế xã hội và môi trường ở các nước đang phát triển. Liên hệ được với thực tế Việt Nam.
• So sánh được đặc điểm đô thị hoá giữa hai nhóm nước: phát triển, đang phát triển.
• Vẽ được biểu đồ cơ cấu dân số phân theo thành thị và nông thôn của thế giới hoặc một số nước. Xác định được trên lược đồ, bản đồ thế giới một số siêu đô thị.

2. Năng lực

• Năng lực chung:
• Tự chủ và tự học: thông qua việc chủ động, tích cực thực hiện những công việc của bản thân trong học tập.
• Giao tiếp và hợp tác: thông qua việc tích cực trao đổi, hợp tác để cùng thực hiện nhiệm vụ học tập.
• Năng lực địa lí:
• Nhận thức khoa học địa lí: thông qua việc trình bày khái niệm về đô thị hóa theo nghĩa hẹp và nghĩa rộng; nêu ý nghĩa của tỉ lệ dân thành thị; phân tích đặc điểm đô thị hóa ở các nước phát triển; phân biệt được quy mô đô thị; nhận xét và giải thích xu hướng đô thị hóa ở các nước phát triển; phân tích tác động tích cực và tiêu cực của quá trình đô thị hóa dẫn đến dân số, kinh tế, xã hội và môi trường ở các nước đang phát triển; so sánh đặc điểm đô thị hóa giữa hai nhóm nước.
• Tìm hiểu địa lí: thông qua việc xác định trên lược đồ, bản đồ thế giới một số siêu đô thị; vẽ biểu đồ cơ cấu dân số phân theo thành thị và nông thôn của thế giới và một số nước.
• Vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học: thông qua việc liên hệ thực tế Việt Nam về đô thị hóa.

3. Phẩm chất

• Chăm chỉ học tập và có trách nhiệm với sản phẩm học tập của các nhân và tập thể.

1. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
2. Đối với giáo viên

• Sách Chuyên đề học tập Địa lí 10, Sách giáo viên Chuyên đề học tập Địa lí 10, Giáo án.
• Bảng số liệu dân thành thị và tỉ lệ dân thành thị của thế giới giai đoạn 1970 – 2020.
• Bảng số liệu tỉ lệ dân thành thị của các nhóm nước giai đoạn 1970 – 2020.
• Bản đồ tỉ lệ dân thành thị và một số siêu đô thị trên thế giới năm 2020.
• Biểu đồ tỉ lệ dân số thành thị của một số khu vực năm 2020.
• Biểu đồ số dân thành thị và tốc độ gia tăng dân số thành thị của các nước phát triển năm 2010, 2020 và dự báo giai đoạn 2030 – 2050.
• Biểu đồ số dân thành thị và tốc độ gia tăng dân số thành thị của các nước đang phát triển giai đoạn 1970 – 2020.
• Biểu đồ số dân thành thị và tốc độ gia tăng dân số thành thị của các nước đang phát triển năm 2010, 2020 và dự báo giai đoạn 2030 – 2050.

2. Đối với học sinh

• Sách chuyên đề học tập Địa lí 10.

III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC

1. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
2. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, giúp HS xác định được nội dung bài học và có hiểu biết khái quát về đô thị hóa, hứng thú tìm hiểu chuyên đề.
3. Nội dung:

- GV sưu tầm tranh ảnh về một số đô thị ở nước đang phát triển và ở nước phát triển và tổ chức cho HS chơi trò chơi đoán tên thành phố.

- Từ đó, GV rút ra vấn đề: Đô thị hoá là xu thế tất yếu của quá trình phát triển. Vậy đô thị hoá được hiểu như thế nào? Tỉ lệ dân thành thị có ý nghĩa gì? Đô thị hoá ở các nước phát triển và đang phát triển có đặc điểm gì? Đô thị hoá ở hai nhóm nước này sẽ diễn ra theo xu hướng nào?

1. Sản phẩm: Tên thành phố của các nước phát triển và đang phát triển ứng với từng hình.
2. Tổ chức thực hiện:

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV tổ chức cho HS chơi trờ chơi “Đoán tên thành phố”.

- GV trình chiếu lần lượt hình ảnh đô thị ở nước đang phát triển và ở nước phát triển, yêu cầu HS đoán tên của các thành phố ứng với từng hình.

+ Hình 1:

+ Hình 2:

+ Hình 3:

+ Hình 4:

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS quan sát hình ảnh, vận dụng kiến thức đã học và hiểu biết thực tế của bản thân để thực hiện nhiệm vụ.

- GV hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện HS lần lượt đưa ra các câu trả lời ứng với mỗi hình ảnh:

+ Hình 1: Thành phố To-ky-o (Nhật Bản).

+ Hình 2: Thành phố Xin-ga-po (Singgapore).

+ Hình 3: Thành phố Niu York (Hoa Kì).

+ Hình 4: Thành phố Hồ Chí Minh (Việt Nam).

- GV yêu cầu các HS khác lắng nghe, nhận xét, nêu ý kiến bổ sung (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá và kết luận phần trả lời của HS.

- GV dẫn dắt HS vào bài học: Đô thị hoá là xu thế tất yếu của quá trình phát triển. Vậy đô thị hoá được hiểu như thế nào? Tỉ lệ dân thành thị có ý nghĩa gì? Đô thị hoá ở các nước phát triển và đang phát triển có đặc điểm gì? Đô thị hoá ở hai nhóm nước này sẽ diễn ra theo xu hướng nào? Chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu trong chuyên đề này – Chuyên đề 2: Đô thị hóa.

1. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1. Tìm hiểu về khái niệm đô thị hóa và ý nghĩa của tỉ lệ dân thành thị

Hoạt động 1.1. Tìm hiểu khái niệm đô thị hóa

1. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS trình bày được khái niệm về đô thị hóa theo nghĩa hẹp và nghĩa rộng.
2. Nội dung: GV tổ chức cho HS làm việc cá nhân, đọc thông tin trong SGK để trả lời các câu hỏi sau:

- Phân biệt đô thị hóa theo nghĩa hẹp và nghĩa rộng. Lấy ví dụ.

- Nhận xét về những biểu hiện của đô thị hóa trên thế giới.

1. Sản phẩm: Nội dung trả lời của HS về khái niệm đô thị hóa theo nghĩa hẹp, nghĩa rộng và chuẩn kiến thức của GV.
2. Tổ chức hoạt động:

Hoạt động 1.2. Tìm hiểu ý nghĩa của tỉ lệ dân thành thị

1. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS trình bày được ý nghĩa của tỉ lệ dân thành thị.
2. Nội dung: GV tổ chức cho HS làm việc cặp đôi, đọc thông tin trong SGK kết hợp Hình 2.1, Bảng 2.2 – 2.4 để trả lời các câu hỏi sau:

- Tỉ lệ dân thành thị có ý nghĩa gì?

- Nhận xét tỉ lệ dân thành thị của hai nhóm nước và của một số nước trên thế giới.

- Nhận xét mối quan hệ giữa tỉ lệ dân thành thị với một số tiêu chí chất lượng cuộc sống.

1. Sản phẩm: Nội dung trả lời của HS về ý nghĩa của tỉ lệ dân thành thị và chuẩn kiến thức của GV.
2. Tổ chức hoạt động: