Giáo án điện tử địa lí 10 cánh diều bài 15: Quy luật địa đới và phi địa đới

CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN VỚI BÀI HỌC HÔM NAY!

KHỞI ĐỘNG

Các bài học trước đã cho thấy nhiệt độ không khí, đất, sinh vật thay đổi từ xích đạo về cực từ phía đông sang phía tây các châu lục. Sự thay đổi đó diễn ra có tính quy luật hay không? Đó là các quy luật nào?

BÀI 15: QUY LUẬT ĐỊA ĐỚI VÀ PHI ĐỊA ĐỚI
NỘI DUNG BÀI HỌC
1. Quy luật địa đới
2. Quy luật phi địa đới
Quy luật địa đới

Đọc thông tin SGK và cho biết: Quy luật địa đới là gì?

Quy luật địa đới là quy luật về sự thay đổi của các thành phần tự nhiên và cảnh quan địa lí theo vĩ độ (từ xích đạo về hai cực).

Do Trái Đất hình cầu nên góc chiếu của tia sáng mặt trời tới bề mặt đất giảm độ lớn từ xích đạo về cực đã kéo theo sự thay đổi của các yếu tố tự nhiên khác.

Em hãy quan sát các hình ảnh sau:

Làm việc theo nhóm, đọc thông tin trong SGK, kết hợp các hình ảnh vừa quan sát để trả lời các câu hỏi:

• Trình bày biểu hiện của quy luật địa đới qua sự phân bố các vòng đai nhiệt, đai khí áp và gió, mưa, các đới khí hậu, các nhóm đất và các kiểu thảm thực vật chính trên Trái Đất.
• Nêu ý nghĩa thực tiễn của quy luật địa đớ

Làm việc theo nhóm, đọc thông tin trong SGK, kết hợp các hình ảnh vừa quan sát để trả lời các câu hỏi:

• Trình bày biểu hiện của quy luật địa đới qua sự phân bố các vòng đai nhiệt, đai khí áp và gió, mưa, các đới khí hậu, các nhóm đất và các kiểu thảm thực vật chính trên Trái Đất.
• Nêu ý nghĩa thực tiễn của quy luật địa đớ

Biểu hiện của quy luật:

Sự phân bố các vòng đai nhiệt trên Trái Đất.

Sự phân bố các vòng đai nhiệt trên Trái Đất.

Các đới khí hậu: Khí hậu được hình thành do tác động của bức xạ mặt trời, hoàn lưu khí quyển và bề mặt đệm. Bức xạ mặt trời và hoàn lưu khí quyển là các yếu tố địa đới trên phạm vi rộng lớn nên tạo ra các đới khí hậu.

Các nhóm đất và các kiểu thực vật chính:

• Sự phân bố của các thảm thực vật trên thế giới phụ thuộc nhiều vào khí hậu.
• Đất chịu tác động mạnh mẽ của khí hậu và sinh vật.

               Ý nghĩa thực tiễn:

Hiểu biết sự phân bố các sự vật, hiện tượng tự nhiên trên Trái Đất có tính quy luật từ xích đạo về hai cực giúp con người định hướng và có các hoạt động thực tiễn phù hợp với môi trường sống.

Quy luật phi địa đới

Đọc thông tin SGK và cho biết: Quy luật phi địa đới là gì?

Quy luật phi địa đới là quy luật về sự phân bố của các thành phần tự nhiên và cảnh quan địa lí theo kinh độ và theo độ cao.

Thảo luận nhóm

Đọc thông tin SGK, kết hợp quan sát các hình đã xem ở mục 1 và hình 13.2 để trả lời các câu hỏi:

• Trình bày biểu hiện của quy luật phi địa đới.
• Nêu ý nghĩa thực tiễn của quy luật phi địa đới.

Theo kinh độ (quy luật địa ô):

• Quy luật địa ô là sự thay đổi của các thành phần tự nhiên và cảnh quan địa lí theo kinh độ.
• Sự phân bố lục địa và đại dương làm cho khí hậu và kéo theo một số thành phần tự nhiên (nhất là thảm thực vật) thay đổi từ đông sang tây. Gần biển có tính chất đại dương rõ rệt, càng vào sâu lục địa thì tính chất lục địa càng tăng.
• Quy luật đai cao là sự thay đổi của các thành phần tự nhiên và cảnh quan địa lí theo độ cao địa hình.
• Sự thay đổi nhiệt ẩm theo độ cao ở miền núi kéo theo sự phân bố các vành đai thực vật và nhóm đất theo độ cao.

Ý nghĩa thực tiễn:

Hiểu biết về sự phân hoá của tự nhiên theo kinh độ và đai cao cho phép xác định được các định hướng chung và biện pháp cụ thể để ứng xử với tự nhiên một cách hợp lí trong các hoạt động sản xuất, kinh doanh và đời sống hằng ngày.