BÀI 21 - MẠCH ĐIỆN

KHỞI ĐỘNG

Câu hỏi: Người ta làm thế nào để mô tả cách mắc các thiết bị điện?

Trả lời:

Để mô tả cách mắc các thiết bị điện, người ta dùng sơ đồ mạch điện. Dựa vào sơ đồ mạch điện có thể biết được thông tin về các thiết bị điện, cách ghép nối và từ đó có thể lắp hoặc sửa chữa.

I. SƠ ĐỒ MẠCH ĐIỆN

1. Kí hiệu các thiết bị điện trong sơ đồ mạnh điện

Luyện tập 1: Dùng các kí hiệu cho ở bảng 21.1, vẽ sơ đồ mạch điện hình 21.2 gồm: hai pin, một công tắc, một đèn led và một ampe kế.

Trả lời:  

2. Mắc mạch điện theo sơ đồ

Câu hỏi 2: Chỉ ra chiều dòng điện chạy trong mạch điện đã mắc.

Trả lời:

Luyện tập 2: Dùng các kí hiệu cho ở bảng 21.1, vẽ sơ đồ mạch điện gồm: Một nguồn điện, một công tắc, một bóng đèn và các dây dẫn điện.

Trả lời:

II. CÔNG DỤNG CẢ MỘT SỐ THIẾT BỊ ĐIỆN

1. Các thiết bị an toàn

Câu hỏi 3: Biết mạch điện dùng rơle ở hình 21.6 hoạt động theo cách sau: Khi đóng hoặc mở công tác của rơle thì sẽ có dòng điện chạy qua cuộn dây của rơle, cuộn dây này sẽ đóng hay mở công tác của mạch điện dùng đèn ở vị trí 1 hoặc 2. Hãy mô tả hoạt động của mạch điện khi role đóng công tác mạch ở vị trí 1 và vị trí 2.

Trả lời:

Khi role đóng công tác mạch ở vị trí 1 và vị trí 2 sẽ có dòng điện chạy qua làm cho bóng đèn sáng.

Câu hỏi 4: Các thiết bị an toàn như cầu chì, rơle và cầu dao tự động có mặt ở đâu trong lớp học hay nhà của em. Mô tả tác dụng của các thiết bị đó. 

Trả lời:

Các thiết bị an toàn như cầu chì, rơle và cầu dao tự động có mặt ở lớp học và nhà. Cầu chì được sử dụng nhằm phòng tránh các hiện tượng quá tải trên đường dây gây cháy, nổ. Rơle bảo vệ mạch điện khỏi sự cố quá tải, hạn chế hỏng hóc thiết bị. Cầu dao tự động nhằm hạn chế việc xãy ra các sự cố không an toàn cho người hoặc nhà, công trình sử dụng lưới điện do nhu cầu sinh hoạt, sãn xuất hoặc phục vụ mục đích khác.

2. Chuông điện

Câu hỏi: Mạch điện của chuông điện được mô tả như sơ đồ hình 21.10. Khi có dòng điện trong mạch, cuộn dây sẽ hút lá thép đàn hồi làm búa gõ vào chuông. Chuông sẽ kêu cho đến khi ngắt điện. Giải thích vì sao.

Trả lời:

Âm thanh liên tục phát ra từ chuông vì dòng điện qua cuộn dây liên tục tạo ra lực hút lá thép đàn hồi để búa gõ vào chuông.

Luyện tập 2: Nêu các thiết bị điện mà em thấy được ở xe đạp điện.

Trả lời:

• Bình ắc quy 
• Tay ga
• Ổ khóa 
• Đèn
• Còi
• Xi nhan.

Luyện tập 3: Vẽ một sơ đồ mạch điện đơn giản mô tả nguồn điện của xe đạp điện cung cấp dòng điện cho còi (có vai trò như chuông điện).

Trả lời:

Vận dụng: Vẽ sơ đồ mạch điện để mô tả cách mắc các bộ phận chính của đèn pin: hai pin (hai nguồn điện ghép nối tiếp), bóng đèn, công tác và các dây dẫn điện.

Trả lời: