Giáo án điện tử KHTN 8 cánh diều Bài 39: Quần thể sinh vật

CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN VỚI BÀI GIẢNG HÔM NAY

KHỞI ĐỘNG

Các cá thể sinh vật khi sống thành đàn có ưu thế gì so với khi sống đơn lẻ?

Hỗ trợ lẫn nhau để kiếm được nhiều thức ăn hơn, bảo vệ con non và con già yếu khỏi kẻ thù tấn công.

BÀI 39:
 QUẦN THỂ SINH VẬT

NỘI DUNG BÀI HỌC

Khái niệm quần thể

Một số biện pháp bảo vệ quần thể sinh vật

Các đặc trưng cơ bản của quần thể

KHÁI NIỆM QUẦN THỂ

Rừng tre

Đàn gà

Đàn bò

Ruộng ngô

Khái niệm

Rừng tre, đàn gà, đàn bò, ruộng ngô được gọi là một quần thể.

Hãy cho biết dựa vào đặc điểm nào để xác định một nhóm cá thể là quần thể sinh vật?

Một nhóm cá thể được coi là quần thể sinh vật khi chúng là các cá thể cùng loài, cùng sống trong khoảng không gian và thời gian nhất định, có khả năng sinh sản tạo những thế hệ mới.

Luyện tập 1 trang 182 SGK: Trong những ví dụ sau đây, tập hợp sinh vật nào là quần thể sinh vật?

1. a) Các cá thể cá chép, cá mè, cá rô phi sống chung trong một ao nuôi.
2. b) Các cá thể rắn hổ mang sống ở hòn đảo cách xa nhau.
3. c) Các cá thể cây thông nhựa phân bố tại vùng núi đông bắc Việt Nam.
4. d) Các cá thể chuột đồng trên cùng một cánh đồng lúa. Các cá thể chuột đực và chuột cái có khả năng giao phối với nhau để sinh ra chuột con.

Ví dụ c

Ví dụ d

KẾT LUẬN

• Quần thể là tập hợp các cá thể cùng loài, cùng sinh sống trong một khoảng không gian xác định, vào một thời điểm nhất định, có khả năng sinh sản tạo thành những thế hệ mới.
• Ví dụ:

Quần thể sư tử sống ở hoang mạc

Quần thể kiến ngoài bãi đất

CÁC ĐẶC TRƯNG CƠ BẢN CỦA QUẦN THỂ

THẢO LUẬN NHÓM

Vẽ lược đồ tư duy với chủ đề  “Các đặc trưng cơ bản của quần thể”.

Ví dụ lược đồ tư duy

THẢO LUẬN NHÓM

Đặc trưng kích thước của quần thể có ý nghĩa gì?

• Cho biết sự phù hợp của quần thể và môi trường sống.
• Khả năng thực hiện các chức năng sinh học, bảo đảm cho quần thể duy trì phát triển.
• Nếu kích thước quá nhỏ, cạnh tranh giữa các cá thể cũng như ô nhiễm, bệnh tật… tăng cao, dẫn tới một số cá thể di cư ra khỏi quần thể.

THẢO LUẬN NHÓM

Mật độ cá thể của quần thể được ứng dụng trong chăn nuôi, trồng trọt như thế nào?

• Trả lời
• Trong chăn nuôi và trồng trọt, nếu mật độ cá thể quá cao, các cá thể cạnh tranh nhau gay gắt giành thức ăn, nơi ở… dẫn tới tỉ lệ tử vong tăng cao, gây tổn thất kinh tế lớn.
• Trong trồng trọt cần trồng cây với mật độ thích hợp, kết hợp tỉa thưa, bón phân và tưới nước đầy đủ. Tạo điều kiện cho cây trồng phát triển tốt, năng suất cao.
• Trong chăn nuôi, khi mật độ cá thể tăng cần tách đàn, cung cấp đầy đủ thức ăn, vệ sinh môi trường sạch sẽ, tạo điều kiện cho vật nuôi phát triển tốt.

THẢO LUẬN NHÓM

Tỉ lệ giới tính ảnh hưởng như thế nào đến sự sinh trưởng, phát triển của quần thể?

Ảnh hưởng đến hiệu quả sinh sản của quần thể, từ đó ảnh hưởng đến sự sinh trưởng và phát triển của quần thể.

THẢO LUẬN NHÓM

Nêu ví dụ tỉ lệ giới tính của quần thể có thể thay đổi theo thời gian và điều kiện sống.

Ví dụ tỉ lệ giới tính có thể thay đổi như thằn lằn và rắn, trong thời kì sinh sản số lượng con cái nhiều hơn con đực, sau mùa đẻ trứng thì số lượng con đực và con cái ngang nhau.