Giáo án điện tử KHTN 8 kết nối Bài 20: Hiện tượng nhiễm điện do cọ xát

CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN VỚI BÀI GIẢNG HÔM NAY!

KHỞI ĐỘNG

Vì sao vào những ngày hanh khô, khi chải tóc bằng lược nhựa thì nhiều sợi tóc bị lược nhựa hút kéo thẳng ra

BÀI 20: SỰ NHIỄM ĐIỆN DO CỌ XÁT

NỘI DUNG BÀI HỌC

Vật nhiễm điện

Giải thích sơ lược về sự nhiễm điện do cọ xát

1. Vật nhiễm điện

• Thí nghiệm 1

Chuẩn bị:

• Một chiếc đũa bằng .bằng nhựa, một chiếc đũa bằng thuỷ tinh
• Một mảnh vải len (hoặc dạ) và một mảnh vải lụa.
• Một số mẩu giấy vụn.

Tiến hành:

• Đưa chiếc đũa nhựa lại gần các mẩu giấy (Hình 20.1), có hiện tượng gì xảy ra không?
• Cọ chiếc đũa nhựa vào mảnh vải len (hoặc dạ) sau đó đưa lại gần các mẩu giấy vụn, quan sát hiện tượng xảy ra.
• Làm thí nghiệm tương tự, thay đũa nhựa bằng đũa thuỷ tinh được cọ xát vào mảnh vải lụa, quan sát hiện tượng xảy ra.

Các nhóm hãy mô tả hiện tượng xảy ra và rút ra nhận xét về tính chất các vật sau khi được cọ xát

Mô tả thí nghiệm

• Ban đầu, đưa chiếc đũa nhựa lại gần các mẩu giấy, ta thấy không có hiện tượng gì xảy ra.
• Khi cọ chiếc đũa nhựa vào mảnh vải len (hoặc dạ) sau đó đưa lại gần các mẩu giấy vụn, ta thấy đũa nhựa hút các mẩu giấy vụn làm các mẩu giấy vụn bám vào đầu của đũa nhựa.
• Khi làm thí nghiệm với đũa thủy tinh ta cũng quan sát được hiện tượng tương tự như đũa nhựa.

NHẬN XÉT

Các vật sau khi bị cọ xát có tính chất hút được các vật khác (mẩu giấy vụn) được gọi là vật nhiễm điện hay vật mang điện tích.

• Thí nghiệm 2

Chuẩn bị:

• Hai đũa nhựa và một đũa thuỷ tinh
• Mảnh vải len (hoặc dạ) và mảnh vải lụa.
• Giá thí nghiệm và dây treo.

Tiến hành:

• Lấy một đũa nhựa cọ vào mảnh vải len, sau đó treo lên giá thí nghiệm. Lấy chiếc đũa nhựa thứ hai cọ vào mảnh vải len rồi đưa lại gần đầu đũa nhựa kia (Hình 20.2a). Quan sát hiện tượng xảy ra.
• Thay đũa nhựa bằng đũa thuỷ tinh đã cọ vào mảnh vải lụa, rồi đưa lại gần đũa nhựa (Hình 20.2b). Quan sát hiện tượng xảy ra.

Lưu ý

Để thí nghiệm thành công không được làm ướt các thanh đũa thủy tinh và thanh đũa nhựa. Nếu trời ẩm ướt, các dụng cụ thí nghiệm phải được sấy khô

Kết quả thí nghiệm

Ta thấy hiện tượng xảy ra là hai chiếc đũa nhựa đẩy nhau như ở Hình 20.2a. và hai chiếc đũa nhựa và đũa thủy tinh hút nhau như ở Hình 20.2b.

C1. Từ các kết quả thí nghiệm, rút ra nhận xét gì? Điện tích trên đũa thủy tinh có cùng loại với điện tích trên đũa nhựa không?

• Chiếc đũa nhựa và đũa thủy tinh sau khi cọ sát đều bị nhiễm điện.
• Điện tích trên đũa thủy tinh khác loại với điện tích trên đũa nhựa.

Các điện tích cùng loại và khác loại tác dụng với nhau như thế nào?

Trả lời

• Các điện tích cùng loại thì đẩy nhau.
• Các điện tích khác loại thì hút nhau

Vì sao vào những ngày hanh khô, khi chải tóc bằng lược nhựa thì nhiều sợi tóc bị lược nhựa hút kéo thẳng ra?

Trả lời

Vào những ngày hanh khô, khi chải tóc bằng lược nhựa thì nhiều sợi tóc bị lược nhựa hút kéo thẳng ra vì khi đó tóc và lược nhựa đã bị nhiễm điện do cọ xát với nhau

Thí nghiệm về nhiễm điện

KẾT LUẬN

- Các vật sau khi bị cọ xát có khả năng hút được các vật khác được gọi là vật nhiễm điện hay vật mang điện. Hiện tượng đó gọi là hiện tượng nhiễm điện do cọ xát.

- Hai vật nhiễm điện như nhau thì đẩy nhau; hai vật nhiễm điện khác nhau thì hút nhau

1. GIẢI THÍCH SƠ LƯỢC VỀ SỰ NHIỄM ĐIỆN DO CỌ XÁT