Giáo án lịch sử 10 cánh diều bài: Nội dung thực hành chủ đề 6: Một số nền văn minh trên đất nước việt nam (trước năm 1858) (2 tiết)

Ngày soạn:…/…/…

Ngày dạy:…/…/…

NỘI DUNG THỰC HÀNH CHỦ ĐỀ 6:

MỘT SỐ NỀN VĂN MINH TRÊN ĐẤT NƯỚC VIỆT NAM

 (TRƯỚC NĂM 1858)

 (2 tiết)

1. MỤC TIÊU
2. Về kiến thức

Sau bài học này, HS sẽ:

• Gắn được tên và giới thiệu được về địa điểm phát hiện các di chỉ khảo cổ tiêu biểu thuộc nền văn minh Văn Lang – Âu Lạc, Chăm-pa, Phù Nam trên lược đồ hành chính Việt Nam.
• Thi tìm hiểu về các nền văn minh: Văn Lang – Âu Lạc, Chăm-pa, Phù Nam với chủ đề “Hành trình khám phá các nền văn minh cổ trên đất nước Việt Nam”.
• Tóm tắt những nội dung kiến thức cơ bản đã học trong chủ đề.
• Đóng vai hướng dẫn viên du lịch giới thiệu những thành tựu tiêu biểu của văn minh Đại Việt.

2. Năng lực

• Năng lực chung:
• Giải quyết vấn đề: thông qua vận dụng được kiến thức đã học để giải quyết các nhiệm vụ học tập.
• Tự chủ, tự học, giao tiếp và hợp tác: thông qua việc quan tâm, yêu thích và tham gia các hoạt động tìm hiểu lịch sử.
• Năng lực lịch sử:
• Nhận thức và tư duy lịch sử: Thông qua khai thác thông tin tư liệu, quan sát hình ảnh để hệ thống được những nội dung kiến thức cơ bản đã học trong chủ đề 6.
• Vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học: Vận dụng kiến thức lịch sử để lí giải những vấn đề của thực tiễn cuộc sống; Có khả năng tự tìm hiểu những vấn đề lịch sử, phát triển năng lực sáng tạo, có khả năng tiếp cận và xử lí thông tin từ những nguồn khác nhau, có ý thức và năng lực tự học lịch sử suốt đời.

3. Phẩm chất

• Giáo dục phẩm chất chăm chỉ; tự giác, tích cực tham gia các hoạt động học tập để giải quyết vấn đề.

1. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
2. Đối với giáo viên

• SGK, SGV, SBT Lịch sử 10, Giáo án.
• Giấy A0 để tổ chức hoạt động nhóm.
• Phiếu đánh giá bài thuyết trình.
• Máy tính, máy chiếu (nếu có).

2. Đối với học sinh

• SGK, SBT Lịch sử 10.
• Tranh ảnh, tư liệu sưu tầm liên quan đến bài học Nội dung thực hành chủ đề 6: Một số nền văn minh trên đất nước Việt Nam (trước năm 1858).

III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC

1. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
2. Mục tiêu: Khơi dậy hứng thú cho HS học tập, tạo không khí vui vẻ và chuyển giao nhiệm vụ học tập.
3. Nội dung: GV sử dụng một số hình ảnh (Chiếu dời đô, tượng đầu chim phượng thời Trần, một số hiện vật thuộc khu di tích Hoàng thành Thăng Long) và phim tư liệu; GV nêu vấn đề và yêu cầu HS trả lời một số câu hỏi liên quan đến văn minh Đại Việt.
4. Sản phẩm: Hiểu biết của HS về văn minh Đại Việt.
5. Tổ chức thực hiện

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV cho HS quan sát một số hình ảnh (Chiếu dời đô, tượng đầu chim phượng thời Trần, một số hiện vật thuộc khu di tích Hoàng thành Thăng Long) và đoạn phim tư liệu về Di sản Thăng Long.

 https://www.youtube.com/watch?v=-B0uxjWJJ8w

- GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

+ Những hình ảnh và đoạn phim tư liệu các em vừa theo dõi thể hiện những thành tựu văn minh nào của dân tộc Việt Nam?

+ Em biết gì về nền văn minh này? Hãy kể tên một số danh nhân văn hóa lịch sử và di sản văn hóa Việt Nam gắn liền với nền văn minh đó.

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS quan sát hình anh, video clip, vận dụng kiến thức đã học về cơ sở hình thành, quá trình phát triển của văn minh Đại Việt và một số thành tựu của văn minh Đại Việt để thực hiện nhiệm vụ.

- GV hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV mời đại diện 1 – 2 HS trả lời câu hỏi.

- GV yêu cầu các HS khác lắng nghe, nhận xét, nêu ý kiến bổ sung (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá và kết luận câu trả lời của HS.

- GV dẫn dắt HS vào bài học: Nội dung thực hành chủ đề 6 : Một số nền văn minh trên đất nước Việt Nam (trước năm 1858).

1. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Nhiệm vụ 1: Gắn tên và giới thiệu về địa điểm phát hiện các di chỉ khảo cổ tiêu biểu thuộc nền văn minh Văn Lang – Âu Lạc, Chăm-pa, Phù Nam trên lược đồ hành chính Việt Nam

1. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS giới thiệu được địa điểm phát hiện các di chỉ khảo cổ tiêu biểu thuộc nền văn minh Văn Lang – Âu Lạc, Chăm-pa, Phù Nam trên lược đồ hành chính Việt Nam.
2. Nội dung: GV chuẩn bị lược đồ hành chính Việt Nam, chia HS cả lớp thành các nhóm và thực hiện nhiệm vụ sau:

- Nhiệm vụ 1: Gắn tên từng nhóm địa điểm phát hiện di chỉ khảo cổ thuộc nền văn minh Văn Lang – Âu Lạc, Chăm-pa, Phù Nam trên lược đồ hành chính Việt Nam.

- Nhiệm vụ 2: Giới thiệu về các di chỉ khảo cổ đó.

1. Sản phẩm học tập: HS gắn được tên và giới thiệu trên lược đồ hành chính Việt nam về hiện các di chỉ khảo cổ tiêu biểu thuộc nền văn minh Văn Lang – Âu Lạc, Chăm-pa, Phù Nam.
2. Tổ chức hoạt động:

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV chuẩn bị lược đồ hành chính Việt Nam.

- GV chia HS cả lớp thành 6 nhóm (3 nhóm cùng thực hiện một nhiệm vụ) và yêu cầu các nhóm thảo luận, thực hiện nhiệm vụ cụ thể sau:

+ Nhiệm vụ 1: Gắn tên từng nhóm địa điểm phát hiện di chỉ khảo cổ thuộc nền văn minh Văn Lang – Âu Lạc, Chăm-pa, Phù Nam trên lược đồ hành chính Việt Nam.

+ Nhiệm vụ 2: Giới thiệu về các di chỉ khảo cổ đó.

- GV hướng dẫn các nhóm giới thiệu về các di chỉ khảo cổ trên các nội dung sau:

+ Thời gian phát hiện.

+ Hiện vật tiêu biểu.

+ Giá trị trường tồn của nền văn minh đó.

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- Các nhóm phân công nhiệm vụ cụ thể cho các thành viên, thảo luận thực hiện nhiệm vụ.

- GV theo dõi, giải đáp thắc mắc và hướng dẫn các nhóm thực hiện nhiệm vụ.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV tổ chức cho các nhóm lên bảng gắn tên địa điểm phát hiện và trình bày nội dung đã chuẩn bị.

- GV hướng dẫn các nhóm khác nhận xét, đặt câu hỏi theo kĩ thuật 3 – 2 – 1 và đánh giá kết quả hoạt động của nhóm.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá và kết luận phần trình bày của HS.

- GV mở rộng kiến thức:

Chính nhờ các nền văn minh đó đã tạo nên được một Việt Nam đa dạng bản sắc dân tộc. Các nền văn minh này cũng đã tiếp thu, giao lưu văn hóa với các nền văn minh nước ngoài như Ấn Độ, Trung Quốc,….

Nhiệm vụ 2: Thi tìm hiểu về các nền văn minh: Văn Lang – Âu Lạc, Chăm-pa, Phù Nam với chủ đề Hành trình khám phá các nền văn minh cổ trên đất nước Việt Nam

1. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS tìm hiểu, nắm được thông tin về các nền văn minh: Văn Lang – Âu Lạc, Chăm-pa, Phù Nam với chủ đề Hành trình khám phá các nền văn minh cổ trên đất nước Việt Nam.
2. Nội dung: GV tổ chức cho HS thực hiện dự án Hành trình khám phá các nền văn minh cổ trên đất nước Việt Nam.

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV sử dụng phương pháp dạy học dự án để HS tìm hiểu về các nền văn minh cổ trên đất nước Việt Nam.

- GV giới thiệu tên dự án: Hành trình khám phá các nền văn minh cổ trên đất nước Việt Nam.

- GV chia HS cả lớp thành 6 nhóm (2 nhóm cùng thực hiện một nhiệm vụ).

- GV hướng dẫn các nhóm thực hiện các nhiệm vụ cụ thể sau:

+ Nhóm 1, 2 thực hiện Tiểu dự án 1: Hành trình khám phá nền văn minh Văn Lang – Âu Lạc.

+ Nhóm 3, 4 thực hiện Tiểu dự án 2: Hành trình khám phá nền văn minh Chăm-pa.

+ Nhóm 5, 6 thực hiện Tiểu dự án 3: Hành trình khám phá nền văn minh Phù Nam.

- GV gợi ý cho các nhóm tìm hiểu về các nền văn minh cổ trên đất nước Việt Nam qua hệ thống các vấn đề:

+ Thời gian, địa điểm phát hiện nền văn minh Văn Lang – Âu Lạc, Chăm-pa, Phù Nam.

+ Di chỉ phát hiện được có niên đại bao nhiêu năm, đặc điểm.

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- Các nhóm phân công nhiệm vụ cụ thể cho các thành viên, sưu tầm thông tin, tài liệu, hình ảnh trên sách báo và internet để thực hiện nhiệm vụ học tập.

- GV hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện các nhóm trình bày tiểu dự án trước lớp.

- GV yêu cầu các nhóm khác lắng nghe, nhận xét, nêu ý kiến bổ sung cho nhóm bạn (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá và kết luận.

- GV chuyển sang nội dung mới.

Nhiệm vụ 3: Tóm tắt những nội dung kiến thức cơ bản đã học trong chủ đề

6. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS tóm tắt và tổng kết được những nội dung chính kiến thức chính đã học trong chủ đề 6.
7. Nội dung: GV tổ chức cho HS trình bày báo cáo theo nhóm (bằng sơ đô tư duy, bảng tóm tắt trên giấy A0, hoặc thiết kế trên Ppt,…).
8. Sản phẩm: Bản báo cáo theo nhóm (bằng sơ đô tư duy, bảng tóm tắt trên giấy A0, hoặc thiết kế trên Ppt,…).
9. Tổ chức thực hiện

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV chia HS thành 4 nhóm.

- GV yêu cầu các nhóm thực hiện nhiệm vụ cụ thể sau: Tóm tắt những kiến thức cơ bản đã được học.

- GV hướng dẫn các nhóm trình bày sản phẩm bằng sơ đồ tư duy, bảng tóm tắt trên giấy A0, thiết kế trên PPT, Mindmap, Infographic,…

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- Các nhóm phân công nhiệm vụ cụ thể cho các thành viên, vận dụng các kiến thức đã được học trong chủ đề 6 và kĩ năng vẽ sơ đồ tư duy để thực hiện nhiệm vụ học tập.

- GV hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện các nhóm trình bày nội dung kiến thức cơ bản đã học trong chủ đề 6 trên sơ đồ tư duy.

- GV yêu cầu các nhóm khác lắng nghe, nhận xét, nêu ý kiến bổ sung cho nhóm bạn (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá và kết luận.

- GV chuyển sang nội dung mới.

Nhiệm vụ 4: Đóng vai hướng dẫn viên du lịch giới thiệu thành tựu tiêu biểu của văn minh Đại Việt

1. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS giới thiệu, quảng bá về đất nước, con người và những thành tựu tiêu biểu của văn minh Đại Việt.
2. Nội dung: GV tổ chức cho mỗi nhóm giới thiệu, thuyết minh một lĩnh vực, thành tựu khác nhau của văn minh Đại Việt.
3. Sản phẩm: Bài thuyết minh, giới thiệu về thành tựu tiêu biểu của văn minh Đại Việt.
4. Tổ chức thực hiện:

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS tiếp tục thảo luận theo 4 nhóm.

- GV tổ chức cho HS đóng vai làm hướng dẫn viên du lịch giới thiệu, quảng bá đất nước, con người và những thành tựu tiêu biểu của văn minh Đại Việt.

- GV hướng dẫn mỗi nhóm lựa chọn một lĩnh vực khác nhau: văn học, nghệ thuật, kiến trúc và trình bày vấn đề liên quan đến thành tựu đó.

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- Các nhóm phân công nhiệm vụ cụ thể cho các thành viên, vận dụng các kiến thức đã được học trong chủ đề 6, sưu tầm thông tin, tư liệu hình ảnh

- GV hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện các nhóm trình bày nội dung kiến thức cơ bản đã học trong chủ đề 6 trên sơ đồ tư duy.

- GV yêu cầu các nhóm khác lắng nghe, nhận xét, nêu ý kiến bổ sung cho nhóm bạn (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá và kết luận.

- GV kết thúc tiết học.

HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ

- Ôn lại kiến thức đã học trong chủ đề 6.

- Đọc và tìm hiểu trước Bài 16: Các dân tộc trên đất nước Việt Nam