Giáo án powerpoint dạy thêm Ngữ văn 11 kết nối Bài 1: Vợ nhặt

VUI MỪNG CHÀO ĐÓN CÁC EM TỚI BUỔI HỌC NGÀY HÔM NAY!! 

KHỞI ĐỘNG 

Em hãy trả lời câu hỏi sau: 

Em đã từng tìm hiểu về nạn đói năm 1945 chưa? Theo em có phải lúc nào nghịch cảnh trong đời sống cũng đẩy con người ta vào tình thế bi quan, tuyệt vọng hay không? Vì sao? 

Bài 1: Câu chuyện và điểm nhìn trong truyện kể 

Ôn tập văn bản 1 

VỢ NHẶT 

NỘI DUNG BÀI HỌC 

1. NHẮC LẠI KIẾN THỨC CHUNG 

Em hãy trả lời các câu hỏi sau: 

Trình bày một số hiểu biết của em về tác giả Kim Lân. 

Trình bày hoàn cảnh sáng tác của tác phẩm. 

1. Tác giả

Kim Lân (1920 – 2007) 

Tên khai sinh: Nguyễn Văn Tài. 

Quê quán: Bắc Ninh. 

Kim Lân là bút danh viết truyện ngắn. 

Tác phẩm chính: Nên vợ nên chồng (1955); Con chó xấu xí (1962). 

Ông được nhà nước trao tặng giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật năm 2001. 

2. Tác phẩm

Sáng tác năm 1955. 

In trong tập truyện Con chó xấu xí (1962) 

Tiền thân là tiểu thuyết “Xóm ngụ cư”  

Được viết sau CMT8 nhưng còn dang dở và bị mất bản thảo. Sau khi hòa bình lặp lại tác giả dựa vào cốt truyện cũ đặt tên là “Vợ Nhặt”. 

Bố cục văn bản 

Phần 1: Từ đầu đến “tự đắc với mình” 

Anh Tràng dẫn người “vợ nhặt” về xóm ngụ cư. 

Phần 2: Tiếp đến “rồi cùng đẩy xe bò về” 

Tràng và Thị gặp nhau và cái duyên đưa họ trở thành vợ chồng. 

Phần 3: Tiếp đến “nước mắt chảy dòng dòng” 

Tràng giới thiệu người vợ nhặt với mẹ mình. 

Phần 4: Còn lại 

Những thay đổi tích cực của gia đình Tràng vào buổi sáng hôm sau. Niềm tin, hy vọng về sự đổi khác trong tương lai. 

Ý nghĩa văn bản 

Nhan đề thâu tóm giá trị nội dung tư tưởng tác phẩm. 

Thấy thân phận con người bị rẻ rúng như cái rơm, cái rác có thể nhặt ở bất cứ đâu, bất kì lúc nào. 

1. NHẮC LẠI KIẾN THỨC BÀI HỌC 

HOẠT ĐỘNG NHÓM 

Em hãy trả lời các câu hỏi sau: 

Nêu tình huống truyện. 

Diễn biến tâm trạng nhân vật Tràng? 

Diễn biến tâm trạng nhân vật Thị? 

Cụ Tứ suy nghĩ thế nào khi thấy con trai dẫn vợ về? 

1. Tình huống truyện

Tràng là một chàng trai sống ở xó ngụ cư nghèo, lại xấu xí, thô kệch không lấy được vợ giữa nạn đói khủng khiếp nhất lịch sử. 

Tình huống Tràng nhặt được vợ đã làm cho mọi người vô cùng ngạc nhiên: 

• Trẻ con 
• Người lớn 
• Mẹ của Tràng (bà cụ Tứ) 
• Bản thân Tràng 

> Tình huống éo le, giàu kịch tính rất độc đáo. 

2. Diễn biến tâm trạng của Tràng

Có vẻ ngoài thô kệch, xấu xí, thân phận nghèo hèn. 

Có tấm lòng hào hiệp nhân hậu. 

Một cái tặc lưỡi Tràng quyết định đánh đổi tất cả có được người vợ, có được hạnh phúc. 

>>> 

Sự khao khát hạnh phúc lứa đôi.  

Quyết định giản đơn nhưng chứa đựng tình thương đối với người gặp cảnh khốn cùng. 

Trên đường về nhà 

Tràng không cúi xuống lầm lũi như mọi ngày mà phởn phơ khác thường. 

Anh rất vui lòng lâng lâng khó tả 

• Hắn tủm tỉm cười một mình và hai mắt thì sáng lên lấp lánh. 
• Lúng ta lúng túng, tay nọ xoa xoa vào vai bên kia người đàn bà. 
• Dường như quên đi cảnh sống ê chề, tối tăm, quên đi cái đói đang đe dọa… 

Buổi sáng đâu tiên có vợ 

Tràng cảm nhận có một cái gì mới mẻ, êm ái, lơ lửng trong mơ. 

Thấy thương yêu gắn bó với cái nhà của mình. 

Cảm thấy nên người, thấy mình phải có bổn phận lo lắng cho gia đình. 

Biết hướng tới một cuộc sống tương lai tốt đẹp. 

> Những con người nghèo đói gần kề cái chết vẫn khao khát hạnh phúc gia đình, vẫn cưu mang đùm bọc lẫn nhau và luôn có niềm tin vào tương lai. 

3. Tâm trạng bà cụ Tứ

Khi nhận thấy thái độ vồn vã khác thường của con: phấp phỏng, lo âu. 

Ngạc nhiên hơn khi nghe tiếng người đàn bà xa lạ chào mình bằng u. 

Sau lời giãi bày của Tràng, bà cụ cúi đầu nín lặng không nói và hiểu ra. Trong lòng chất chứa biết bao suy nghĩ. 

• Buồn tủi khi nghĩ đến thân phận của con  phải đi nhặt vợ. 
• Thương cho người đàn bà khốn khổ lấy con trai mình mà không tính đến nghi lễ cưới. 

Lo lắng khi nghĩ đến tương lai của con. 

Tủi vì chưa hoàn thành bổn phận người mẹ lo vợ cho con trai. 

Nén vào lòng tất cả, bà dang tay đón người đàn bà xa lạ làm con dâu mình. 

Từ tốn căn dặn nàng dâu mới, xót thương, lo lắng cho hoàn cảnh của con dâu. 

Bữa cơm đầu tiên của nàng dâu mới 

....