Giáo án và PPT Công nghệ 8 kết nối Bài 19: Các bước cơ bản trong thiết kế kĩ thuật

BÀI 19: CÁC BƯỚC CƠ BẢN TRONG THIẾT KẾ KĨ THUẬT

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV yêu cầu HS quan sát Hình 19.1 SGK, trả lời câu hỏi dựa trên hiểu biết của mình: Hai chiếc ghế ngồi có đặc điểm chung nào? Hãy dự đoán nhu cầu, vấn đề cần giải quyết ở đây là gì khiến các kĩ sư thiết kế ra những chiếc ghế như vậy?

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1. Khái quát về tiến trình thiết kế kĩ thuật

GV đặt câu hỏi dẫn dắt học sinh tìm hiểu: 

• Em hãy nêu các bước thiết kế kĩ thuật cơ bản

Sản phẩm dự kiến:

Thiết kế kĩ thuật gồm các bước cơ bản: 

- Bước 1: Xác định vấn đề, xây dựng tiêu chí cần đạt của sản phẩm.

- Bước 2: Tìm hiểu tổng quan, đề xuất và lựa chọn giải pháp. 

- Bước 3: Xây dựng nguyên mẫu. 

- Bước 4: Thử nghiệm và đánh giá.

- Bước 5: Lập hồ sơ kĩ thuật.

Hoạt động 2. Nội dung các bước trong thiết kế kĩ thuật

GV hỏi một số học sinh trả lời:

• Em hãy trình bày nội dung các bước trong thiết kế kĩ thuật.

Sản phẩm dự kiến:

2.1. XÁC ĐỊNH VẤN ĐỀ, XÂY DỰNG TIÊU CHÍ

- Bắt đầu thực hiện thiết kế sản phẩm, người thiết kế cần xác định rõ vấn đề, mô tả cụ thể tình huống thực tế:

+ Vấn đề, nhu cầu chính cần giải quyết là gì?

+ Tại sao cần phải giải quyết vấn đề đó?

+ Vấn đề được giải quyết mang lại lợi ích gì, cho ai?

+ Cần thiết kế sản phẩm gì? Sản phẩm được thiết kế cần đạt tiêu chí gì?

2.2. TÌM HIỂU TỔNG QUAN, ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP

- Tìm hiểu tổng quan cần tổng hợp thông tin khoa học liên quan đến sản phẩm và các sản phẩm tương tự đã có trên thị trường để:

+ Có có sở khoa học và công nghệ giúp giải quyết vấn đề.

+ Kế thừa ưu điểm của giải pháp cũ.

+ Đánh giá nhu cầu của người dùng đối với sản phẩm dự kiến thiết kế.

- Đề xuất một số giải pháp; đánh giá ưu, nhược điểm của mỗi giải pháp để lựa chọn giải pháp tối ưu nhất trên cơ sở điều kiện kinh tế, nguồn lực sản xuất, thời gian,... Giải pháp được lựa chọn cần bám sát tiêu chí cần đạt của sản phẩm.

2.3. XÂY DỰNG NGUYÊN MẪU

- Giải pháp lựa chọn cần được thể hiện dưới dạng bản vẽ chi tiết có đầy đủ thông tin để chế tạo nguyên mẫu. Trên cơ sở đó, xác định kết cấu, chuẩn bị và tính toán vật liệu, lập kế hoạch và tiến hành chế tạo nguyên mẫu.

- Nguyên mẫu là phiên bản đầu tiên của sản phẩm, có thể được làm bằng vật liệu khác với sản phẩm cuối cùng để tiết kiệm thời gian và chi phí. Mẫu này được kiểm tra, đánh giá theo các tiêu chí cần đạt của sản phẩm.

2.4. THỬ NGHIỆM, ĐÁNH GIÁ

- Nguyên mẫu được thử nghiệm, đo lường các thông số kĩ thuật, so sánh với các tiêu chí đã đặt ra cho sản phẩm. Trên cơ sở đó, thực hiện các điều chỉnh cần thiết cho tới khi đáp ứng được các tiêu chí đã nêu của sản phẩm.

- Quá trình thử nghiệm, đánh giá thường có sự tham gia của chuyên gia, khách hàng vùng với nhà thiết kế.

- Máy tính và các phần mềm mô phỏng hỗ trợ rất tốt việc thiết kế và thử nghiệm sản phẩm nên một số trường hợp sẽ không cần chế tạo nguyên mẫu.

2.5. LẬP HỒ SƠ KĨ THUẬT

- Hồ sơ kĩ thuật bao gồm:

+ Bản vẽ kĩ thuật để chế tạo sản phẩm.

+ Các tài liệu liên quan đến hướng dẫn sử dụng, lắp đặt, vận hành và sửa chữa sản phẩm.

- Nhà thiết kế có thể công bố kết quả hoặc đăng kí bản quyền sáng chế nếu giải pháp có tính mới và tính sáng tạo.

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Câu 1: Có mấy bước trong quy trình thiết kế kĩ thuật?

A. 3

B. 4

C. 5

D. 6

Câu 2: Để biết bản vẽ thiết kế sản phẩm có đạt yêu cầu hay không thì không được bỏ qua bước nào?

A. Tìm hiểu tổng quan và đề xuất giải pháp

B. Xác định vấn đề, xây dựng tiêu chí

C. Thử nghiệm, đánh giá

D. Lập hồ sơ kĩ thuật

Câu 3: Căn cứ vào đâu để đưa ra giải pháp khác nhau?

A. Tính chất của sản phẩm

B. Nguyên liệu tạo ra sản phẩm

C. Yêu cầu sản phẩm

D. Công dụng của sản phẩm

Câu 4:Trong quy trình thiết kế kĩ thuật, bước nào quyết định sản phẩm được hoàn thiện tiếp hay phải điều chỉnh lại?

A. Xác định vấn đề, xây dựng tiêu chí

B. Tìm hiểu tổng quan, đề xuất giải pháp

C. Xây dựng nguyên mẫu

D. Thử nghiệm, đánh giá

Câu 5: Trong quá trình thiết kế, một số hoạt động được lặp đi lặp lại cho tới khi:

A. Chán thì thôi.

B. Đạt kết quả mong muốn.

C. Cấp trên chấp nhận.

D. Ai đó đã làm được trước mình.

Sản phẩm dự kiến:

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Hãy xác định vấn đề cho tình huống dưới đây:

Gia đình Nam sử dụng dây phơi ngoài trời, đây là cách làm quần áo khô tự nhiên dựa vào ánh nắng mặt trời, tiết kiệm chi phí. Một hôm, do không có ai ở nhà, toàn bộ quần áo phơi bị ướt khi trời mưa, Nam phải giặt lại toàn bộ số quần áo trên. Nam không muốn điều này xảy ra nữa.

Câu 2: Tại sao việc kiểm tra và đánh giá mẫu thiết kế là một bước quan trọng trong quy trình thiết kế kỹ thuật?