BÀI 19: CÁC BƯỚC CƠ BẢN TRONG THIẾT KẾ KĨ THUẬT

(20 câu)

1. NHẬN BIẾT (7 câu)

Câu 1: Em hãy nêu các bước thực hiện một thiết kế kĩ thuật.

Giải:

Bước 1: xác định vấn đề, xây dựng tiêu chí cần đạt của sản phẩm;

Bước 2: tìm hiểu tổng quan, đề xuất và lựa chọn giải pháp;

Bước 3: xây dựng nguyên mẫu

Bước 4: thử nghiệm và đánh giá;

Bước 5: lập hồ sơ kĩ thuật.

Câu 2: Khi bắt đầu thực hiện thiết kế sản phẩm, người thiết kế phải làm gì?

Giải:

Bắt đầu thực hiện thiết kế sản phẩm, người thiết kế cần xác định rõ vẫn đề, mô tả cụ thể tình huống thực tế.

Câu 3: Nhờ đâu mà người thiết kế phát hiện ra các vấn đề hay nhu cầu?

Giải:

Vấn đề hay nhu cầu được phát hiện thông qua quan sát tự nhiên, đọc tài liệu, khảo sát thị trường hay nguyện vọng của người tiêu dùng. Vấn đề cũng được phát hiện qua những bất tiện trong sinh hoạt, lao động và những sản phẩm cũ cần được cải tiến.

Câu 4: Tiêu chí của sản phẩm được thể hiện thông qua những phương diện nào?

Giải:

Tiêu chí cần đạt của sản phẩm được phát biểu rõ ràng, thể hiện thông qua: chức năng, độ bền, tính thẩm mĩ, giá thành, khối lượng, kích thước, kiểu dáng, hiệu suất sử dụng năng lượng hay nhiên liệu, bảo vệ môi trường,…

Câu 5: Người thiết kế cần phải làm gì khi tìm hiểu tổng quan?

Giải:

Tìm hiểu tổng quan cần tổng hợp thông tin khoa học liên quan đến sản phẩm và các sản phẩm tương tự đã có trên thị trường để có cơ sở khoa học và công nghệ giúp giải quyết vấn đề; kế thừa ưu điểm của các giải pháp đã có và tránh được các sai lầm khi thiết kế, những nhược điểm của giải pháp cũ. Đồng thời, đánh giá nhu cầu của người tiêu dùng đối với sản phẩm dự kiến thiết kế.

Câu 6: Em hãy cho biết các việc cần làm khi đề xuất giải pháp.

Giải:

Trên cơ sở của tìm hiểu tổng quan, đề xuất một số giải pháp; đánh giá ưu, nhược điểm của mỗi giải pháp để lựa chọn giải pháp tối ưu nhất trên cơ sở điều kiện kinh tế, nguồn lực sản xuất, thời gian,…

Câu 7: Giải pháp được lựa chọn cần đáp ứng yêu cầu gì?

Giải:

Giải pháp được lựa chọn cần bám sát tiêu chí cần đạt của sản phẩm.

2. THÔNG HIỂU (5 câu)

Câu 1: Trong các bước cơ bản của thiết kế kĩ thuật, bước nào quyết định sản phẩm được hoàn thiện tiếp hay phải điều chỉnh lại.

Giải:

Bước thử nghiệm và đánh giá là bước quyết định sản phẩm được hoàn thiện tiếp hay phải điều chỉnh lại.

Câu 2: Em hãy xác định vấn đề khi đưa ra thiết kế bộ ghế xếp gọn.

Giải:

Tại một số khu phố của những thành phố lớn, nhiều căn hộ của người dân có diện tích nhỏ, khó khăn trong bố trí các phòng, nhất là phòng khách. Việc bố trí 1 bàn uống nước và 4-5 ghế ngồi làm cho phòng khách thêm chật chội. Đây thật sự là một vấn đề cần giải quyết.

Câu 3: Em hãy xây dựng các tiêu chí để giải quyết vấn đề ở câu 2.

Giải:

Để giải quyết vấn đề trên, các yêu cầu chủ yếu đặt ra đối với nhà thiết kế có thể là: thiết kế bộ ghế ngồi đảm bảo các đặc điểm: nhẹ, vừa đủ ngồi, dễ dàng xếp gọn, giảm diện tích chiếm chỗ, bền, đẹp. Bên cạnh đó, có thể thêm các tiêu chí về kích thước, tải trọng, khối lượng, giá thành, sự thân thiện với môi trường của sản phẩm.

Câu 4: Nhà thiết kế phải tìm hiểu về các cơ sở khoa học và công nghệ để giải quyết vấn đề. Em hãy nêu một vài ví dụ chứng minh điều này dựa vào việc thiết kế bộ ghế xếp gọn.

Giải:

Trong bước tổng quan, nhà thiết kế phải tìm hiểu về các cơ sở khoa học và công nghệ để giải quyết vấn đề: ví dụ, kiến thức về vật liệu và độ bền, các phương án gia công, lắp ráp tạo thành ghế, giải pháp trang trí cho ghế; cơ sở để giảm khoảng trống khi xếp gọn.

Câu 5: Làm sao người thiết kế có thể lựa chọn giải pháp có tính mới và tính sáng tạo?

Giải:

Trên cơ sở các thông tin khoa học, giải pháp công nghệ đã tìm hiểu, các loại sản phẩm đã có trên thị trường, người thiết kế có đủ cơ sở để đề xuất và lựa chọn giải pháp có tính mới và tính sáng tạo so với những sản phẩm trước đó.

3. VẬN DỤNG (5 câu)

Câu 1: Chọn sản phẩm bất kì trong gia đình, em hãy tìm hiểu một số sản phẩm tương tự có trên thị trường và so sánh sản phẩm của gia đình em với các sản phẩm em tìm hiểu về tính mới, tính sáng tạo.

Giải:

- Sản phẩm gia đình: ghế ngồi (ghế gỗ loại dài)

- Sản phẩm tương tự có trên thị trường: ghế gỗ loại dài, ghế sofa, ghế đẩu, ...

- Là kiểu thiết kế cũ, ít tính sáng tạo; so với các loại trên thị trường thì sản phẩm cứng hơn, không quá bền và giá thành khá cao.

Sử dụng hình sau để trả lời câu 2 và câu 3.

Câu 2: Em hãy cho biết tên và mục đích sử dụng của sản phẩm

Giải:

- Tên sản phẩm: giá đỡ điện thoại

- Mục đích: dùng để đặt điện thoại, thuận tiên cho việc học online, đọc tài liệu, giải trí.

Câu 3: Sản phẩm trên có những vấn đề gì?

Giải:

- Không thể điều chỉnh được độ cao mong muốn.

- Không điều chỉnh được góc nhìn.

- Vật liệu sử dụng không chắc chắn, dễ bị gãy trong quá trình sử dụng.

Câu 4: Không phải tất cả phương án thiết kế khi đánh giá đều được thông qua. Trong trường hợp phương án thiết kế không đạt, người thiết kế cần phải làm gì?

Giải:

Trong trường hợp phương án thiết kế không đạt, người thiết kế cần phải lặp lại các bước tìm hiểu tổng quan, đề xuất giải pháp và xây dựng nguyên mẫu.

Câu 5: Quan sát hình dưới đây và cho biết hai chiếc ghế ngồi này có đặc điểm chung nào? Hãy dự đoán vấn đề cần giải quyết khiến các kĩ sư thiết kế ra những chiếc ghế như vậy.

Giải:

- Đặc điểm chung: dạng ghế gập.

- Những chiếc ghế này tiện lợi trong việc mang đi, di chuyển, phù hợp với các chuyến đi; tiết kiệm không gian trong phòng (có thể gập lại khi không sử dụng).

Khi thiết kế ra chúng, các kĩ sư thiết kế muốn giải quyết vấn đề về không gian sống; tính tiện nghi, có thể mang ghế đi khắp nơi khi có nhu cầu.

4. VẬN DỤNG CAO (3 câu)

Dựa vào hình dưới đây để trả lời các câu hỏi từ câu 1 đến câu 3.

Câu 1: Cần phải chế tạo bao nhiêu chi tiết để lắp ráp được một bộ ghế?

Giải:

Cần phải chế tạo 5 chi tiết (5 chiếc ghế rời) để có thể tạo thành một bộ ghế.

Câu 2: Bộ ghế này được sử dụng như thế nào?

Giải:

Có thể lồng ghép 5 chiếc ghế riêng thành một chiếc ghế to khi không có nhu cầu sử dụng theo hình bên dưới.

Câu 3: Bộ ghế này đã giúp giải quyết vấn đề gì?

Giải:

Bộ ghế này giúp tận dụng không gian trống trong mỗi chiếc ghế, từ đó giúp cho không gian sống ít bị chật chội.