Tự luận Địa lí 12 chân trời Bài 5: Vấn đề sử dụng hợp lí tài nguyên thiên nhiên và bảo vệ môi trường

BÀI 5: VẤN ĐỀ SỬ DỤNG HỢP LÍ TÀI NGUYÊN THIÊN NHIÊN VÀ BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG

(11 CÂU)

1. NHẬN BIẾT (4 CÂU)

Câu 1: Nêu thực trạng và nguyên nhân suy giảm tài nguyên sinh vật?

Trả lời:

Thực trạng

- Sinh vật nước ta có tính đa dạng cao, thể hiện ở thành phần loài, hệ sinh thái và nguồn gen.

- Các hệ sinh thái tự nhiên đang giảm dần về quy mô và chất lượng, đặc biệt là các hệ sinh thái: rừng, đất ngập nước, núi đá vôi, bãi bồi, cửa sông ven biển,... 

- Tổng diện tích rừng và tỉ lệ che phủ rừng ở nước ta tăng qua các năm nhưng chủ yếu là rừng trồng.

- Số lượng loài sinh vật cũng đang bị giảm đi nhanh chóng, ngày càng có nhiều loài có tên trong danh sách bị đe doạ, tuyệt chủng hoặc nguy cấp cần được bảo vệ.

- Sự suy giảm nghiêm trọng về số lượng, thành phần loài làm mất tính đa dạng di truyền, nguồn gen quý giá, đặc biệt là nguồn gen động vật rừng và các loài thuỷ sinh. 

Nguyên nhân do: tác động của con người làm thu hẹp diện tích rừng tự nhiên, suy giảm tính đa dạng của sinh vật. Các loài thuỷ sinh ở nước ta bị giảm sút là hậu quả của sự khai thác quá mức và tình trạng ô nhiễm môi trường nước. Ngoài ra, tài nguyên sinh vật còn bị suy giảm do biến đổi khí hậu, thiên tai,...

Câu 2: Trình bày thực trạng tài nguyên nước ở nước ta?

Trả lời:

Câu 3: Nêu thực trạng suy giảm tài nguyên đất hiện nay?

Trả lời:

Câu 4: Trình bày các giải pháp sử dụng hợp lí tài nguyên thiên ở nước ta?

Trả lời:

2. THÔNG HIỂU (2 CÂU)

Câu 1: Phân tích hiện trạng ô nhiễm môi trường ở nước ta?

Trả lời:

- Tình trạng ô nhiễm môi trường không khí ngày càng gia tăng đang là vấn đề cấp bách

ở nước ta hiện nay. Giai đoạn 2016-2021, chất lượng không khí tại các đô thị như Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh,... ngày càng suy giảm. Nồng độ bụi, khí CO, ở các đô thị, khu công nghiệp vượt quá nhiều lần so với quy chuẩn. Bên cạnh đó, tình trạng ô nhiễm tiếng ồn diễn ra khá nghiêm trọng ở các thành phố lớn, khu công nghiệp, khu dân cư, các trục giao thông chính. Tình trạng không khí tại các làng nghề, khu vực nông thôn đã có dấu hiệu ô nhiễm cục bộ. Nguồn gây ô nhiễm không khí chủ yếu đến từ hoạt động công nghiệp và giao thông vận tải.

- Chất lượng môi trường nước mặt trên các lưu vực sông ở nước ta ngày càng suy giảm do ô nhiễm hữu cơ trên các đoạn sông chảy qua khu đô thị, làng nghề,...; ô nhiễm mặn tại các vùng cửa sông, ven biển;... Chất lượng nước ngầm còn khá tốt, tuy nhiên hiện tượng ô nhiễm kim loại nặng trong nước dưới đất đã xảy ra ở nhiều địa phương của nước ta. Nguyên nhân chính là nước thải từ các hoạt động sản xuất chưa được xử lí hoặc xử lí chưa triệt để thải ra môi trường.

- Môi trường đất xung quanh khu công nghiệp, các vùng chuyên canh nông nghiệp có nguy cơ ô nhiễm kim loại nặng, ô nhiễm hữu cơ. Nguồn ô nhiễm đất đến từ các chất thải công nghiệp, sinh hoạt, nước thải làng nghề, chất thải từ quá trình thâm canh cây trồng kết hợp với việc gia tăng sử dụng phân bón và thuốc bảo vệ thực vật. 

Câu 2: Trình bày giải pháp bảo vệ môi trường ở nước ta?

Trả lời:

3. VẬN DỤNG (3 CÂU)

Câu 1: Chứng minh việc sử dụng hợp lí đất đai là vấn đề rất quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội của nước ta?

Trả lời:

Việc sử dụng hợp lí đất đai là vấn đề rất quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội của nước ta,do:

- Đất đai là tài nguyên vô cùng quý giá, là tư liệu sản xuất chủ yếu không thể thay thế được của nông nghiệp, lâm nghiệp; là địa bàn để phân bố các khu dân cư, các công trình kinh tế, văn hóa, xã hội và các công trình an ninh quốc phòng.

- Sử dụng hợp lí đất đai có ý nghĩa to lớn trong việc sử dụng hợp lí tài nguyên, phát triển kinh tế - xã hội và bảo vệ môi trường.

- Nước ta có 3/4 diện tích là đồi núi, khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa, tài nguyên đất rất dễ bị suy thoái. Trong khi nước ta có bình quân đất tự nhiên trên đầu người vào loại thấp so với mức trung bình của thế giới.

- Trên thực tế, tài nguyên đất của nước ta đã bị thoái hóa một phần do sức ép của dân số và do sử dụng đất không hợp lí kéo dài.

Câu 2: Em hãy nêu một số biện pháp bảo vệ môi trường không khí ở nước ta.

Trả lời:

Câu 3: Trình bày một số biện pháp bảo vệ môi trường nước ở Việt Nam.

Trả lời:

4. VẬN DỤNG CAO (2 CÂU)

Câu 1: Phân tích ý nghĩa của biện pháp nâng cao nhận thức cộng đồng đối với việc bảo vệ tài nguyên và môi trường ở nước ta?

Trả lời:

Biện pháp nâng cao nhận thức cộng đồng về bảo vệ tài nguyên và môi trường không chỉ giúp cộng đồng nhận thức về tầm quan trọng của vấn đề này mà còn thúc đẩy hành động tích cực và chủ động để đối mặt với các thách thức môi trường.  Có thể đề cập đến một số ý nghĩa của biện pháp này ở nước ta:

- Giúp tăng cường ý thức về tầm quan trọng của môi trường: Chiến lược giáo dục cộng đồng về tình trạng môi trường và ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày góp phần tăng cường ý thức về tầm quan trọng của việc bảo vệ tài nguyên và môi trường.

- Giúp thúc đẩy hành động cá nhân và cộng đồng.

+ Các hoạt động như buổi thảo luận, chiến dịch thu gom rác và sự kiện tình nguyện có thể kích thích hành động tích cực từ cộng đồng trong việc bảo vệ môi trường.

+ Việc thành lập các tổ, nhóm nhằm mục đích bảo vệ môi trường giúp tạo ra một cộng đồng mạnh mẽ hỗ trợ và thúc đẩy các hoạt động bảo vệ môi trường.

- Giúp thay đổi hành vi tiêu dùng, khuyến khích sử dụng sản phẩm thân thiện với môi trường: Việc nhận thức về hậu quả của việc sử dụng các sản phẩm gây hại môi trường, góp phần thúc đẩy sự chuyển đổi sang lối sống và tiêu dùng bền vững hơn.

- Khuyến khích sự đổi mới: Việc nâng cao nhận thức về tác động của công nghiệp và các hoạt động sản xuất khác có thể thúc đẩy sự đổi mới và sự chuyển đổi sang các phương pháp sản xuất và công nghệ thiên thiện với môi trường.

- Góp phần tăng cường trách nhiệm xã hội: Sự hỗ trợ từ các doanh nghiệp trong việc bảo vệ môi trường có thể tăng cường trách nhiệm xã hội và tạo ra tác động tích cực trong cộng đồng.

---------------------------------------

----------------------Còn tiếp---------------------