Giáo án và PPT Khoa học máy tính 11 kết nối Bài 4: Bên trong máy tính

BÀI 4: BÊN TRONG MÁY TÍNH

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

- GV nhắc lại: Trong chương trình tin học ở các lớp dưới, các em đã biết cấu trúc chung của máy tính bao gồm: bộ xử lí trung tâm, bộ nhớ trong, bộ nhớ ngoài, các thiết bị vào - ra. Tuy nhiên, hầu hết các em mới chỉ nhìn thấy các thiết bị bên ngoài như màn hình, bàn phím, chuột, máy chiếu, bộ nhớ ngoài (đĩa cứng rời hay thẻ nhớ USB).

- GV đặt câu hỏi cho HS: Em biết cụ thể trong thân máy có những bộ phận nào không?

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1. Các thiết bị bên trong máy tính

GV đặt câu hỏi hướng dẫn học sinh tìm hiểu:

• Kể tên các thiết bị trong máy tính.

a) Bộ xử lí trung tâm

• Bộ xử lí trung tâm có vai trò như thế nào đối với việc thực hiên các chương trình máy tính? 

• Cấu tạo bộ xử lí thông tin gồm mấy bộ phận chính?

b) Bộ nhớ trong ROM và RAM

• RAM là bộ nhớ như thế nào? 

• ROM là bộ nhớ như thế nào? 

c) Bộ nhớ ngoài

• Bộ nhớ ngoài dược đặt ở vị trí như thế nào?

• Nêu những lợi ích của bộ nhớ ngoài. 

Sản phẩm dự kiến:

Các thiết bị:

a) CPU             b) Đĩa cứng

c) RAM            d) Bảng mạch mở rộng

a) Bộ xử lí trung tâm

- Là thành phần quan trọng nhất của máy tính, đảm nhiệm việc thực hiện các chương trình máy tính.

- Cấu tạo gồm 2 bộ phận chính:

+ Bộ số học và logic: thực hiện tất cả các phép tính số học và logic trong máy tính.

+ Bộ điều khiển: phối hợp đồng bộ các thiết bị của máy tính, đảm bảo máy tính thực hiện đúng chương trình.

b) Bộ nhớ trong ROM và RAM

- RAM: là bộ nhớ có thể ghi được, dùng để ghi dữ liệu tạm thời trong khi chạy các chương trình nhưng không giữ được lâu dài.

- ROM: là bộ nhớ được ghi bằng phương tiện chuyên dùng, các chương trình ứng dụng chỉ có thể đọc mà không thể ghi hay xóa. Có thể lưu dữ liệu lâu dài.

c) Bộ nhớ ngoài

- Có thể đặt bên trong hay bên ngoài thân máy, thường là đĩa từ, đĩa thể rắn, đĩa quang...

- Dùng để lưu trữ dữ liệu lâu dài, không cần nguồn nuôi, giá thành rẻ hơn RAM và có dung lượng lớn.

Hoạt động 2. Mạch logic và vai trò của mạch logic

a) Một số phép toán logic và thể hiện vật lí của chúng

• Nêu một số phép toán logic.

• Vẽ sơ đồ mạch logic AND.

• Vẽ sơ đồ mạch logic OR.

• Vẽ sơ đồ mạch logic NOT

b) Phép cộng trên hệ nhị phân

• Lấy ví dụ biểu diễn số 19 sang hệ nhị phân.

• Ta được số nhị phân cần tìm là bao nhiêu?

• Đổi từ hệ nhị phân sang hệ thập phân: Giá trị của số 10011 sẽ là bao nhiêu.

• Bảng cộng.

c) Minh họa dùng mạch logic xây dựng mạch điện thực hiện phép cộng 2 bit

• z là kết quả của phép toán nào?

• t là kết quả của phép toán nào?

Sản phẩm dự kiến:

a) Một số phép toán logic và thể hiện vật lí của chúng

- Một số phép toán logic:

- Sơ đồ mạch logic AND:

- Sơ đồ mạch logic OR:

- Sơ đồ mạch logic NOT:

b) Phép cộng trên hệ nhị phân

- VD: Biểu diễn số 19 sang hệ nhị phân:

• Ta được số nhị phân cần tìm là: 10011.

• Đổi từ hệ nhị phân sang hệ thập phân: Giá trị của số 10011 sẽ là:

1 × 2⁴ + 1 × 2¹ + 1 × 2⁰ = 19

- Bảng cộng:

- Để cộng các số nhị phân, phải cộng từng chữ số, có thể có nhớ sang hàng bên trái.

- Ví dụ: Phép cộng 6 với 7:

c) Minh họa dùng mạch logic xây dựng mạch điện thực hiện phép cộng 2 bit

+ z là kết quả của phép toán logic x AND y.

+ t là kết quả của phép toán logic x XOR y.

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Câu 1: Thiết bị nào là thiết bị vào?

A. Chuột, bàn phím.

B. Loa, tai nghe.

C. Chuột, tai nghe.

D. Bàn phím, loa.

Câu 2: Thiết bị nào là thiết bị ra?

A. Chuột, bàn phím.

B. Loa, tai nghe.

C. Chuột, tai nghe.

D. Bàn phím, loa.

Câu 3: Webcam là thiết bị dùng để:

A. Nhận thông tin dạng âm thanh.

B. Nhận thông tin dạng kí tự.

C. Nhận thông tin dạng hình ảnh.

D. Nhận thông tin dạng âm thanh và kí tự.

Câu 4: CPU làm những công việc chủ yếu nào?

A. Lưu trữ dữ liệu.

B. Nhập dữ liệu.

C. Xử lí dữ liệu.

D. Xuất dữ liệu.

Câu 5: Thiết bị nào có thể thiếu trong một máy tính thông thường?

A. CPU.

B. ROM và RAM.

C. Màn hình.

D. USB

Sản phẩm dự kiến:

Câu 1: A

Câu 2: B

Câu 3: C

Câu 4: C

Câu 5: D

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Tại sao bộ nhớ trong của máy tính được gọi là bộ nhớ truy cập ngẫu nhiên?

Câu 2: Có một chỉ số đo hiệu quả của máy tính là flops (floating operation per second). Hãy tìm hiểu flops là gì và tại sao lại ít dùng với máy tính cá nhân?