Giáo án và PPT Lịch sử 7 kết nối Bài 5: Ấn Độ từ thế kỉ IV đến giữa thế kỉ XIX

BÀI 5 ẤN ĐỘ TỪ THẾ KỈ IV ĐẾN GIỮA THẾ KỈ XIX

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

- GV trình chiếu cho HS quan sát hình ảnh ngọn núi Hi-ma-lay-a và yêu cầu HS trả lời câu hỏi: 

+ Em đã bao giờ nghe đến tên ngọn núi Hi-ma-lay-a?

+ Hãy chia sẻ một số hiểu biết của em về ngọn núi này.

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1. Ấn Độ dưới thời các triều đại phong kiến

- GV cho HS thảo luận cặp đôi, đọc thông tin trong Tư liệu 1 SGK tr.và trả lời câu hỏi: Tư liệu 1 cho em biết điều gì về Ấn Độ dưới thời Vương triều Gúp-ta?

- GV chia lớp thành 3 nhóm, yêu cầu HS đọc thông tin mục 3b, Tư liệu 2 SGk tr.30, 31 và trả lời câu hỏi: Trình bày sự ra đời, tình hình chính trị, kinh tế và xã hội Ấn Độ thời Vương triều Hồi giáo Đê-li.

- GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi: Điểm khác biệt của các vị vua thời Mô-gôn với các vị vua Vương triểu Hồi giáo Đê-li là gì?

Sản phẩm dự kiến:

Ấn Độ dưới thời các triều đại phong kiến

a) Vương triều Gúp-ta

- Các vị vua thời Gúp-ta rất quan tâm, chăm lo đến sự phát triển của đất nước (pháp luật khoan hoà, lập nhà an dưỡng, bệnh viện,...). Nhân dân có cuộc sống sung túc, tự do.

- Tình hình chính trị, kinh tế, xã hội dưới thời Vương triều Gúp-ta: 

+ Đầu thế kỉ IV, San-đra Gúp-ta I lên ngôi, thống nhất được đất nước, lập ra Vương triều Gúp-ta. Lãnh thổ Ấn Độ được mở rộng hầu khắp lưu vực sông Hằng.

+ Kinh tế Ấn Độ có những tiến bộ vượt bậc. Nông nghiệp được chú trọng phát triển với nhiều công trình thuỷ lợi lớn được xây dựng. Công cụ bằng sắt được sử dụng rộng rãi,...

+ Đời sống nhân dân được ổn định, sung túc vì vậy thời kì này được gọi là thời hoàng kim.

b) Vương triều Hồi giáo Đê-li

- Từ cuối thế kỉ XII, người Hồi giáo gốc Thổ Nhĩ Kỳ đã xâm nhập, chiếm miền Bắc Ấn Độ và lập nên Vương triều Hồi giáo Đê-li (1206).

- Nhà vua có quyền lực cao nhất. Ấn Độ được chia thành nhiều khu vực hành chính do các tướng lĩnh Hồi giáo cai quản, còn các tín đồ Hin-đu giáo chỉ được giữ các chức vụ không quan trọng. Nhà vua Hồi giáo tiến hành xâm chiếm các tiểu quốc ở Nam Ấn với hi vọng thành lập đế quốc Hồi giáo.

- Nghề nông trồng lúa vẫn giữ vai trò quan trọng và được nhà nước khuyến khích phát triển.

- Thủ công nghiệp, thương nghiệp tiếp tục phát triển. Nhiều thành thị mới xuất hiện, một số hải cảng được xây dựng để đẩy mạnh buôn bán với Trung Quốc và các nước Đông Nam Á, phương Tây và Ả Rập.

 Mặc dù các ông vua đã cố gắng thực thi nhiều chỉnh sách mềm mỏng để giữ yên và phát triển đất nước, nhưng sự phân biệt sắc tộc và tôn giáo không thể làm tan đi nỗi bất bìnhrong nhân dân. Mâu thuẫn dân tộc gay gắt làm bùng nổ các cuộc đấu tranh của nhân dân chống lại triều đình.

c) Vương triều Mô-gôn

- Đầu thế kỉ XVI, người Hồi giáo tự nhận là dòng dõi Mông Cổ ở Ấn Độ đã lật đổ Vương triều Đê-li, lập ra Vương triều Mô-gôn. Các vị vua đã ra sức củng cố vương triều theo hướng không phân biệt nguồn gốc và xây dựng đất nước. Ấn Độ đạt được bước phát triển mới dưới sự trị vì của vua A-cơ-ba. Ông đã thi hành các chính sách tích cực làm cho xã hội ổn định,

đất nước thịnh vượng, kinh tế và văn hoá đạt nhiều thành tựu mới.

- Chính trị:

+ Cải cách bộ máy hành chính từ trung ương đến địa phương, chia đất nước thành15 tỉnh.

+ Thực hiện chế độ chuyên chế, vua trực tiếp bổ nhiệm quan lại các cấp.

+ Tiến hành sửa đổi luật pháp.

- Kinh tế:

+ Nhà nước thi hành các chính sách như: đo đạc lại ruộng đất, định mức thuế hợp lí, thống nhất lại hệ thống đo lường.

+ Ngoài cây lương thực, nhiều loại cây mới được đưa vào trồng trọt. Các nghề thủ công truyền thống và một số nghề khác khá phát triển.

+ Tại các thành phố hải cảng, thương mại là hoạt động kinh tế chính.

- Xã hội:

+ Xây dựng khối hoà hợp dân tộc trên cơ sở hạn chế sự phân biệt sắc tộc, tôn giáo; có biện pháp ngăn chặn sự bóc lột nặng nề của quý tộc đối với người dân.

+ Khuyến khích và ủng hộ các hoạt động sáng tạo văn hoá, nghệ thuật.

 Do mâu thuẫn dân tộc, tôn giáo lâu đời ở Ấn Độ làm cho mâu thuẫn trong xã hội ngày càng thêm sâu sắc. Các quý tộc Ấn Độ ra sức chiếm đất đai và củng cố thế lực của mình. Vì vậy, sau thời kì trị vì của vua A-cơ-ba, Ấn Độ rơi vào tình trạng chia rẽ, suy yếu và trở thành miếng mồi béo bở của các nước tư bản phương Tây.

Hoạt động 2. Thành tựu văn hóa tiêu biểu của Ấn Độ từ thế kỉ IV đến giữa thế kỉ XIX

- GV tổ chức cho HS thảo luận theo nhóm, đọc thông tin mục 2a, 1b, 1c, quan sát Hình 4, 5 SGK tr.32, 33, thảo luận theo nhóm và hoàn thành Phiếu học tập số 1: Thành tựu văn hóa tiêu biểu của Ấn Độ từ thế kỉ IV đến giữa thế kỉ XIX?

Sản phẩm dự kiến:

Thành tựu văn hóa tiêu biểu của Ấn Độ từ thế kỉ IV đến giữa thế kỉ XIX

- Kết quả Phiếu học tập số 1: Đính kèm bên dưới hoạt động. 

- Những thành tựu văn hoá mà người Ấn Độ đạt được rất toàn diện và rực rỡ trên cơ sở kế thừa những di sản văn hoá từ các thế kỉ trước. Những thành tựu văn hoá Ấn Độ tiếp tục có sự ảnh hưởng lớn đến các nước Đông Nam Á.

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Từ nội dung bài học,GV yêu cầu HS luyện tập làm bài

Câu 1:Khu vực nào trên thế giới chịu ảnh hưởng rõ rệt nhất của văn hóa Ấn Độ? 

A. Bắc Á     

B. Tây Á

C. Đông Nam Á     

D. Trung Á

Câu 2: Ý nào không đúng về chữ Phạn của Ấn Độ?

A. Là ngôn ngữ - văn tự để sáng tác văn học, thơ ca

B. Là nguồn gốc của ngôn ngữ và chữ viết Hin-đu thông dụng hiện nay ở Ấn Độ

C. Trở thành ngôn ngữ - văn tự sáng tạo các bộ kinh “khổng lồ” của Ấn Độ

D. Trở thành chữ viết của các quốc gia Đông Nam Á

Sản phẩm dự kiến:

Câu 1: C

Câu 2: D

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Điều nào chứng tỏ trình độ phát triển cao của nghề luyện kim dưới vương triều Gúp-ta?

Câu 2: Sưu tầm tư liệu và dựa vào hiểu biết, em hãy giới thiệu về chữ Phạn của Ấn Độ?