Giáo án và PPT Lịch sử 8 chân trời Bài 18: Đông Nam Á

BÀI 18: ĐÔNG NAM Á

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV yêu cầu HS thảo luận và trả lời:

Tại sao năm 1920 là thời điểm đánh dấu bước phát triển mới của phong trào công nhân In-đô-nê-xia?

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

1. PHONG TRÀO GIẢI PHÓNG DÂN TỘC Ở ĐÔNG NAM Á NỬA SAU THẾ KỈ XIX

Hoạt động 1. Sự ra đời của Vương triều Mạc

GV đặt câu hỏi hướng dẫn học sinh tìm hiểu: Theo em, kể tên một số phong trào giải phóng dân tộc của nhân dân Đông Nam Á vào nửa thế sau thế kỉ XIX?

Sản phẩm dự kiến:

Hoạt động 2. Phong trào giải phóng dân tộc ở Đông Nam Á đầu thế kỉ XX

GV đưa ra câu hỏi: Phong trào giải phóng dân tộc ở Đông Nam Á đầu thế kỉ XX có điểm gì nổi bật?

Sản phẩm dự kiến:

- Có sự tham gia của các tầng lớp tri thức, tiểu tư sản, tư sản dân tộc, công nhân:

+ Hội Thanh niên Phật tử (Mi-an-ma, 1906).

+ Hiệp hội công nhân đường sắt (In-đô-nê-xi-a, 1905).

+ Liên minh xã hội dân chủ In-đô-nê-xi-a (1914).

- Chịu ảnh hưởng của trào lưu dân chủ tư sản phương Tây:

+ Nỗ lực truyền bá tư tưởng dân chủ, kêu gọi cải cách, nâng cao dân trí, dân quyền.

+ Tập hợp quần chúng hướng tới mục tiêu đấu tranh giành độc lập dân tộc từ thấp đến cao: đòi chính quyền thực dân thực thi quyền tự do, dân chủ, cải thiện đời sống, phát triển kinh tế, đấu tranh chính trị đòi độc lập. 

- Diễn ra theo những hình thức khác nhau:

+ Lào, Campuchia: khởi nghĩa do hoàng thân, nhà sư, nhân dân yêu nước lãnh đạo.

• Khởi nghĩa Pha-ca-đuốc (1901 – 1903). 

• Khởi nghĩa Ong Kẹo (1901 – 1907).

+ Việt Nam: các sĩ phu yêu nước tiến bộ tiếp thu tư tưởng tư sản phương Tây (Phan Bội Châu, Phan Châu Trinh,…) khởi xướng. 

+ Mi-an-ma: đấu tranh bảo vệ tôn giáo của dân tộc (Phật giáo), ra đời các tổ chức Phật giáo, đấu tranh chính trị.

+ In-đô-nê-xi-a: giai cấp tư sản dân tộc lớn mạnh, tập hợp thành tổ chức chính trị riêng của mình, lãnh đạo các cuộc đấu tranh.

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Từ nội dung bài học,GV yêu cầu HS luyện tập làm bài:

Câu 1: Năm 1863, ở Campuchia đã diễn ra sự kiện nổi bật gì?

1. Cuộc khởi nghĩa của Achaxoa phát triển mạnh mẽ ở vùng biên giới giáp Việt Nam
2. Cuộc khởi nghĩa của Hoàng thân Sivôtha bùng nổ mạnh mẽ, lan rộng khắp cả nước
3. Chính phủ Campuchia ký hiệp ước thừa nhận trở thành thuộc địa của Pháp
4. Thực dân Pháp buộc Campuchia phải chấp nhận quyền bảo hộ của chúng

Câu 2: Chính sách thuộc địa của thực dân phương Tây ở Đông Nam Á có điểm chung nào nổi bật?

1. Không mở mang công nghiệp ở thuộc địa
2. Tìm cách kìm hãm sự phát triển của kinh tế thuộc địa
3. Tăng thuế, mở đồn điền, bắt lính
4. Vơ vét, đàn áp, chia để trị

Câu 3: Tại sao ở cuối thế kỉ XIX - đầu thế kỉ XX, Xiêm được coi là nước đệm giữa hai thế lực đế quốc Anh và Pháp?

1. Xiêm có biên giới giáp thuộc địa Đông Dương của Pháp
2. Anh và Pháp thỏa thuận không biến Xiêm thành thuộc địa riêng
3. Xiêm nằm ở vị trí tiếp giáp giữa khu vực thuộc địa của Anh và Pháp ở Đông Nam Á
4. Xiêm có biên giới giáp thuộc địa Mã Lai và Miến Điện của Anh

Câu 4: Nhận xét nào sau đây không đúng về phong trào giải phóng dân tộc ở khu vực Đông Nam Á cuối thế kỉ XIX- đầu thế kỉ XX?

1. Diễn ra liên tục, quyết liệt nhưng đều thất bại
2. Có sự tham gia đông đảo của các tầng lớp, giai cấp trong xã hội
3. Một số nước đã đánh thắng cuộc chiến tranh xâm lược chủ nghĩa thực dân
4. Nổ ra ngay khi thực dân phương Tây nổ súng xâm lược

Câu 5: Tử nửa sau thế kỉ XIX, các nước Đông Nam Á đứng trước thách thức lịch sử lớn nhất là gì?

1. Tiềm lực quân sự, quốc phòng yếu kém đòi hỏi nguồn vốn lớn để hiện đại hóa
2. Mâu thuẫn trong nước gay gắt làm bùng nổ phong trào đấu tranh chống triều đình phong kiến
3. Chế độ phong kiến lâm vào khủng hoảng, suy yếu
4. Nguy cơ bị thực dân phương Tây xâm lược, biến thành thuộc địa

Sản phẩm dự kiến:

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Em có nhận xét gì về phong trào giải phóng dân tộc ở các nước Đông Nam Á từ nửa sau thế kỉ XIX đến đầu thế kỉ XX?

Câu 2: Em hãy sưu tầm thông tin về một nhân vật lịch sử đã lãnh đạo phong trào giải phóng dân tộc của một nước trong khu vực Đông Nam Á từ nửa sau thế kỉ XIX đến đầu thế kỉ XX?