Giáo án và PPT Lịch sử 8 chân trời Bài 9: Các nước Anh, Pháp, Đức, Mỹ chuyển sang giai đoạn chủ nghĩa đế quốc

BÀI 9: CÁC NƯỚC ANH, PHÁP, ĐỨC, MỸ

CHUYỂN SANG GIAI ĐOẠN CHỦ NGHĨA ĐẾ QUỐC

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV yêu cầu HS thảo luận và trả lời:

 Em hãy xác định vị trí thuộc địa của các nước để quốc Anh, Pháp, Đức, Mỹ.

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1. Những nét chính về quá trình hình thành chủ nghĩa đế quốc

GV đặt câu hỏi hướng dẫn học sinh tìm hiểu: Theo em, sự xuất hiện của tổ chức độc quyền, dẫn tới điều gì?

Sản phẩm dự kiến:

- Sự xuất hiện của các tổ chức độc quyền:

+ Khoảng 30 năm cuối thế kỉ XIX, xuất hiện các công ty độc quyền, kiểm soát gần như hoàn toàn ngành công nghiệp.

+ Kiểm soát toàn bộ các ngành công nghiệp là: các-ten (Đức), xanh-đi-ca (Pháp), tơ-rớt (Mỹ).

- Sự ra đời của tư bản tài chính:

+ Ngân hàng lớn hình thành, trực tiếp tham gia kinh doanh công nghiệp.

+ Sự kết hợp giữa tư bản ngân hàng và tư bản công nghiệp tạo nên tư bản tài chính.

- Hoạt động xuất khẩu tư bản và tranh giành thuộc địa: Hoạt động xuất khẩu tư bản: đầu tư, sản xuất kinh doanh ở các nước thuộc địa và phụ thuộc, cho vay lãi, giành quyền kiểm soát qua thâu tóm cổ phiếu,…

→ Tăng cường cạnh tranh xâm lược thuộc địa.

→ Đánh dấu sự ra đời của chủ nghĩa đế quốc. Như vậy, thời điểm xuất hiện chủ nghĩa đế quốc có thể được tính từ khi các công ty độc quyền xuất hiện từ các nước châu Âu và Mỹ và kết thúc khi mâu thuẫn giữa các nước đế quốc bộc phát thành Chiến tranh thế giới thứ nhất. 

Hoạt động 2. Những chuyển biến lớn về kinh tế, chính sách đối nội, đối ngoại của các đế quốc Anh, Pháp, Đức, Mĩ từ cuối thế kỉ XIX đến đầu thế kỉ XX

GV đưa ra câu hỏi: Em hãy nêu một vài nét chính về  chuyển biến kinh tế?

Sản phẩm dự kiến:

a. Những chuyển biến lớn về kinh tế

- Sau năm 1870, các công ty độc quyền kiểm soát các ngành kinh tế quan trọng: luyện kim, đóng tàu, khai thác mỏ.

- Giữa thập niên 90 của thế kỉ XIX, thay đổi tốc độ phát triển công nghiệp giữa các nước dẫn đến sự thay đổi vị trí trong 4 nền công nghiệp hàng đầu thế giới: 

+ Mỹ vươn lên dẫn đầu thế giới.

+ Đức giữ vị trí thứ hai.

+ Anh và Pháp mất vị thế bá chủ về sản xuất công nghiệp nhưng là hai nước xuất khẩu tư bản nhiều nhất (hệ thống thuộc địa lớn). 

b. Những chuyển biến trong chính sách đối nội, đối ngoại

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Từ nội dung bài học,GV yêu cầu HS luyện tập làm bài:

Câu 1: Đâu là thuộc địa của đế quốc  Đức?

1. Vùng biển Caribê, Philíppin
2. Namibia; Camơrun; Tazania,…
3. Việt Nam; Lào; Cam-pu-chia,…
4. Ấn Độ; Miến Điện; Mã Lai…

Câu 2: Đâu là thuộc địa của đế quốc Anh?

1. Vùng biển Caribê, Philíppin
2. Namibia; Camơrun; Tazania,…
3. Việt Nam; Lào; Cam-pu-chia,…
4. Ấn Độ; Miến Điện; Mã Lai…

Câu 3: Cuối thế kỉ XIX, Mỹ đã cạnh tranh ảnh hưởng thương mại với các đế quốc khác ở thị trường?

1. Châu Á
2. Bắc Phi
3. Trung Quốc
4. Đáp án khác

Câu 4: Cuối thế kỉ XIX, Mỹ đã thiết lập ảnh hưởng và quyền kiểm soát trên vùng?

1. Đông Nam Á 
2. Châu Phi
3. Biển Ca-ri-bê, Phi-líp-pin
4. Đáp án khác

Câu 5: Sự kiện nào đã mở đầu quá trình xâm chiếm, áp đặt sự thống trị, biến các nước Đông Nam Á thành thuộc địa của thực dân phương Tây?

1. Hà Lan cai trị In-đô-nê-xi-a (Indonesia)
2. Anh chiếm toàn bộ bán đảo Ma-lay-a (Malaya)
3. Pháp đặt ách đô hộ lên ba nước Đông Dương
4. Năm 1511, Bồ Đào Nha đánh chiếm vương quốc Ma-lắc-ca

Sản phẩm dự kiến:

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Cuối thế kỉ XIX đầu thế kỉ XX, các nước Âu - Mỹ đã có những chuyển biến nổi bật gì trên các lĩnh vực kinh tế, chính sách đối nội, đối ngoại?

Câu 2: Em hãy nêu các biểu hiện của quá trình hình thành chủ nghĩa đế quốc ở châu Âu và Mỹ. Chủ nghĩa tư bản phát triển thành chủ nghĩa đế quốc vào thời điểm nào?