Giáo án và PPT Lịch sử và Địa lí 4 chân trời Bài 19: Thiên nhiên vùng Tây Nguyên

BÀI 19: THIÊN NHIÊN VÙNG TÂY NGUYÊN

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV yêu cầu HS thảo luận và trả lời:

Các câu thơ sau gợi cho vùng đất nào?

Những đồng sông chảy ngược

Cao nguyên nâng ngập tràn

Hoa cà phê nở trắng

Hội cồng chiêng rộn vang

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1. Tìm hiểu về vị trí địa lí vùng Tây Nguyên

GV đặt câu hỏi hướng dẫn học sinh tìm hiểu:

• Xác định trên lược đồ vị trí vùng Tây Nguyên.

• Nêu tên quốc gia và các vùng tiếp giáp với vùng Tây Nguyên.

Sản phẩm dự kiến:

- Vùng Tây Nguyên giáp với nước Lào, Cam-pu-chia và Duyên hải miền Trung, vùng Nam Bộ.

- Tây Nguyên không tiếp giáp với biển.

Hoạt động 2. Tìm hiểu về đặc điểm thiên nhiên vùng Tây Nguyên

GV đưa ra câu hỏi: 

• Địa hình ở Tây Nguyên có đặc điểm như thế nào?

• Nêu đặc điểm cơ bản của khí hậu vùng Tây Nguyên.

• Em hãy cho biết loại đất chính ở vùng Tây Nguyên.

• Kể tên một số vườn quốc gia, các kiểu rừng chủ yếu ở vùng Tây Nguyên. Nêu vai trò của rừng và một số biện pháp bảo vệ rừng ở vùng Tây Nguyên.

Sản phẩm dự kiến:

- Địa hình:

+ Địa hình vùng Tây Nguyên chủ yếu là các cao nguyên xếp tầng, có độ cao khác nhau, tạo nên các bậc địa hình. 

+ Cao nguyên Lâm Viên cao 1500m, nơi đây có Đà Lạt là thành phố du lịch nổi tiếng. 

- Khí hậu:

+ Khí hậu vùng Tây Nguyên có hai mùa rõ rệt là mùa mưa và mùa khô.

+ Nhiệt độ trung bình năm trên 20°C, một số nơi địa hình cao có khí hậu mát mẻ.

+ Lượng mưa lớn, chủ yếu tập trung vào mùa mưa. Mùa khô, nhiều tháng có hiện tượng khô hạn.

- Đất:

Loại đất chiếm diện tích lớn nhất ở vùng Tây Nguyên là đất đỏ badan, phân bố tập trung ở các cao nguyên, thuận lợi trồng cây công nghiệp lâu năm.

- Rừng:

Một số vườn quốc gia và kiểu rừng chủ yếu:

+ Một số vườn quốc gia ở vùng Tây Nguyên: vườn quốc gia Chư Mom Ray; vườn quốc gia Kon Ka Kinh; vườn quốc gia Yok Đôn; vườn quốc gia Chư Yang Sin; vườn quốc gia Bi Đúp - Núi Bà; vườn quốc gia Tà Đùng.

+ Các kiểu rừng chủ yếu ở vùng Tây Nguyên: rừng rậm nhiệt đới và rừng rụng lá vào mùa khô (còn gọi là rừng khộp).

Vai trò của rừng:

+ Điều hòa nguồn nước;

+ Hạn chế gió bão;

+ Chống xói mòn đất;

+ Cung cấp gỗ, dược liệu;

+ Điều hòa không khí, tạo khí oxy;

+ Là nơi cư trú của các loài động vật.

Biện pháp bảo vệ rừng:

+ Ngăn chặn phá rừng;

+ Phòng, chống cháy rừng;

+ Có kế hoạch trồng, tái tạo rừng sau khi khai thác;

+ Tuyên truyền và vận động người dân cùng tham gia bảo vệ rừng.

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Từ nội dung bài học,GV yêu cầu HS hoàn thành các bài tập trắc nghiệm sau:

Câu 1: Vùng Tây Nguyên giáp với những quốc gia nào?

A. Lào và Cam-pu-chia (Cambodia)

B. Thái Lan và Myanmar

C. Trung Quốc và Việt Nam

D. Campuchia và Việt Nam

Câu 2: Cao nguyên nào là cao nguyên có độ cao lớn nhất ở Tây Nguyên?

A. Cao nguyên Lâm Viên

B. Cao nguyên Kon Tum

C. Cao nguyên Đắk Lắk

D. Cao nguyên Đắk Nông

Câu 3: Loại đất chiếm diện tích lớn nhất ở vùng Tây Nguyên là gì?

A. Đất xám

B. Đất đỏ badan

C. Đất cát

D. Đất sét

Câu 4: Để ngăn chặn phá rừng, chúng ta cần thực hiện những biện pháp nào?

A. Trồng cây mới sau khi phá rừng

B. Cắt hạ tất cả cây trong rừng

C. Khai thác rừng nhanh chóng

D. Tăng cường việc phá rừng

Câu 5: Rừng có vai trò gì trong việc điều hoà nguồn nước?

A. Tạo ra nhiều nguồn nước mới

B. Giảm nguy cơ lũ lụt

C. Tăng nguy cơ lũ lụt

D. Không ảnh hưởng đến nguồn nước

Sản phẩm dự kiến:

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS hoàn thành bài tập sau:

Câu 1: Vì sao diện tích rừng bị thu hẹp? Em hãy nêu những biện pháp để bảo vệ rừng.

Câu 2: Em hãy kể tên một số cao nguyên của vùng Tây Nguyên.