Giáo án và PPT Lịch sử và Địa lí 4 chân trời Bài 9: Dân cư và hoạt động sản xuất ở vùng Đồng bằng Bắc Bộ

BÀI 9: DÂN CƯ VÀ HOẠT ĐỘNG SẢN XUẤT Ở VÙNG ĐỒNG BẰNG BẮC BỘ

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV yêu cầu HS thảo luận và trả lời:

Các hình 1, 2 gợi cho em liên tưởng đến hoạt động sản xuất nào ở vùng Đồng bằng Bắc Bộ

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Dân cư

HS thảo luận trả lời câu hỏi:

Dân cư của vùng đồng bằng Bắc Bộ có đặc điểm như thế nào?

Sản phẩm dự kiến:

- Vùng Đồng bằng Bắc Bộ có nhiều dân tộc cùng sinh sống như: Kinh, Sán Dìu, Nùng, Dao, Tày, Thái,... Người Kinh có số lượng lớn nhất

- Vùng Đồng bằng Bắc Bộ là nơi con người sinh sống lâu đời, địa hình khá bằng phẳng và đất đai màu mỡ nên có số dân đông. Năm 2020, vùng có hơn 21 triệu người, mật độ dân số trung bình của vùng lên đến 1431 người/km, gấp gần 5 lần mật độ trung bình của cả nước

- Dân cư tập trung đông trong các đô thị. Hà Nội, Hải Phòng là hai thành phố đông dân của vùng và của cả nước.

Hoạt động 2: Hoạt động sản xuất

HS thảo luận trả lời câu hỏi:

Trình bày hoạt động sản xuất trồng lúa nước và nghề thủ công truyền thống ở vùng Đồng bằng Bắc Bộ.

Sản phẩm dự kiến:

- Đồng bằng Bắc Bộ là vùng sản xuất lúa lớn thứ hai của nước ta, sau vùng Nam Bộ. Trồng lúa có nhiều công đoạn như: làm đất, gieo mạ, cấy lúa, chăm sóc lúa, thu hoạch lúa. Với kinh nghiệm lâu đời và kĩ thuật canh tác ngày càng hiện đại, năng suất lúa của vùng cao nhất cả nước.

- Đồng bằng Bắc Bộ có hàng trăm nghề truyền thống đã tồn tại lâu đời như làng lụa Vạn Phúc, làng gốm Bát Tràng, làng chiếu cói Kim Sơn,…

Hoạt động 3: Hệ thống đê ở vùng Đồng bằng Bắc Bộ

HS thảo luận trả lời câu hỏi:

• Đặc điểm của đê sông Hồng? 

• Đê sông Hồng có ý nghĩa như thế nào đối với vùng Đồng bằng Bắc Bộ?

Sản phẩm dự kiến:

- Đặc điểm: Đê sông Hồng cao trung bình từ 6 m đến 8 m tuỳ từng vị trí, có nơi cao hơn 10 m. Chân đê rộng từ 30 đến 50 m. Mặt đê hiện được cải tạo trở thành các tuyến đường giao thông.

- Ý nghĩa:

+ Vai trò hàng đầu là ngăn lũ, bảo vệ vùng dân cư trong đê trước các thiên tai bão, lũ.

+ Vùng ngoài đê hàng năm được bồi đắp phù sa màu mỡ và mở rộng về phía biển.

+ Hệ thống đê ở đồng bằng sông Hồng còn là nét văn hóa độc đáo của nền văn hóa sông Hồng, văn hóa Việt Nam.

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Câu 1: Làng nghề nào là làng nghề dệt lụa nổi tiếng của vùng Đồng bằng Bắc Bộ?

A. Làng Bát Tràng

B. Làng Vạn Phúc

C. Làng Kim Sơn

D. Làng Bảo Lộc

Câu 2: Hệ thống sông nào lớn nhất ở vùng Đồng bằng Bắc Bộ?

A. Sông Mê Kông

B. Sông Cửu Long

C. Sông Sài Gòn

D. Sông Hồng và sông Thái Bình

Câu 3: Đê làm nhiệm vụ gì trong vùng Đồng bằng Bắc Bộ?

A. Bảo vệ môi trường

B. Phục vụ giao thông

C. Trữ nước

D. Bảo vệ đất đai

Sản phẩm dự kiến:

Câu 1: B

Câu 2: D

Câu 3: D

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Em hãy kể tên một số công việc cần phải làm trong quy trình trồng lúa nước mà em biết.

Câu 2: Em hãy thuyết minh về sản phẩm gốm sứ của làng gốm Bát Tràng bằng một đoạn văn ngắn.